Page 172 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

May ra khi Çã tay bÒng tay mang.
2245- TÃc lòng cÓ quÓc tha hÜÖng,
ñÜ©ng kia n‡i n† ng°n-ngang b©i b©i,
Cánh hÒng bay b°ng tuyŒt-v©i,
ñã mòn con m¡t phÜÖng tr©i Çæm Çæm.

I- bài thÖ man-mác tình hoài

Ngoåi trØ bÓn câu ÇÀu dÅn-khªi, Çoån thÖ man-mác tình
hoài. Ng°n-ngang sÀu nh§, tâm-tình KiŠu hiŒn rõ nhiŠu s¡c-thái.

1) Trܧc h‰t là s¿ diÍn-bi‰n song song gi»a tình cha mË và tình
ÇÓi v§i chàng Kim. ñi‹m låi lÀn nh§ nhà trܧc Çây, ÇÓi chi‰u v§i
lÀn này, ta nhÆn thÃy trong khi tình-cäm ÇÓi v§i song thân ngày
càng sâu ÇÆm thì tình nàng ÇÓi v§i Kim-Tr†ng xem ra ngày càng
nhåt phai. M¶t Ç¢ng tæng-tri‹n b¶c-phát, m¶t Ç¢ng bi‰n chÃt giäm
suy. S¿ diÍn-bi‰n song nghÎch gi»a hai tình-cäm Ãy còn ÇÜ®c c¡t
nghïa bªi chính s¿ dÎ-biŒt vŠ bän-chÃt cûa nó.

a) M¶t bên là tình-cäm ÇÓi v§i cha mË do bÄm-sinh mà
có. Nó phát-tri‹n trong tiŠm-Än, mà không b¶c l¶ rõ-ràng, ljn v§i
ta m¶t cách t¿-nhiên mà ta không hay, tiŠm-sinh tæng-tri‹n và chÌ
th‹-hiŒn rõ-rŒt sâu-s¡c khi phäi xa cách biŒt-ly. Nó tri‹n-nª và
bŠn-v»ng v§i th©i-gian, càng ngày ngÜ©i ta càng thÃy m‰n thÜÖng
cha mË, càng xa cách càng gian-nan ngÜ©i ta càng tܪng nghï ljn
ÇÃng sinh-thành và nhÃt là lúc phäi vïnh-biŒt song thân, thì dù th‰
nào chæng n»a, ngÜ©i ta cÛng không th‹ nào dºng-dÜng, lúc Ãy
tình yêu tha-thi‰t, niŠm xót thÜÖng chân-thành mãnh-liŒt hÖn bao
gi© h‰t.

b) M¶t bên, trái låi, là tình-cäm ÇÓi v§i tình-nhân, thÙ tình
trai gái Ãy trong nhÃt th©i mà có. Nó ljn v§i ta ª m¶t tu°i nào Çó
cûa cu¶c Ç©i. Nó phát-khªi b¶c-l¶ månh-më nhiŠu khi ljn cuÒng-
phóng Çam-mê, ljn v§i ta tình-c© do hoàn-cänh th©i-gian xui
khi‰n. Nó th‹-hiŒn rõ-rŒt ngay tØ lúc khªi-phát và dÍ bi‰n-chÃt v§i
171