Page 318 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Rõ đúng là viên quan thuộc dân-tộc ít người. Một
người chồng được gán ép cho làm chồng, một con người
dửng-dưng không biết quan-tâm thắc-mắc về những hành-
động khác lạ và tâm-lý của người mình mới cưới. Nguyễn
Du không tả gì về đêm động phòng, không nói gì về người
chồng mới này như đã tả đêm tân-hôn với Mã giám-sinh, bởi
lẽ đối với mối nhân-duyên cưỡng-buộc này, Kiều đã than
rằng:

“Duyên đâu chưa dứt tơ đào?

Nợ đâu ai nỡ dắt vào tận tay?”

Không tả mà như đã tả, vì với sự xuất-hiện hiếm-hoi lạ-lùng
của y trên sân khấu cũng như việc Kiều tự-do hành-động như
không biết có người xung quanh, thì ai cũng thừa biết thổ-
quan này tầm thường, quê mùa, đần-độn, ngu-si, dốt nát, bất
thức, vô tâm, vô tính đến thế nào rồi!

B- Nghệ-thuật kể-chuyện

Nói về nghệ-thuật kể chuyện, ta sẽ lần-lượt xét các thể tự-
thuật, tự sự và đối-thoại.

I- TỰ-THUẬT

Kiều giãi bày tâm-sự với Thuý-Vân. Dĩ-nhiên mục-đích
của Kiều khi thuật lại chuyện mình là muốn Thuý-Vân chắp
duyên với Kim Trọng. Một vấn-đề khó giải-quyết. Khó vì
đây là chuyện riêng, chuyện mà tự-do luyến-ái vốn là điều
cấm-kỵ trong lễ-giáo xưa. Khó là vì việc lấy Kim-Trọng, đối
với Vân, không những là chuyện bất ngờ mà còn là điều khó
nghĩ, vì thói thường có thể bắt người ta phải băn-khoăn nghĩ
xa xôi: “Ai lại đi cướp chồng của chị bao giờ?” Ðể đạt mục-
đích ấy, Kiều đã tiến từng bước:

317