Page 40 - Gizli El Bosna'da

38 'G‹ZL‹ EL' BOSNA'DA

att›. Vuk KaradΩi¡'in dilsel milliyetçilik teorisini kullanarak, tüm Güney Slav-
lar›n›n asl›nda S›rp olduklar›n› ve S›rbistan'›n tüm S›rplar› "kurtarma ve bir-
lefltirme" misyonunu üstlenmesi gerekti¤ini savunuyordu. Bu düflünceleri
Na¯ertanije adl› gizli bir dokümanda toplad›. 1844 y›l›nda yaz›lan bu
doküman, "Büyük S›rbistan"›n manifestosu niteli¤indeydi.
Ayn› y›llarda, söz konusu modern S›rp milliyetçili¤inin ve "Büyük S›r-
bistan" hedefinin kendisine düflman olarak kimi belirledi¤ini gösteren ünlü bir
destan yaz›lm›flt›. Yazar›, Karada¤l› bir aristokrat ve din adam› olan Petar Pet-
rovi¡ Njego§'tu. Yazd›¤› savafl destanlar›, S›rp milli edebiyat›n›n en önemli
örnekleriydi. Önemli olan, bu destanlar›n içinde fanatik bir Müslüman düfl-
manl›¤›n›n körüklenmesiydi. Njego§'un m›sralar› aras›nda "camileri ve mina-
releri parçalay›n", "Türkleflmifl olanlar› yok edin" gibi ifadelere rastlan›yordu.
Njego§'un Gorski Vijenac (Da¤lar›n Tac›) adl› ünlü destan› ise, 1702 y›l›nda
Karada¤'›n baflkenti Çetine'de yap›lan Müslüman katliam›n›n övülmesinden
ibaretti. fiiirdeki kahramanlardan birisi, Vaivode Batri¡, yaflananlar› flöyle anla-
t›yordu: "Çetine'de H›ristiyanl›¤› kabul etmeyen bir tek Türk b›rakmad›k, öyle
ki, burada olanlar› anlatacak hiçbir canl› flahit kalmad›. Hiçbir Türk evi ayakta
kalmad›." Destan›n bir yerinde Njego§, Osmanl› Sultan› IV. Murad'› Kosova
Savafl›'n›n sonunda savafl alan›nda b›çaklayarak öldüren Milo§ Oblili¡'e at›fta
bulunarak flöyle diyordu:
Öyleyse parçalay›n tüm minareleri ve camileri...

Belgrad Locas› (yanda),
19. yüzy›l›n bafl›ndan iti-
baren radikal S›rp milli-
yetçili¤inin önemli ide-
olojik merkezlerinden bi-
ri oldu. Belgrad Loca-
s›'n›n üyeleri, ilk S›rp is-
yan›n›n liderli¤ini yapan
Karageorge ve Petar
I¯ko'dan bafllayarak, S›rp
flovenizminin önderleri
oldular. Petar Petrovi¡
Njego§'un resimleri, lo-
can›n balkon k›sm›na
as›lm›flt›.