Page 329 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Nàng đà gieo ngọc chìm châu,

Sông Tiền-Ðường đó, đấy mồ hồng-nhan!”

2- Cái khéo thứ hai là những người này không kể hết
mọi chi-tiết, như vậy thi nhàm chán, vì ai cũng đã biết hết
rồi, đây chỉ là tóm lược đời Kiều, cho nên,

• không những cắt bỏ những chi-tiết phụ, chỉ nêu
những cái gì nổi bật nhất, những sự việc cụ-thể nhất, những
biến cố quan trọng nhất, mà còn hơn nữa,
• dùng từ làm sao cho ngắn gọn, đơn-giản nhưng
vẫn tóm-tắt được mọi sự kiện, như là một sự gợi nhớ chỉ nhắc
tới là người nghe nhớ ra hết mọi việc đã diễn-tiến ra sao.
Những chữ in đậm trong trích-dẫn trên đây đã làm tròn chức-
năng này. Chẳng hạn, xét sơ qua lời ông già họ Ðô.

* Trước hết ông cho biết việc bọn Tú bà và Mã
giám-sinh mua người ở Bắc-kinh đem về. Ðây là nguyên-cớ
làm sao biết được cô Kiều sau này.

* Người ấy là cô Kiều, có tài có sắc, tài đàn tuyệt-
kỹ, văn thơ tuyệt-vời. Ðúng rồi! Ông già này chỉ kể hai tài
nghệ, mà không đề-cập những tài khác, bởi đó là hai biệt-tài
nổi bật. Cái chuyện theo Sở-Khanh đi trốn do thiên “Tích
Việt", chuyện bị ra toà, được quan huyện không những tha
bổng lại còn đích thân đứng ra tác-hợp nhân-duyên với
Thúc-Sinh, chuyện khoác áo thanh-y ở nhà Hoạn-Thư bị
hành-hạ, hẳn nhiên là việc thạo đàn, giỏi văn nhờ đó mà được
ra Quan-Âm các, dẫn đến việc đi trốn, dĩ-nhiên đã được gia-
nhân tiết-lộ ra ngoài. Qua những chuyện này, hai biệt-tài ấy
ai mà không biết!

* Chỉ cần nhắc tới chuyện “liều mình thế ấy” và
“phải lừa thế kia” cũng đã gợi ra việc Kiều tự-tử ở nhà Tú bà

328