Page 123 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

cao, không đậm-đà bằng, nên quả là không say. Thuốc lào ở
quê nhà gửi sang, ngon đấy, thế mà cũng chẳng (thể) làm
ta say!

Như sẽ đề-cập, nguyên tính nhạc không thôi của ngôn-ngữ
Việt, tự nó cũng đã diễn-ý cho lời rất nhiều, cho nên "chẳng"
với trầm-thượng-thanh nghe ra vẫn mạnh hơn, vừa có giọng
khẳng-quyết, vừa có vẻ chán-chường, nó vừa khách-quan
ghi nhận đặc-tính của sự-vật, vừa nhấn mạnh cái cảm-nghĩ
tình-ý của người ghi nhận. Cho nên có thuốc, có trà đấy, mà
kẻ lữ-thứ hoài-hương đành chép miệng:

"Thuốc điếu chẳng say, chát giọng trà!"

hay bâng-khuâng thở dài (nếu thay "chẳng" bằng tiếng
khác)

"Thuốc điếu nào say, chát giọng trà!" (xem Phụ-lục II)

Bởi vậy:

“Cũng chẳng giầu mà cũng chẳng sang,
Chẳng gầy, chẳng béo, chỉ làng-nhàng.”
(Nguyễn-Khuyến)
vẫn khác hẳn:

Cũng không giầu mà cũng không sang,
Không gầy, không béo, chỉ làng-nhàng.

hay như Truyện Kiều:
“Mà ta suốt một năm ròng,
Thế nào cũng chẳng giấu xong được nào.”

122