Page 130 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

thấu: "Con người ấy rắc-rối khó hiểu, chẳng biết đâu mà
lường". Cũng như nàng Kiều khi "thấm đòn" Hoạn Thư mới
vỡ lẽ con người này thật là "nham-hiểm rắc-rối" vì:

“Chước đâu có chước lạ đời?
Người đâu mà lại có người tinh ma?
Rõ-ràng thật lứa đôi ta,
Làm ra con ở chúa nhà đôi nơi.”

Bởi vậy, nàng mới:

“Càng trông mặt càng ngẩn-ngơ,
Ruột tằm đòi đoạn như tơ rối bời.”

Tiếng Việt quả là có nhiêu-khê phức tạp. Song chính cái
nhiêu-khê ấy lại phản-ánh một tập-tục, thể-hiện một nếp
sống với những lễ-nghi gia-giáo kiểu-cách cổ-truyền. Chính
cái phức-tạp ấy lại nói lên óc tinh-tế của người Việt trong
cách nhận-xét và diễn-tả của mình, quen để ý và phân-biệt
từng chi-tiết của cuộc sống. Chính cái nhiêu-khê phức-tạp ấy
đã làm giàu cho ngôn-ngữ Việt-Nam, biểu-hiện trọn vẹn
nhân-sinh-quan và vũ-trụ-quan, nói lên hết tình-tự dân-tộc.

II- Kiểu nói lái

Kho từ-ngữ phong-phú ấy còn được bổ-sung bằng một từ-
hoa đặc-biệt: kiểu nói lái. Nói lái là nói ngược lại, đảo lộn thứ
tự trước sau của mỗi từ và lấy dấu của từ này ráp đổi với
dấu của từ kia, hoặc lấy phụ-âm đầu của từ này đổi với phụ-
âm đầu của từ kia, để ghép thành một tiếng mới vẫn có ý-
nghĩa tuy nghĩa đã đổi khác. Ðây là một cách hài-hước

129