Page 40 - รายงานการวิจัย การพัฒนารูปแบบดูแลสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลักพุทธธรรม วัดสุคนธาราม อำเภอบางซ้าย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา.
P. 40
26
การรักษาสุขภาพด้วยการดูแลตนเองเป็นงานประจ าเบื้องต้น ที่ช่วยให้คนมีความสุข และ
มีชีวิตยืนยาวได้ โดยไม่ต้องอาศัยยาหรือวิธีการรักษาใดๆ และระหว่างนั้น ต้องตรวจสอบสุขภาพไป
ด้วย เพื่อเป็นการประเมินว่า ร่างกายได้รับการดูแลที่ถูกต้องสมบูรณ์จริงหรือไม่ ประกอบด้วย
1) น้ าหนัก การควบคุมน้ าหนักให้อยู่ในเกณฑ์เฉลี่ยน้ าหนักมาตรฐานตามอายุและส่วนสูง
เป็นการคงสภาพหน้าที่ของร่างกาย โดยเฉพาะการท างานของหัวใจกับระบบไหลเวียนของโลหิต การ
ปล่อยน้ าหนักขึ้น จนอ้วนท าให้หัวใจท างานมากขึ้น ผู้สูงอายุควรชั่งน้ าหนักตนเอง อย่างน้อย 2-3
สัปดาห์ต่อครั้งหรือเดือนละครั้ง น้ าหนักที่เหมาะไม่ควรเกินระดับมาตรฐาน + 3 กิโลกรัม
เพราะฉะนั้น ช่วงน้ าหนักตามเกณฑ์ที่ผู้สูงอายุคนนั้น จะอยู่ระหว่าง 57-63 กิโลกรัม
วิธีการค านวณน้ าหนักมาตรฐานท าได้ง่าย ๆ ด้วยสูตร
สูตรผู้ชาย น้ าหนักมาตรฐานชาย = ส่วนสูงเป็นเซนติเมตร – 100
สูตรผู้หญิง น้ าหนักมาตรฐานหญิง = ส่วนสูงเป็นเซนติเมตร – 110
2) การกิน หลักการกินง่ายๆ คือ การเน้นกินผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ให้เน้นปลาเป็นหลัก ผัก
เป็นยา ควรกินผักมากๆ อย่างน้อยอยู่ในปริมาณที่เพียงพอ ผู้สูงอายุต้องใส่ใจ การกิน ส าคัญคือ ลด
อาหารหวานจัด ไขมันสูง มาเป็นอาหารมีเส้นใย ให้คุณค่า และปริมาณพอดี ผู้สูงอายุควรตรวจสอบ
สภาพที่เกี่ยวข้องกับการกิน อย่างสม่ าเสมอ หากมีปัญหา ต้องแก้ไขและรับการตรวจรักษา เสียแต่
เนิ่นๆ สิ่งที่ต้องตรวจสอบ คือ
- ฟัน ตรวจสอบดูว่า ผุ โยก คลอน หรือฟันปลอมว่า หลวมหรือแน่นหรือไม่
- ความอยากอาหาร ปกติจะลดลงตามอายุ แต่ถ้าเบื่ออาหาร ถือว่าปกติ
- สภาพการย่อย ท าให้ไม่อยากอาหาร
- ปริมาณและประเภทอาหารที่กิน น้ าหนัก กิจกรรมประจ าวัน
3) การพักผ่อน จะช่วยให้ชีวิตของผู้สูงอายุกระชุ่มกระชวย ผู้สูงอายุควรใช้เวลาว่างที่มี
มากขึ้นเมื่อเกษียณจากงาน ท ากิจกรรมการพักผ่อนซึ่งขึ้นอยู่กับความสนใจ
4) การขับถ่าย ต้องตรวจสอบให้เป็นไปตามปกติโดยเฉพาะการขับถ่ายอุจจาระ ผู้สูงอายุ
ชายจ าเป็นต้องสังเกตการณ์ถ่ายปัสสาวะ เพราะอุบัติการณ์ของโรคต่อมลูกหมากโตจะเกิดขึ้นได้ง่าย
เมื่อเกิดอาการขึ้นควรปรึกษาแพทย์ เพราะบางคนเห็นว่าไม่เจ็บปวดเลยเพิกเฉย ซึ่งท าให้เป็นปัญหาใน
การรักษาภายหลัง
5) การออกก าลังกาย ควรต้องท าให้สม่ าเสมอเพื่อเพิ่มความแข็งแรงและการตึงตัวของ
กล้ามเนื้อ สร้างเสริมประสิทธิภาพของระบบไหลเวียนของโลหิตและการหายใจ งดเว้นสิ่งเกิดโทษต่อ
ร่างกายหรือจ ากัดให้น้อยลงมากที่สุด เช่น กาแฟ สุรา บุหรี่
6) การนอน เป็นการพักผ่อนร่างกายที่ดีที่สุด คนทุกคนต้องการนอนหลับเพื่อเป็นการพัก
และเตรียมความพร้อมของร่างกาย การนอนหลับของคน จะเป็นวงจร แต่ละวงนาน 90-100 นาที ซึ่ง
แต่ละช่วงวงจร จะมีระบบการหลับ 4 ระยะ
ระยะที่ 1 เตรียมหลับ คือเริ่มจากเข้านอนแล้วหลับตา กล้ามเนื้อคลายความเครียดหายใจ
สม่ าเสมอ ระยะเวลานี้เวลาไม่เกิน 2-3 นาที
