Page 142 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Bu¶c yên, quäy gánh v¶i-vàng,
MÓi sÀu sÈ nºa, bܧc ÇÜ©ng chia hai.
565- BuÒn trông phong cänh quê ngÜ©i,
ñÀu cành quyên nh¥t, cuÓi tr©i nhån thÜa.
Não ngÜ©i c» gió tuÀn mÜa,
M¶t ngày n¥ng gánh tÜÖng-tÜ m¶t ngày.

I- Tình-cäm cûa kim-tr†ng và thuš-kiŠu

1.1- Ÿ cä hai ngÜ©i, tình-cäm cûa h† ÇŠu sâu ÇÆm. Trܧc kia vui
mØng bao nhiêu, thì gi© Çây sÀu kh° bÃy nhiêu. Cu¶c chia ly nào
là ch£ng não-nùng xót-xa. NgÜ©i ta nói: “Ra Çi là ch‰t trong lòng
m¶t ít” (Partir c’est mourir un peu, Corneille, Le Cid). NhÜng
cu¶c ly-biŒt gi»a Kim-KiŠu thì quä có Çau-ǧn hÖn nhiŠu. Qua cº-
chÌ và ngôn-ng» cûa hai bên, ta Çû rõ ÇiŠu Çó.

a- Qua cº-chÌ: Chàng kinh-hoàng vì lo s® rÒi Çây bªi
cách-biŒt mà së phäi ÇÖn lÈ, ÇÙt Çoån ÇÜ©ng tÖ. Hoäng-hÓt vì tin
nhà chú mÃt thì ít, nhÜng vì xa cách ngÜ©i yêu thì nhiŠu. Bªi th‰
chàng m§i “bæng mình” lÈn sang v¶i-vã tìm KiŠu; nàng thì nghËn
l©i ngÆp-ngØng giãi tÕ. Chàng dùng-d¢ng cÃt bܧc mà “ngåi-
ngùng”, “m¶t bܧc m¶t xa”; nàng cÛng bÎn-rÎn lÜu-luy‰n mà
“dùng-d¢ng chÜa n« r©i tay”. Chàng “châu sa sùi-søt”, nàng cÛng
lŒ tuôn “v¡n dài”.
b- Qua ngôn-ng»: Kim-Tr†ng vØa g¥p Çã than dài thª v¡n,
rÀu-rï tÕ tình. Thuš-KiŠu thoåt nghe cÛng oán than cách trª, xót
thÀm ngÜ©i Çi. Kim-Tr†ng buÒn thì KiŠu cÛng não. Cº-chÌ cÛng
bi-thÜÖng mà l©i than cÛng não-nu¶t. Cä hai ngÜ©i ÇŠu Ç¡p nh§
Ç°i sÀu. Cä hai ngÜ©i ÇŠu ôm mÓi hÆn sÀu biŒt-ly.

1.2- Xét chung thì nhÜ vÆy, nhÜng xét riêng låi m‡i ngÜ©i m‡i
khác. Tình-cäm n‰u Çang tØ vui sܧng chuy‹n sang buÒn kh°,
thì trong cái buÒn kh°, tình-cäm cûa hai ngÜ©i cÛng không
dØng ÇÙng ª mÙc ban ÇÀu, nó cÛng diÍn-bi‰n giäm, tæng.

141