Page 476 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 476
ﺻﻮان اﻟﺤﻜﻤﻪ() (1ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﺑﻮﻋﻠﻲ درﺑﺎره ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻓﻠﺴﻔﻲ اﺑﻮاﻟﻔﺮج ﮔﻔﺘﻪ):ﺳﺰاوار اﻳﻨﺴﺖ ،ﺗﺼﺎﻧﻴﻒ او را
ﺑﺮ ﻓﺮوﺷﻨﺪه رد ﻛﻨﻨﺪ وﺛﻤﻨﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ وي ﺑﮕﺬارﻧﺪ ،و ﻫﻢ او ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ :وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺎن ﺑﻮﻋﻠﻲ و اﺑﻮرﻳﺤﺎن
ﺑﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻛﺸﻴﺪ و اﺑﻮرﻳﺤﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻨﺪي در ﻧﺎﻣﻪء ﺧﻮد ﺑﻜﺎر ﺑﺮد و ﺧﺒﺮ ﺑﻪ اﺑﻮاﻟﻔﺮج رﺳﻴﺪ ،ﮔﻔﺖ :ﻫﺮ
ﻛﺲ ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﭼﻨﺎن ﻛﻨﺪ ﺑﺎ او ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ.
اﺑﻦ اﻟﻘﻔﻄﻲ ﭘﺲ از اﺷﺎره ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﻮﻋﻠﻲ درﺑﺎره اﺑﻮاﻟﻔﺮج ،ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ)اﻣﺎ ﻣﻦ و ﻫﺮ ﻣﻨﺼﻔﻲ ﻧﻤﻲﮔﻮﺋﻴﻢ ﺟﺰ
اﻳﻦ ﻛﻪ اﺑﻮاﻟﻔﺮج ﻋﻠﻮم ﮔﺬﺷﺘﻪ را اﺣﻴﺎء ﻛﺮد ،و ﻣﺨﻔﻴﺎت آﻧﻬﺎ را آﺷﻜﺎر ﻧﻤﻮد(.
اﺑﻮاﻟﻔﺮج ،ﻣﺴﻴﺤﻲ و ﺷﺎﮔﺮد اﺑﻮاﻟﺨﻴﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﮔﺮوﻫﻲ از ﻣﺤﻀﺮ درﺳﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدهاﻧﺪ اﺑﻦ اﻟﻘﻔﻄﻲ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎل 420زﻧﺪه ﺑﻮده و ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ در ﺳﺎل 435در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
- 5اﺑﻮاﻟﻔﺮج ﺑﻦ ﻫﻨﺪو ،در ﻃﺐ و ﺣﻜﻤﺖ ﺷﺎﮔﺮد اﺑﻮاﻟﺨﻴﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ،و از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ و ﻓﺎﺿﻠﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮدان
او ﺑﺸﻤﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺿﻤﻨﺎ ﻣﺮدي ادﻳﺐ و ﺷﺎﻋﺮ و ﺳﺨﻨﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ.
- 6اﺑﻮﻋﻠﻲ ،ﺣﺴﻦ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ)ﻳﺎ اﻟﺤﺴﻴﻦ( ﺑﻦ اﻟﻬﻴﺜﻢ ﺑﺼﺮي .ﻫﻢ ﻓﻴﻠﺴﻮف اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻃﺒﻴﺐ و ﻫﻢ
ﻓﻴﺰﻳﻜﺪان و رﻳﺎﺿﻴﺪان .در ﻓﻴﺰﻳﻚ و رﻳﺎﺿﻴﺎت ﺷﻬﺮت ﺟﻬﺎﻧﻲ دارد و از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ رﻳﺎﺿﻴﺎت
ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺸﻤﺎر ﻣﻲرود .در ﺳﺎل 354ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه و در ﺣﺪود ﺳﺎل 430در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ) (2در ﺗﺘﻤﻪ
ﺻﻮاناﻟﺤﻜﻤﺔ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﻃﺮﺣﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آب ﻧﻴﻞ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎﻫﺶ آب ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮد و ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻘﺎﻫﺮه
ﺑﺮد وﻟﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﻟﺤﺎﻛﻢ ﺑﺎﷲ واﻗﻊ ﻧﺸﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻐﻀﻮب وي ﮔﺸﺖ و از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ دﻣﺸﻖ ﻓﺮار ﻛﺮد .و ﻫﻢ
ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﻣﺘﻌﺒﺪ و ﻣﺘﺸﺮع ﺑﻮد و ﺑﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺣﺘﺮام ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ ،ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻮﺟﻪ او را در ﺣﻴﻦ ﻣﺮگ
ﻧﻴﺰ ﻳﺎدآور ﻣﻲﺷﻮد .ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﻳﺎم او در ﻣﻐﺮب ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ) (3ﻣﺮﺣﻮم ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ ﺗﻘﻲزاده در
ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﻠﻮم در اﺳﻼم ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
وي ﻣﺆﻟﻔﺎت زﻳﺎدي دارد ،ﮔﻮﺋﻲ ﻫﻤﻪ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﺗﺄﻟﻴﻒ اﺷﺘﻐﺎل داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﭘﺎورﻗﻲ
) (1ﺻﻔﺤﻪ24 .
) (2ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﻠﻮم در ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﻲ ﺻﻔﺤﻪ293 .
) (3ﻣﺪرك ﺳﺎﺑﻖاﻟﺬﻛﺮ.
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 475
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
