Page 28 - _____ 2 _______Neat

การพัฒนาตน

สังคม ซึ่งเปนกระบวนการเกิดขึ้นตลอดชีวิต ตอเนื่องและมีความสัมพันธกับขั้นตอนของชีวิต
(ออมเดือน สดมณี. 2543 : 19 ;อางอิงจาก Stryker. 1990)

นักจิตวิทยาและนักสังคมวิทยาถือวาการเปนคนโดยสมบูรณขึ้นอยูกับการไดมี

โอกาสติดตอสัมพันธกับผูอื่น การติดตอสื่อสารสัมพันธกับคนอื่นของมนุษยมีมาตั้งแตแรกเกิด

เริ่มตนจากพอแม ญาติพี่นอง เพื่อนฝูง และคนอื่น ๆ ในสังคม ดังนั้น พฤติกรรมของบุคคลจึงถูก
กําหนดจากพื้นฐานทางครอบครัว แลวคอย ๆ แปรเปลี่ยนไปในทิศทางตามที่สังคมตองการ ทั้งนี้

เปนไปเพื่อประโยชนของตนเองใหมากที่สุด ประสบการณตาง ๆ ทางสังคมจึงเปนสิ่งกําหนด

พฤติกรรมและบุคลิกภาพของบุคคลโครงสรางทางสังคมและประสบการณทางสังคมที่แตกตางกัน

ยอมทําใหบุคคลมีลักษณะบุคลิกภาพและพฤติกรรมแตกตางกัน เชน คนไทยจะมีลักษณะ
พฤติกรรม และบุคลิกภาพแตกตางไปจากคนในสังคมตะวันตกโดยสิ้นเชิง หรือเด็กในสังคม

เดียวกันที่ถูกพอแม กักขัง ทําโทษดุดาวากลาวเสมอ ๆ ยอมมีบุคลิกภาพแตกตางไปจากเด็ก ๆ ที่

พอแมเลี้ยงดูดวยความรักและความอบอุน

ในการอยูรวมกับสังคมนั้น ทุกคนตองมีความตระหนักถึงธรรมชาติพื้นฐานทาง

สังคมวิทยาที่วา “มนุษยเปนสัตวสังคม” ดังนั้น กระบวนการอบรมเลี้ยงดูของพอแมหรือการจัด
กิจกรรมการเรียนรูตาง ๆ ตองมุงฝกฝนใหนักเรียนเรียนรูการที่อยูรวมกับผูอื่นและทํางานรวมกับ

ผูอื่นในสังคม เชน ใหทํากิจกรรมกลุม การใหความรวมมือกับกลุม การยอมรับนับถือผูอื่น การเปน

ผูนําและผูตาม ตลอดจนลักษณะนิสัยและมารยาททางสังคมทั่ว ๆ ไป ตองจัดใหเด็กเรียนรูควบคู

กันไปดวย บุคคลบางคนอาจจะปรับตัวเขากับเพื่อน ๆ ไดยาก พูดนอย เก็บความรูสึกหรือปลีกตัว
หนีสังคม ขณะที่บางคนชอบพูดคุยเสียงดังสนุกสนานเฮฮา นิสัยทางสังคมดังกลาวลวนแตมี

ความสัมพันธกับประสบการณพื้นฐานทางสังคมจากครอบครัวทั้งสิ้น บุคคลที่มีประสบการณ

พื้นฐานในวัยเด็กดี ก็จะมีบุคลิกภาพและนิสัยทางสังคมดี มองโลกในแงดี มีความเปนมิตร เห็น

คุณคาของคนอื่น และพรอมที่จะเปนสมาชิกที่ดีของสังคม แตเด็กที่มีพื้นฐานครอบครัวไมดี ถูก
ทอดทิ้ง เชน เด็ก ๆ ตามสถานสงเคราะหทั่วไป ก็มักจะมองโลกในแงราย ไมมีความเปนมิตร

หวาดระแวงผูอื่น อาจมีความรูสึกอิจฉาริษยา เคียดแคน ชิงชังผูอื่น ซึ่งนับวาเปนอุปสรรคตอการ

ปรับตัวทางสังคม พฤติกรรมทางสังคมและลักษณะนิสัยทางสังคมของบุคคลแตละคนยอม

แตกตางกันไป ใครที่รูตัววามีลักษณะนิสัยที่ไมดีไมเหมาะสม จึงตองคอยกําชับดูแลและหาทาง

ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและนิสัยนั้น ๆ ใหได เพราะถาขืนปลอยไวใหยาวนานตอไปอาจจะกลายไป
เปนผูใหญที่มีลักษณะนิสัยทางสังคมที่ไมดี จนอาจสรางปญหาใหกับตนเองหรือสังคมในอนาคต

58