Page 389 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

KẾT LUẬN

Vấn Đề Thẩm Định Giá Trị Truyện Kiều

Vấn-đề thẩm-định giá-trị của một tác-phẩm tùy thuộc vào
nhãn-quan của người phê-bình đối với tác-phẩm đó. Nếu
được nhìn dưới góc độ của một nhà đạo-đức, và nhất là nhà
đạo-đức này lại đóng khung trong khuôn-khổ của Nho-Giáo
và coi thường những độc-giả chưa đủ trưởng-thành, Truyện
Kiều dĩ-nhiên bị họ coi là một dâm-thư. Nếu ta nhìn Truyện
Kiều trên bình-diện văn-chương, nghệ-thuật, và kỹ-thuật
xây-dựng, Truyện Kiều là siêu-phẩm đã đưa Nguyễn-Du lên
ngồi chiếu trên trong văn-học-sử, vinh-tôn ông là ngôi sao
sáng trên nền trời văn-học Việt-Nam.

a) Về phương-diện đạo-đức, giá-trị của một tác-
phẩm phải được thẩm-định về cả hai phương-diện tích-
cực và tiêu-cực. Chỉ khuyên dạy những điều hay lẽ phải là
cách giáo-dục phiến-diện một chiều. Nêu cả những điều hay
lẽ phải cho người ta theo cùng những thói hư tật xấu cho
người ta biết để xa lánh mới là cách giáo-dục toàn-bích. Nếu
xét về cả hai chiều như thế, ta không thể độc-đoán cho là
Truyện Kiều không có tác-dụng luân-lý.

b) Về phương-diện tư-tưởng, Truyện Kiều rao
truyền sứ-điệp của Nguyễn-Du, một nhà cách-mạng tư-
tưởng, một nhà cải-cách xã-hội. Ông đề-xuất triết-thuyết
Thiên-Mệnh, giải-đáp luận-đề tài mệânh tương-đố, xác-định
vị-trí con người trong mối tương-quan tam tài Trời, Ðất,
Người, nói lên quan-niệm tự-do và định-mệnh mà bằng
thiện-tâm con người vẫn có thể tự mình tận-lực khống-chế,
lấy nhân-định mà thắng thiên, và từ đó cổ-võ cho sự tôn-

388