Page 550 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 550
ﺳﻴﺮ و ﺳﻠﻮك ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ و از ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ ﺑﻲﺧﺒﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ .آﻧﻬﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻣﻌﺮضاز ﻣﺘﺎع دﻧﻴﺎ و
ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ آﺧﺮت ،اﺻﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻪ روح آﻧﻬﺎ ﺧﻮف ﺑﻮده و رﺟﺎ ﺧﻮف از ﻋﺬاب دوزخ و رﺟﺎء ﺑﻪ ﺛﻮاﺑﻬﺎي
ﺑﻬﺸﺘﻲ ،ﻫﻤﻴﻦ و ﺑﺲ.
ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻣﺎﻳﻪﻫﺎي اوﻟﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺴﻲ ﻏﻨﻲﺗﺮ
اﺳﺖ از آﻧﭽﻪ اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺑﻪ ﺟﻬﻞ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﺪ ﻓﺮض ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﻧﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ آن ﺳﺎدﮔﻲ و ﺑﻲﻣﺤﺘﻮاﺋﻲ
اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻓﺮض ﻛﺮدهاﻧﺪ و ﻧﻪ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ اﻧﺴﺎن در اﺳﻼم ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ زﻫﺪ ﺧﺸﻚ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﻧﻴﻜﺎن ﺻﺤﺎﺑﻪ
رﺳﻮل اﻛﺮم آﻧﭽﻨﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪ و ﻧﻪ آداب اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ ﺑﻪ اﻋﻤﺎل ﺟﻮارح و اﻋﻀﺎء.
ﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ اﺟﻤﺎﻻ در ﺣﺪي ﻛﻪ روﺷﻦ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت اﺻﻠﻲ اﺳﻼم ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ اﻟﻬﺎم ﺑﺨﺶ ﻳﻚ
ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﻌﺎرف ﻋﻤﻴﻖ در ﻣﻮرد ﻋﺮﻓﺎن ﻧﻈﺮي و ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻣﻲآورﻳﻢ.
ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ درﺑﺎب ﺗﻮﺣﻴﺪ ،ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺪا و ﺧﻠﻘﺖ را ﺑﻪ ﺳﺎزﻧﺪه ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻴﺎس ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﻗﺮآن ﺧﺪا را
ﺧﺎﻟﻖ و آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه ﺟﻬﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ذات ﻣﻘﺪس او در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ و ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ
ﻫﺴﺖ".اﻳﻨﻤﺎ ﺗﻮﻟﻮا ﻓﺜﻢ وﺟﻪ اﷲ «) (1ﺑﻪ ﻫﺮ ﻃﺮف رو ﻛﻨﻴﺪ ﭼﻬﺮه ﺧﺪا آﻧﺠﺎﺳﺖ »".و ﻧﺤﻦ اﻗﺮب اﻟﻴﻪ ﻣﻦ
ﺣﺒﻞ اﻟﻮرﻳﺪ« ) ." (2از ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻢ ».ﻫﻮ اﻻول و اﻻﺧﺮ و اﻟﻈﺎﻫﺮ و اﻟﺒﺎﻃﻦ «) (3اول ﻫﻤﻪ اﺷﻴﺎء
او اﺳﺖ و آﺧﺮ ﻫﻤﻪ او اﺳﺖ)از او آﻏﺎز ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﻪ او ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ( ﻇﺎﻫﺮ و ﻫﻮﻳﺪا او اﺳﺖ و در ﻫﻤﺎن
ﺣﺎل ﺑﺎﻃﻦ و ﻧﺎﭘﻴﺪا ﻫﻢ او اﺳﺖ و آﻳﺎﺗﻲ دﻳﮕﺮ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ.
ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ آﻳﺎت اﻓﻜﺎر و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺗﻮﺣﻴﺪي ﺑﺮﺗﺮ و ﻋﺎﻟﻴﺘﺮ از ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻋﻮام
ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ .در ﺣﺪﻳﺚ ﻛﺎﻓﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻲداﻧﺴﺖ ﻛﻪ در آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻣﺘﻌﻤﻖ در
ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻟﻬﺬا آﻳﺎت اول ﺳﻮره ﺣﺪﻳﺪ و ﺳﻮره ﻗﻞ ﻫﻮاﷲ اﺣﺪ را ﻧﺎزل ﻓﺮﻣﻮد.
در ﻣﻮرد ﺳﻴﺮ و ﺳﻠﻮك و ﻃﻲ ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺮب ﺣﻖ ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎزل ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ
ﭘﺎورﻗﻲ
) (1ﺑﻘﺮه 115 /
) (2ق ] .16 /در ﻧﺴﺨﻪ اﺻﻠﻲ در ﻣﻮرد اﻳﻦ آﻳﻪ ﺷﺮﻳﻔﻪ ﺳﺒﻖ ﻗﻠﻢ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺨﺸﻲ از آﻳﻪ وﻃﺒﻌﺎ
ﺗﺮﺟﻤﻪ آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎدرﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻮد .ﻗﺮاﺋﻦ ﻛﻼم ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺮاد ﻫﻤﻴﻦ آﻳﻪ اﺳﺖ و ﻟﺬا
اﺻﻼح ﮔﺮدﻳﺪ[.
) (3ﺣﺪﻳﺪ 3 /
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 549
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
