Page 28 - การจัดการความขัดแย้ง

๑๙

¤ÇÒÁสํา¤Ñޢͧ¤ÇÒÁ¢Ñ´áÂŒ§

โดยผูนําที่รูจักและเขาใจธรรมชาติของความขัดแยง สามารถเปลี่ยนความขัดแยงใหเปน
สิ่งที่สรางสรรคตอองคการได เนื่องจากความขัดแยงในปริมาณที่เหมาะสมสามารถกอใหเกิดการจูงใจ
ใหคนริเริ่มแกไขปญหาได ดังนั้น นักบริหารที่เขาใจธรรมชาติของความขัดแยงยอมไดเปรียบในการที่จะ

ควบคุมความขัดแยงใหอยูในปริมาณที่เหมาะสมตอการบริหารองคการ

เมื่อพูดถึงพฤติกรรมมนุษยกับความขัดแยงมีอยางนอยบริบทสองอยางที่เราจะตองพิจารณา
คือ บริบทของโครงสราง และบริบทของปจเจก หรือของมนุษยคนนั้นที่มีพฤติกรรมตอกิริยาหรือปฏิกิริยา

ของผูอื่น เบอรนารด มายเยอร (Bernard Myer, ๒๐๐๐) ไดอธิบายวาเราจะตองพิจารณาวาพฤติกรรมนั้น
แคไหนเกิดจากผลแหงปญหาทางโครงสรางและแคไหนที่เปนปจจัยของปจเจกบุคคลนั้นๆ มิฉะนั้น

เราอาจจะผิดพลาดได ถาเพียงมองพฤติกรรมจากมุมใดมุมหนึ่งโดยไมดูองคประกอบทั้งหมด
ชัยวัฒน สถาอานันท (พ.ศ.๒๕๓๙) ไดพูดถึงในลักษณะเดียวกันวาใหแบงวิธีการมอง

ปญหาอยางกวางๆ เปนสองลักษณะ คือ แนวทางที่เรียกวาเนนตัวบุคคลผูกระทํา (Actor Oriented
Perspective) กับแนวทางที่เนนโครงสราง (Structure-Oriented Perspective) และพูดถึงการใช

แนวมองปญหาคนละแบบยอมเขาใจปญหาคนละอยางและนําไปสูวิธีการแกปญหาคนละวิธีอีกดวย
โดยไดยกตัวอยางของการมองคดีฆาขมขืนระหวางผูกระทําและผูถูกกระทํา ถาเรามองวาปญหาอยูที่

ผูกระทํา เราก็คงไปเนนการลงโทษผูกระทํา จัดการกับเขาอยางรุนแรง เชน ลงโทษประหารชีวิต แตหากจะ
พิจารณาเชิงโครงสรางคงจะตองมองกวางกวาพฤติกรรมของผูกระทํา ตองมองวาผูกระทําไมไดอยู

ในโลกที่วางเปลาหรือเปนสุญญากาศ แตดํารงอยูในระบบสังคมนานาชนิดซึ่งอาจจะมีเหตุปจจัยอื่นๆ
ที่ทําใหผูกระทําการขมขืนเดินทางมาสูจุดของการกระทําของเขา ซึ่งจากการมองอยางผิวเผินเราอาจจะ

ไมมองเห็นหรือมองขามเหตุปจจัยเหลานั้นที่อาจารยชัยวัฒน สถาอานันท ใชคําวา “โลกที่มองไมเห็น”
(Invisible World) เราเห็นแตสภาวะที่เกิดในโลกที่มองเห็น (Visible World) ปจจัยที่มองไมเห็น เชน

สภาวะความยากจน ความดอยการศึกษา การดํารงชีวิตอยูในหมูอันธพาล การไดดูแตภาพยนตรที่มี
เนื้อหาลามก มีแตความรุนแรง ซึ่งเปนปจจัยทางโครงสรางที่อยูเบื้องหลังการนําไปสูการกระทําของ

ผูขมขืน รวมจนไปกระทั่งถึงถนนหนทางที่ไมมีไฟฟาสาธารณะ
ดังนั้น เมื่อจะพิจารณาพฤติกรรมของมนุษยในลักษณะปจเจกตอไปก็คงตองสังวรและเขาใจ

ถึงโครงสรางอื่นๆ ที่เปนองคประกอบที่นําไปสูพฤติกรรมของปจเจกที่อาจจะสงเสริมใหเกิดความขัดแยง
ที่รุนแรงหรือที่บางกรณีไมนําไปสูความขัดแยงที่รุนแรงเพราะโครงสรางรอบดานอันเปนเหตุปจจัยอื่น

ที่แตกตางกัน

แนวคิดของ คารล มากซ (Karl Marx) คารล มากซ เชื่อวาความขัดแยงและการเปลี่ยนแปลง
เปนของคูกัน เปนกฎพื้นฐานของชีวิต เปนสภาพปกติของสังคม โดยความขัดแยงเริ่มที่เศรษฐกิจ
ซึ่งหลีกเลี่ยงไดยาก แลวจะนําไปสูความขัดแยงทางสังคม และเชื่อในการใชความขัดแยงเปนเครื่องมือ

ในการเปลี่ยนสังคม การวิเคราะหของคารล มากซ ใชความขัดแยงเปนเครื่องมือในการวิเคราะหสังคม