Page 237 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Truyện Kiều của Nguyễn Du, lời thơ quả thật chải chuốt óng
ả vô cùng.
A- LỜI THƠ CHUẨN-XÁC

1) Nguyễn Du thường dùng hoa để ám chỉ Kiều. Nhưng
cũng tuỳ cảnh ngộ mà hoa được diễn tả khác nhau theo dòng
thời gian

Đương độ tình xuân lai-láng, vào một đêm cuối xuân
sang hè, “xăm xăm băng lối vườn khuya một mình”, vội vã
trở sang nhà tình quân, theo bóng trăng dẫn lối đưa đường,
Kiều đang tiến lại gần nơi mà mới hồi nãy cùng chàng “lòng
xuân phơi phới, chén xuân tàng tàng”, bóng trăng soi tỏ cho
thấy, trong thư phòng, chàng còn “tựa án thi thiu” bên “ngọn
đèn trông lọt trướng huỳnh hắt hiu”, tác giả tả:

“Tiếng sen khẽ động giấc vàng
Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần”

Rõ là vẻ đẹp của một tâm hồn trinh nguyên trong
trắng, một hình ảnh tha thướt kiêu sa, xinh tươi sáng ngời.

Nhưng lần đầu tiên, khi đã rơi vào chốn thanh lâu của
mụ Tú, hoa lê kia không còn khoe sắc trên cành như hôm
xưa dưới ánh trăng thơ mộng, mà nay lênh đênh trên dòng
sông cuốn trôi ra biển cả mênh mông:

“Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?”

Gọi là trôi, vì lúc này Kiều còn được Tú Bà ve vuốt
ưu đãi, dưới mắt mọi người, nàng là “con gái” được “mẹ
cưng chiều” cho cấm cung nơi lầu cao Ngưng Bích, chưa
phải là người kỹ nữ bán phấn buôn son. Gọi là man mác, vì
như bông hoa kia trôi ra đại dương bát ngát, đời nàng rồi
cũng bất định vô phuơng, không chừng rồi cũng sẽ trôi giạt
236