Page 464 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 464
ﻣﺤﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ اﺑﻄﺎل ﻧﺒﻮات ﺑﺎﺷﺪ و رازي ﺻﺮﻳﺤﺎ و ﻋﻠﻨﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﺒﻮات را ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﻨﺪ و ﻫﻤﻪ
ﻣﺬاﻫﺐ را ﺑﺎﻃﻞ ﺑﺪاﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ اﺣﺘﺮام ﻫﻢ زﻳﺴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ .اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺧﻲ ادﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﺑﻴﺮوﻧﻲ
ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻨﺎم"ﻧﻘﺾ اﻻدﻳﺎن"و ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻨﺎم"ﻣﺨﺎرﻳﻖ اﻻﻧﺒﻴﺎء"ﺑﻪ رازي ﻧﺴﺒﺖ داده اﺳﺖ) (1ﺑﻬﻴﭻ وﺟﻪ ﺻﺤﻴﺢ
ﻧﻴﺴﺖ .اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﻳﻜﻲ از آن ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ را"ﻓﻲ اﻟﻨﺒﻮات"دﻳﮕﺮي را"ﻓﻲ ﺣﻴﻞ اﻟﻤﺘﻨﺒﺌﻴﻦ"ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﺪﻧﺒﺎل ﻧﺎم
ﻫﺮ ﻛﺪام ﻛﻠﻤﻪ"ﻳﺪﻋﻲ"را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺎم را دﻳﮕﺮان داده اﻧﺪ .اﺑﻦ اﺑﻲ اﺻﻴﺒﻌﻪ ﺿﻤﻦ
اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻲ را ﺑﻪ رازي اﻧﻜﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ"اﺷﺮار"اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺳﺎﺧﺘﻪ
و از روي دﺷﻤﻨﻲ ﺑﻪ رازي ﻧﺴﺒﺖ داده ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم"ﻣﺨﺎرﻳﻖ اﻻﻧﺒﻴﺎء"را دﺷﻤﻨﺎن رازي
ﻧﻈﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ رﺿﻮان ﻣﺼﺮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب دادهاﻧﺪ ﻧﻪ ﺧﻮد رازي .از ﺳﺨﻦ اﺑﻦ اﺑﻲ اﺻﻴﺒﻌﻪ ﭘﻴﺪا اﺳﺖ ﻛﻪ
ﻛﺘﺎب ﻧﺒﻮات و ﻛﺘﺎب ﺣﻴﻞ اﻟﻤﺘﻨﺒﺌﻴﻦ ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺎم ﺑﻪ او داده ﺷﺪه اﺳﺖ ،و آن دو
ﻛﺘﺎب وﺿﻊ روﺷﻨﻲ دارد.
ﺑﻪ ﻋﻼوه رازي ﺳﺨﺖ ﭘﺎﺑﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ و ﻣﻌﺎد و اﺻﺎﻟﺖ و ﺑﻘﺎء روح اﺳﺖ ﻛﺘﺎﺑﻲ دارد"ﻓﻲ ان ﻟﻼﻧﺴﺎن ﺧﺎﻟﻘﺎ
ﻣﺘﻘﻨﺎ ﺣﻜﻴﻤﺎ") (2وﻛﺘﺎﺑﻲ دارد در ردﺳﻴﺴﻦ ﺛﻨﻮي))(3رد ﺑﺮ ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ( ورﺳﺎﻟﻪاي"اﻟﻲ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﺷﻬﻴﺪ
اﻟﺒﻠﺨﻲ ﻓﻲ ﺗﺜﺒﻴﺖ اﻟﻤﻌﺎد") (4و ﻧﻈﺮش درآن ﻛﺘﺎب ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ اﺑﻦ اﺑﻲاﺻﻴﺒﻌﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻧﻘﺪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻣﻨﻜﺮان
ﻣﻌﺎد اﺳﺖ ،و ﻛﺘﺎﺑﻲ"ﻓﻲ ان اﻟﻨﻔﺲ ﻟﻴﺲ ﺑﺠﺴﻢ") (5ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﻫﻤﻪ اﺻﻮل ﻣﺒﺪأ و ﻣﻌﺎد و
روح و ﻧﻔﺲ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻨﻜﺮ ﻧﺒﻮات و ﺷﺮاﻳﻊ ﺑﺎﺷﺪ؟! ﺑﻪ ﻋﻼوه او ﻛﺘﺎﺑﻲ دارد"ﻓﻲ آﺛﺎر اﻻﻣﺎم اﻟﻔﺎﺿﻞ
اﻟﻤﻌﺼﻮم") (6ﻛﻪ ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻗﻮي ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﺬاق ﺷﻴﻌﻪ در اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ .وﻛﺘﺎﺑﻲ دارد ﺑﻪ ﻧﺎم "اﻟﻨﻘﺾ
ﻋﻠﻲ اﻟﻜﻴﺎل ﻓﻲ اﻻﻣﺎﻣﺔ") (7و ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم"ﻛﺘﺎب اﻻﻣﺎم واﻟﻤﺄﻣﻮم اﻟﻤﺤﻘﻴﻦ") (8و ﻫﻤﻪ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ
اﻧﺪﻳﺸﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﻓﻜﺮ او را ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻲداﺷﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺑﺪﻳﻬﻲ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺳﻴﺮه ﻓﻠﺴﻔﻴﺔ ﺻﻔﺤﻪ56
) (2ﻋﻴﻮن اﻻﻧﺒﺎءج 2ﺻﻔﺤﻪ 352
) (3ﻋﻴﻮن اﻻﻧﺒﺎءج 3ﺻﻔﺤﻪ 352
) (4ﻋﻴﻮن اﻻﻧﺒﺎءج 2ﺻﻔﺤﻪ359
) (5ﻋﻴﻮن اﻻﻧﺒﺎءج 3ﺻﻔﺤﻪ 358
) (6ﻋﻴﻮن اﻻﻧﺒﺎءج 2ﺻﻔﺤﻪ359 .
) (7ﻫﻤﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ 358
) (8ﻫﻤﺎن ،ص 359
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 463
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.