Page 69 - การสืบสวนสอบสวน

๖๒

มาตรฐานของระบบงานยุติธรรมทางอาญา แตตามคําพิพากษาฎีกาเรื่องนี้ดูเหมือนจะขยายขอบเขต
บทบัญญัติมาตรา ๒๒๖/๑ ใหรวมถึงพยานหลักฐานที่เกิดขึ้นโดยไมชอบตามมาตรา ๒๒๖ ใหใชขอ

ยกเวนเดียวกันดวย
พยานหลักฐานที่เกิดขึ้นโดยชอบ แตไดมาเนื่องจากการกระทําโดยมิชอบ

พยานหลักฐานที่เกิดขึ้นโดยชอบแตไดมาเนื่องจากการกระทําโดยมิชอบ กฎหมายหามมิให
รับฟงพยานหลักฐาน แตมิไดหามรับฟงโดยเด็ดขาด กลาวคือศาลรับฟงเปนพยานหลักฐานได ถาการ

รับฟงพยานหลักฐานนั้นจะเปนประโยชนตอการอํานวยความยุติธรรมมากกวาผลเสียอันเกิดจากผล
กระทบตอมาตรฐานของระบบงานยุติธรรมทางอาญาหรือสิทธิเสรีภาพพื้นฐานของประชาชน โดยศาล

ตองคํานึงถึงพฤติการณทั้งปวงแหงคดีและปจจัยตางๆ ตามที่ระบุไว (๑) ถึง (๔) ของมาตรา ๒๒๖/๑
วรรคสอง

อาวุธที่ใชในการกระทําความผิด หรือยาเสพติดใหโทษของกลางที่เจาพนักงานตํารวจ
ตรวจยึดไดจากการคนที่ไมชอบดวยกฎหมาย ดังนี้ ของกลางดังกลาวเปนพยานหลักฐานที่มีอยูแลวกอน
เจาพนักงานตํารวจทําการคน ไมไดเกิดจากการกระทําของเจาพนักงานตํารวจจึงเปนพยานหลักฐานที่เกิด

ขึ้นโดยชอบ แตไดมาเนื่องจากการกระทําโดยมิชอบ โดยหลักรับฟงเปนพยานหลักฐานไมได เชน
การคนที่มิไดกระทําตอหนาผูครอบครองสถานที่หรือบุคคลในครอบครัวหรือตอหนาบุคคลอื่นอยางนอย

สองคน หรือกรณีเชิญบุคคลอื่นมาเปนพยานตองเชิญมาขณะตรวจคนพบของกลาง ถาเชิญมาเปน
พยานหลังตรวจคนแลว ก็เปนการไมชอบเชนกัน

ฎีกาที่ ๔๗๙๓/๒๕๔๙ การคนพบธนบัตรของกลางในของปลาที่แขวนอยูขางบานทิศตะวันออก
นอกจากมิไดกระทําตอหนาจําเลยหรือสามีจําเลย ทั้งๆ ที่จําเลยก็ถูกจับและควบคุมตัวอยูที่หนาบาน

นั้นเองแลว ยังไดความวาการพบธนบัตรในของปลาก็เปนเรื่องที่ในชั้นแรก สิบตํารวจตรี พ. คนพบ
เพียงคนเดียวกอน แลวจึงเรียกกํานันที่เชิญมาเปนพยานในการคนมาดู หาใชวาเปนการคนพบธนบัตร

ของกลางที่พบตอหนาบุคคลอื่นอยางนอยสองคน ซึ่งเจาพนักงานไดขอรองมาเปนพยานดังที่ ป.วิ.อ.
มาตรา ๑๐๒ ไดกําหนดหลักเกณฑไวไม พยานหลักฐานโจทกเกี่ยวกับการคนพบธนบัตรของกลาง

ซึ่งเจาพนักงานผูตรวจคนมิไดปฏิบัติใหถูกตองตามหลักเกณฑที่กฎหมายกําหนด จึงไมมีนํ้าหนักเพียงพอ
ที่ศาลจะรับฟง

กรณีการคนโดยไมมีหมายคนนี้ ศาลฎีกาเคยวินิจฉัยกอนเพิ่มเติมบทบัญญัติมาตรา ๒๒๖/๑
วาเปนเรื่องที่ตองไปวากลาวอีกสวนหนึ่งตางหาก ไมมีผลทําใหการแสวงหาพยานหลักฐานที่ชอบดวย

กฎหมายเปนไมชอบดวยกฎหมาย
ฎีกาที่ ๖๓๙๑/๒๕๔๗ การที่จําเลยที่ ๑ รับอยูแลววาของกลางถูกยึดจากบานจําเลยที่ ๑
ตามบันทึกการตรวจคน ก็ปรากฏมีลายมือชื่อผูครอบครองบานลงรับรองไววา เจาพนักงานตํารวจ

ปฏิบัติอยูในกรอบของกฎหมาย โดยมิไดมีการบังคับขูเข็ญ เหตุที่เจาพนักงานตํารวจไปตรวจคนบาน

จําเลยที่ ๑ เนื่องจากจําเลยที่ ๒ ซัดทอดวา ลักเอาทรัพยไปขายใหแกจําเลยที่ ๑ การไปตรวจคนบาน