Page 292 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

1.4- Vẫn là tả cảnh thu, song cũng tuỳ nơi, tuỳ lúc, tuỳ
cảnh, tuỳ người, mà mỗi trời thu mỗi khác nhau.

a) Kiều theo Mã giám-sinh về trú-phường. Buổi
rước dâu đầy nước mắt, “người đi, lệ rơi thấm đá”, chiều lên
dần dần, bóng tối dần buông:

“Trời hôm mây kéo rầm-rầm,

Dầu-dầu ngọn cỏ, đầm-đầm cành sương.”

Mây khắp nẻo kéo về giăng đen bầu trời. Cỏ mọc bên đường
rầu rầu úa héo. Sương thu nhỏ giọt trĩu nặng cành cây. Cảnh
tượng sao thê-lương, như cùng chia sẻ nỗi buồn của người
ly-biệt! Một sự cảm-thông hài-hoà giữa người và cảnh. Cảnh
tình mật-thiết tương-quan. Lòng buồn-bã, cảnh tiêu-điều
càng tăng thêm nỗi thảm trong lòng người.

b) Theo Mã giám-sinh về Lâm-Truy, Kiều ra đi
giữa một trời thu u-ám:

“Nàng thì đất khách xa-xăm,

Bạc phau cầu giá, đen dầm ngàn mây,

Vi-lô san-sát hơi may,

Một trời thu để riêng ai một người,

Dặm khuya ngất tạnh mù khơi,

Thấy trăng mà thẹn những lời non sông,

Rừng thu từng biếc xen hồng,

291