Page 121 - LỜI VÀNG TỔ HUỆ NĂNG - Đặng Hữu Trí

120 | Lời vàng Tổ Huệ Năng

taïo caùc vieäc aùc, tuy tu moïi vieäc thieän maø taâm chaúng chaáp

tröôùc, kính troïng baäc treân, nghó ñeán keû döôùi, xoùt thöông
cöùu giuùp haïng coâ ñoäc baàn cuøng, ñaây goïi laø hueä höông.

Boán laø giaûi thoaùt höông, töùc töï taâm khoâng coù choã phan
duyeân , chaúng nghó thieän, chaúng nghó aùc, töï taïi voâ ngaïi,
(1)
ñaây goïi laø giaûi thoaùt höông. Naêm laø giaûi thoaùt tri kieán

höông, töùc töï taâm ñaõ khoâng coù choã phan duyeân theo thieän
aùc, khoâng ñöôïc chìm vaøo “khoâng”, keït trong “tòch”, nghóa

laø caàn phaûi hoïc roäng nghe nhieàu, bieát baûn taâm mình, thoâng
ñaït ñaïo lyù cuûa chö Phaät; hoøa quang ñoàng traàn , tieáp vaät
(2)
lôïi sanh , voâ ngaõ voâ nhaân, ñeán thaúng boà-ñeà, chaân taùnh
(3)
chaúng bieán ñoåi, ñaây goïi laø giaûi thoaùt tri kieán höông.

1. 攀緣 (phan duyeân): Phan laø keùo laïi, leo treøo, vin theo. Phan duyeân coù nghóa
laø taâm baùm dính vaøo moät ñoái töôïng naøo ñoù (caûnh sôû duyeân). Chuùng sanh
khôûi caùc voïng töôûng, taâm voïng vin theo caùc phaùp. Voïng töôûng ñaõ coù choã
vin theo thì thieän aùc ñaõ roõ, thieän aùc ñaõ roõ thì yeâu gheùt noåi leân. Do ñoù maø
trong thì keát thaønh caùc phieàn naõo, ngoaøi thì sinh muoân taät beänh. Ñaây ñeàu
do taùc duïng cuûa taâm phan duyeân maø ra.
2. 和光同塵 (hoøa quang ñoàng traàn): Voán xuaát xöù töø lôøi daïy cuûa Laõo Töû trong
Ñaïo ñöùc kinh raèng “Hoøa kyø quang, ñoàng kyø traàn (和其光同其塵, hoøa vôùi
aùnh saùng aáy, ñoàng vôùi buïi traàn aáy)”; nghóa laø hoøa ñoàng vôùi traàn-tuïc, nhöng
khoâng töï laäp dò. Theo Phaät giaùo, cuïm töø naøy chæ cho chö Phaät, Boà-taùt vì cöùu
ñoä chuùng sanh maø che giaáu aùnh saùng trí hueä, laáy phöông tieän quyeàn giaû cuûa
öùng-hoùa thaân maø sanh ra nôi coõi traàn theá ñaày daãy phieàn naõo, khoå ñau; cuøng
keát duyeân vôùi chuùng sanh, daàn daàn daãn daét hoï ñeán vôùi Phaät phaùp, nhöng
vaãn sieâu traàn thoaùt tuïc.

3. 接物利生 (tieáp vaät lôïi sanh): Tieáp daãn, giaùo hoùa chuùng sanh, tuøy theo caên
cô maø mang laïi lôïi ích cho hoï.