Page 114 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 114
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
cái cũng theo gia-nhân gọi bố mẹ là cậu mợ, rồi vợ chồng
cũng quen miệng gọi nhau là cậu mợ luôn, lâu dần hai tiếng
này phổ-biến trong các gia-đình quyền-quý nhất là ở giới thị-
thành.
# Tại một vài vùng miệt Hậu Giang, người thanh-
niên tỏ tình với người yêu gọi "bậu" xưng "qua".
“Trách mẹ, trách cha, qua không trách bậu,
Cha mẹ bậu tham giàu, gả bậu đi xa.
# Trong một vở thoại-kịch của đoàn Vũ-Hân hồi
thập-niên 1960, một cảnh có màu sắc thật dân-tộc nổi bật
khi anh chồng theo học ở tỉnh về, quần áo tây, thắt cà-vạt,
chị vợ nhà quê được cưới gả từ lúc chàng còn hàn-vi ở quê
nhà, chị hoảng-hốt kêu la khóc-lóc "Nhà ơi nhà! có điều gì
không nên không phải thì nhà nói ra, sao nhà lại thắt cổ tự-
tử vậy?" Tiếng "nhà" ở đây trỏ người chồng, nói bằng giọng
âu-yếm nhưng còn thấy ngại-ngùng không dám nói thẳng
cái sự âu-yếm ra như hai tiếng "anh, em" hay "mình mình"
# Trong ca-dao, trai gái tỏ tình với nhau, để che
giấu bớt cái sự âu-yếm ấy, họ xưng-hô lấp-lửng:
“ Mẹ già như chuối chín cây,
Sao đấy chẳng liệu cho đây liệu cùng?”
Hai tiếng "liệu", liệu trước là liệu việc nhân-duyên, liệu sau là
liệu chung việc săn-sóc lo-lắng cho mẹ già, thêm vào cách
xưng-hô "đây, đấy" rõ là giọng thân yêu nhưng còn e-ấp
ngượng-ngùng nên nói lấp-lửng trống không, e-ấp nên
chẳng dám như ai kia nói thẳng ngay là "mình, mình" vì
113