Page 115 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN

114

hoàn thành sớm hay muộn là tuỳ thuộc vào việc xây dựng các dấu hiệu của cấu

thành tội phạm. Dĩ nhiên, việc đƣa dấu hiệu nào vào cấu thành tội phạm không
phải là tuỳ ý thích chủ quan của các nhà làm luật mà phụ thuộc vào các yếu tố

khách quan. Những dấu hiệu đó phải phản ánh đƣợc bản chất nguy hiểm cho xã
hội của hành vi phạm tội và đảm bảo thời điểm hoàn thành của tội phạm phù

hợp với yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm cũng nhƣ các đặc điểm của
tội phạm.

Căn cứ vào định nghĩa chung về tội phạm hoàn thành và dựa vào đặc
điểm cấu trúc của các loại cấu thành tội phạm, có thể rút ra đƣợc kết luận về

thời điểm hoàn thành của các loại tội có cấu thành vật chất, có cấu thành hình
thức và cấu thành cắt xén nhƣ sau:

- Những tội phạm có cấu thành tội phạm vật chất hoàn thành khi ngƣời

phạm tội đã gây ra hậu quả của tội phạm phù hợp với yêu cầu của điều luật. Ví
dụ: tội giết ngƣời (Điều 123 Bộ luật hình sự năm 2015) là tội có cấu thành tội

phạm vật chất nên tội phạm này hoàn thành khi hậu quả chết ngƣời đã xảy ra.

- Những tội phạm có cấu thành tội phạm hình thức hoàn thành ngay khi
ngƣời phạm tội đã thực hiện xong hành vi phạm tội. Ở những các loại tội này,

dấu hiệu hành vi có thể chỉ là một hành vi nhƣ tội cƣớp tài sản (Điều 168 Bộ
luật hình sự năm 2015) (dùng vũ lực ...) nhƣng cũng có thể bao gồm nhiều

hành vi khác nhau nhƣ tội hiếp dâm (Điều 141 Bộ luật hình sự năm 2015)
(dùng vũ lực ... và giao cấu...). Trong trƣờng hợp này, tội phạm hoàn thành khi
tất cả các hành vi đó đều đã xảy ra.

- Những tội phạm có cấu thành tội phạm cắt xén hoàn thành khi ngƣời
phạm tội đã có những hoạt động bất kỳ nhằm thực hiện hành vi phạm tội.

Tội phạm hoàn thành cần đƣợc phân biệt với trƣờng hợp phạm tội chƣa
đạt, đã hoàn thành và trƣờng hợp tội phạm kết thúc bao gồm cả chuẩn bị phạm

tội và phạm tội chƣa đạt có ý nghĩa rất quan trọng trong việc định tội, xác định
mức độ trách nhiệm hình sự, xác định phòng vệ chính đáng, có đồng phạm hay

không hoặc để tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự...

Trong khi áp dụng quy định về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự,
việc xác định thời điểm tội phạm kết thúc sẽ có ý nghĩa đối với những trƣờng

hợp giữa thời điểm tội phạm hoàn thành và thời điểm tội phạm kết thúc có
khoảng cách nhƣ ở những trƣờng hợp tội kéo dài hoặc tội liên tục. Đối với

những trƣờng hợp này, việc tính thời hạn phải kể từ ngày tội phạm kết thúc.
Ngoài ra, thời điểm kết thúc của một hành vi phạm tội cũng có ý nghĩa trong