Page 465 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 465
اﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﻜﺮ ﺷﺮاﻳﻊ و ﻧﺒﻮات ﺑﺎﺷﺪ درﺑﺎره اﻣﺎﻣﺖ ﺣﺴﺎﺳﻴﺘﻲ ﻧﺪارد.
ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ) (1رازي ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ ﺷﻴﻌﻲ اﻣﺎﻣﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ
ﻣﻔﻜﺮاﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ از ﻃﺮف دﺷﻤﻨﺎن ﺷﻴﻌﻪ اﻣﺎﻣﻴﻪ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﻛﻔﺮ وزﻧﺪﻗﻪ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ.
ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ اﺳﺘﺪﻻﻟﻲ ﻛﻪ از رازي در اﻧﻜﺎر ﻧﺒﻮت ﻧﻘﻞ ﺷﺪه آﻧﻘﺪر ﺳﺴﺖ و ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ از
ﻣﻔﻜﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ رازي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻌﻴﺪ اﺳﺖ .از ﻗﺒﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻣﺮدم ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ ﭼﺮا ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم
ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟!
آﻧﭽﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ رازي اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت و اﻧﺤﺮاﻓﺎﺗﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .وﻟﻲ ﻧﻪ در ﺣﺪ اﻧﻜﺎر ﻧﺒﻮات و
ﺷﺮاﻳﻊ ،دﺷﻤﻨﺎن او ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن او را ﻧﻘﻞ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﺑﻪ او ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻬﺮهاي دادهاﻧﺪ و اﺻﻞ ﺳﺨﻦ رازي ﻫﻢ ﻛﻪ
در دﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺎ در ﻋﺼﺮ ﺧﻮد ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﺋﻲ دﻳﺪهاﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻲ از اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت و اﻧﺤﺮاﻓﺎﺗﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،وﻟﻲ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن آن ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﭼﻨﺎن ﭼﻬﺮهاي ﺑﻪ آن ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ دادهاﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ اﺻﻞ آن ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ را ﻧﺪﻳﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎور
ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ رﺳﺎﻻت و ﻣﻘﺎﻻت در رد ﭼﻨﺎن ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
رازي دو دﺳﺘﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ :ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ آراء ﻓﻠﺴﻔﻲ او رد ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺎراﺑﻲ و ﺷﻬﻴﺪ
ﺑﻠﺨﻲ و اﺑﻦ ﻫﻴﺜﻢ و ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ ،و ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ آراء ﻣﺬﻫﺒﻲ او رد ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ،ﺗﻨﻬﺎ اﻳﻨﮕﺮوه ﻛﻪ ﻫﻤﺎن
اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﺎﻧﻨﺪ و ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮد آﻧﻬﺎ را"ﻣﻼﺣﺪه"ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ﭼﻬﺮه"اﻟﺤﺎد"ﺑﻪ رازي در ﺗﺎرﻳﺦ دادهاﻧﺪ و دﻳﮕﺮان را
ﻫﻢ ﺗﺎ ﺣﺪي ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار دادهاﻧﺪ اﺧﻴﺮا"ﻣﻼﺣﺪه"ﻋﺼﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي دﻳﮕﺮ در ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻼﺣﺪه اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ
ﭼﻬﺮه اﻟﺤﺎدي ﺑﻪ رازي ﻣﻲدﻫﻨﺪ ،وﻟﻲ ﻧﻪ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﻼﺗﻮﺟﻴﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ رازي ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﺮدن
ﺧﻮدﺷﺎن.
ﻣﻄﻠﺒﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ رازي ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﻧﺒﻮغ و ﺗﺨﺼﺺ در ﻃﺐ ،در اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎي
ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺗﻮاﻧﺎ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ .ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﺣﻖ داد ﻛﻪ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎي اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﺑﻴﺮوﻧﻲ ،رازي
را اﻟﻤﺘﻜﻠﻒ اﻟﻔﻀﻮﻟﻲ اﻟﻤﺘﻜﻠﻢ ﺑﻤﺎﻻ ﻳﻌﻨﻴﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ.
- 2اﺑﻮاﻟﺤﺴﻴﻦ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ اﻟﺒﻠﺨﻲ .ﻫﻢ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﻮد و ﻫﻢ ﺷﺎﻋﺮ ،ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻲ و ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﻌﺮ ﻣﻲﺳﺮوده و
از ﻗﺪﻳﻤﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮان زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ.
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺷﻴﻌﻪ.
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 464
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
