Page 122 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

Nước mắt cũng có bằng ấy thôi! Ai cũng có thể khóc được.
Song khóc ít, khóc nhiều, lệ hoen rươm-rướm hay tuôn trào
lã-chã là do ở lòng người có muốn hay không, do mức độ
cảm-xúc của con người chứ không phải do nước mắt có
nhiều hay ít. Một khi lòng đã sầu muộn ủ-dột thì dù không
muốn khóc cũng không thể ngăn rơi giòng lệ. Ðây là do tâm-
tính của người nhạy cảm dễ nhớ, dễ thương, dễ mau nước
mắt, cho nên Tú-Uyên trong Bích-Câu Kỳ-Ngộ mới

"Tình thơ lai láng, sóng Tương khôn hàn"

Dù cho bản-chất của sự-vật nên "Khôn chài cá" hay dù tại
lòng mình mà "sóng Tương khôn hàn" thì tiếng "khôn" diễn-
ý phủ-định ở đây cũng nhấn mạnh đến tâm-lý chủ-động của
nhân-vật so với tiếng "không".

# Còn như "CHẲNG", một khẳng-định của phủ-định,
thì dung-hợp được cả "khôn" và "không". Người hút có thể
bảo rằng thuốc này nhạt lắm, chất-lượng kém hơn nên hút
chẳng say (ấy là "không"), hoặc bảo rằng thuốc này đậm
ngon như thế mà chẳng thể làm ta say, phải chăng vì lòng ta
u-ẩn niềm nhớ cố-hương nên chẳng cảm thấy say (ấy là
"khôn", là không thể). Mà thực vậy,

“Nhớ ai như nhớ thuốc lào
Đã chôn điếu xuống lại đào điếu lên.”

Thế nhưng, xa quê hương thì đã có thuốc lá thơm! Dù có
hút thuốc điếu hay cho là có thuốc lào đi nữa, thì thuốc lào
trồng nơi đất khách cũng chẳng thể sánh bằng thuốc lào
Tiên-Lãng, Cái-Sắn mà mờ sáng thức dậy rít một hơi đã đủ
để đê-mê choáng-váng. Thuốc ở đây phẩm-chất kém, không

121