Page 393 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 393
اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻠﺖ اﺧﺘﻼف ﻗﺮاﺋﺎت ﭼﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ در زﻣﺎن رﺳﻮل اﻛﺮم ﻫﻢ ﻗﺮاﺋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ و ﺑﻪ
ﻓﺮض اول آﻳﺎ ﺧﻮد آن ﺣﻀﺮت اﺟﺎزه داده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻛﻠﻤﺎت ﺑﻪ وﺟﻮه ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮاﺋﺖ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت
دﻳﮕﺮ آﻳﺎ از اول ﺑﺮﺧﻲ ﻛﻠﻤﺎت ﻗﺮآن ﺑﺎ وﺟﻮه ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ آن ﺣﻀﺮت وﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻳﺎ آﻧﻜﻪ ﻋﻠﺖ اﺧﺘﻼف
ﻗﺮاﺋﺎت ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ اﺧﺘﻼف ﻧﻘﻞ راوﻳﺎن ﭘﻴﺪا ﻣﻴﺸﻮد؟ ﻣﻄﻠﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ
در ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺤﺚ ﺷﻮد .آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﻮﺷﺶ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﺑﺮدﻧﺪ
ﺗﺎ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ را آن ﭼﻨﺎن ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ رﺳﻮل اﻛﺮم ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﻲﻛﺮدهاﻧﺪ ،ﻟﻬﺬا ﻗﺮآن را ﻧﺰد ﻛﺴﺎﻧﻲ
ﻣﻲآﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻼواﺳﻄﻪ ﻳﺎﻣﻊاﻟﻮاﺳﻂ ه از رﺳﻮل اﻛﺮم آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ.
در اﺑﺘﺪاء ﻗﺎرﻳﺎن ﺷﻔﺎﻫﺎ و ﺳﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻓﻦ ﻗﺮاﺋﺖ را از اﺳﺎﺗﻴﺪ و ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺧﻮﻳﺶ ﻓﺮا ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ
ﺷﺎﮔﺮدان ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻲدادﻧﺪ ،ﺳﭙﺲ در اﻳﻦ ﻋﻠﻢ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻲ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﺷﺪ .ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪﻧﺪ اول ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در
ﻋﻠﻢ ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﺘﺎب ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺮد اﺑﻮﻋﺒﻴﺪ ﻗﺎﺳﻢ ﺑﻦ ﺳﻼم ،ﻣﺘﻮﻓﺎدر 224ﻫﺠﺮي ﺑﻮد .وﻟﻲ اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﺮدود
ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺣﻤﺰهﺑﻦ ﺣﺒﻴﺐ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻪ و از ﻗﺮاء ﺳﺒﻌﻪ اﺳﺖ و در ﺣﺪود ﻳﻚ ﻗﺮن ﻗﺒﻞ از ﻗﺎﺳﻢ
ﺑﻦ ﺳﻼم ﻣﻲزﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ،ﭘﻴﺶ از او ﺑﻪ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻛﺘﺎب در ﻓﻦ ﻗﺮاﺋﺖ ﭘﺮداﺧﺖ.
ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﻼﻣﻪ ﺑﺰرﮔﻮار آﻳﺔاﷲ ﻣﺮﺣﻮم ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ ﺻﺪر ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﺮدهاﻧﺪ و از ﻛﻼم اﺑﻦاﻟﻨﺪﻳﻢ در اﻟﻔﻬﺮﺳﺖ
و ﻛﻼم ﻧﺠﺎﺷﻲ در ﻓﻬﺮﺳﺖ او ﺷﺎﻫﺪ آوردهاﻧﺪ .اﺑﺎن ﺑﻦ ﺗﻐﻠﺐ ﻛﻪ از اﺻﺤﺎب و ﺷﻴﻌﻴﺎن اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ
زﻳﻦاﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم اﺳﺖ ﭘﻴﺶ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﺎن ﺑﻪ ﺗﺪوﻳﻦ ﻋﻠﻢ ﻗﺮاﺋﺖ ﭘﺮداﺧﺖ.
ﻣﺮﺣﻮم ﺻﺪر اﺛﺒﺎت ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اول ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﺮآن را ﺟﻤﻊآوري ﻛﺮد و ﻧﻮﺷﺖ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻲ
ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم ﺑﻮد .اول ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﺮآن را ﻧﻘﻄﻪﮔﺬاري ﻛﺮد)ﺗﺎ آﻧﻮﻗﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﮔﺬاري در ﺧﻂ ﻣﻌﻤﻮل ﻧﺒﻮد(
اﺑﻮاﻻﺳﻮد دﺋﻠﻲ از اﺻﺤﺎب اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﻮد .اول ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﻋﻠﻢ ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﺘﺎب ﺗﺼﻨﻴﻒ ﻛﺮد اﺑﺎن ﺑﻦ ﺗﻐﻠﺐ
ﺑﻮد و ﻫﻢ او اول ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻗﺮآن و ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻟﻐﺎت ﻣﺸﻜﻠﻪ ﻗﺮآن ﻛﺘﺎب ﻧﻮﺷﺖ .اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ
در ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻗﺮآن ﻛﺘﺎب ﻧﻮﺷﺖ ،اﺑﻲ ﺑﻦ ﻛﻌﺐ ﺻﺤﺎﺑﻲ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻲ اﺳﺖ .اول ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در
ﻣﺠﺎزات ﻗﺮآن ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻛﺮد ،ﻓﺮاء ﻧﺤﻮي ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻲ و اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ .اول ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در اﺣﻜﺎم ﻗﺮآن
ﻛﺘﺎب ﻧﻮﺷﺖ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﺳﺎﺋﺐ ﻛﻠﺒﻲ اﺳﺖ .اول
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 392
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
