Page 200 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 200
-ﭘﺲ ﺑﺪﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ در ﺟﻬﺎن دو ﺧﺪا وﺟﻮد دارد؟
-آري در ﺟﻬﺎن دو آﻓﺮﻳﺪﮔﺎر ﻫﺴﺖ...
وﻟﻲ ﻇﺎﻫﺮا ﻣﺎﺧﺬ ﺟﻮزف ﮔﺌﺮ رواﻳﺎت زردﺷﺘﻲ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺎﺧﺬ ﺗﺎرﻳﺨﻲ .اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﺳﻨﺘﻲ
زردﺷﺘﻴﺎن اﻋﺘﻤﺎد ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺪون ﺷﻚ ﺑﺎﻳﺪ زردﺷﺖ را ﺛﻨﻮي ﺑﺪاﻧﻴﻢ .ﭼﻪ ﻣﺪرﻛﻲ از ﻛﺘﺎب"وﻧﺪﻳﺪاد"ﻛﻪ ﺟﺰﺋﻲ
از اوﺳﺘﺎي ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ؟ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺣﺘﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي
ﭘﺮﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ ﻣﺨﻠﻮق اﻫﻮراﻣﺰدا و ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي ﺑﻲ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ ﻣﺨﻠﻮق اﻫﺮﻳﻤﻦ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ.
و -ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ -ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮدن ﻣﻔﺎد ﮔﺎﺗﻬﺎ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه ﻛﻪ داﻧﺸﻤﻨﺪان درﺑﺎره ﺛﻨﻮﻳﺖ و ﻳﻜﺘﺎ ﺷﻨﺎﺳﻲ
زردﺷﺖ اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﮔﻴﺮﺷﻤﻦ اﻳﺮان ﺷﻨﺎس ﻣﻌﺮوف در ﻛﺘﺎب"اﻳﺮان از آﻏﺎز ﺗﺎ اﺳﻼم) (1ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
آﻳﻴﻦ زردﺷﺘﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻧﺒﻮد ،وﻟﻲ در ﻋﻬﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻧﻔﻮذ ادﻳﺎن ﺑﺰرگ)ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ( وﺣﺪت را
ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ.
و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ دو ﻣﺰﻳﻞ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎ ﻧﻘﻞ ﻛﺮدﻳﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ زردﺷﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ دﻋﻮت ﻣﻲﻛﺮده اﺳﺖ.
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻲ در اﻟﻤﻠﻞ واﻟﻨﺤﻞ زردﺷﺖ را ﻣﻮﺣﺪ ﻣﻲداﻧﺪ .ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﻘﺎﺋﺪ ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻛﻼﻣﻲ
اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ را ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﺎ
اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي زردﺷﺘﻲ.
ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ را از ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎت در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ آﻳﻴﻦ
زردﺷﺖ را ﻳﻚ آﻳﻴﻦ ﺗﻮﺣﻴﺪي ﺑﺪاﻧﻴﻢ.
ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺤﺚ در اﻳﻨﻜﻪ آﺋﻴﻦ زردﺷﺖ ﺗﻮﺣﻴﺪي اﺳﺖ ﻳﺎ ﺛﻨﻮي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻗﺮار داده ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ آﻳﺎ
زردﺷﺖ اﻫﻮراﻣﺰدا را آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه اﻫﺮﻳﻤﻦ ﻣﻲداﻧﺪ و اﻫﺮﻳﻤﻦ را آﻓﺮﻳﺪه او؟ و ﻳﺎ آﻧﻜﻪ اﻫﺮﻳﻤﻦ را ﻗﺪﻳﻢ و ازﻟﻲ و
در ﻋﺮض اﻫﻮراﻣﺰدا ﻣﻲداﻧﺪ؟ و ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮض ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ زردﺷﺖ اﻫﺮﻳﻤﻦ آﻓﺮﻳﺪه
اﻫﻮراﻣﺰدا اﺳﺖ ﻣﻄﻠﺐ ﺗﻤﺎم اﺳﺖ و آﻳﻴﻦ زردﺷﺖ آﻳﻴﻦ ﺗﻮﺣﻴﺪي اﺳﺖ.
اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ از ﻧﻈﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ذاﺗﻲ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ،وﻟﻲ از ﻧﻈﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ اﻓﻌﺎﻟﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ .زﻳﺮا آﻧﭽﻪ ﻣﻌﻠﻮم
اﺳﺖ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ آﺛﺎر ﻣﻮﺟﻮد ،و از آن ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺎﺗﻬﺎ،
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﻛﺘﺎب ﻣﺰدﻳﺴﻨﺎ و ادب ﭘﺎرﺳﻲ ،ص .264
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 199
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
