Page 153 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 153
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
Sự biến-thiên nói trên còn phần nào thiên về mặt cấu-tạo,
chứ như những trường-hợp sau đây thì quả chứng tỏ khả-
năng sáng-tạo của tiếng Việt, đó là khả-năng phát-triển của
ngôn-ngữ.
* Cũng là tiếng "xưa" nhưng nếu nói là xưa lắm, rất
xưa, ta chỉ cần thêm dấu hỏi. Người viết, nếu không lầm,
còn nhớ Nguyễn-Văn-Vĩnh đã mở đầu truyện "Cô Bé Quàng
Khăn Đỏ”:
“Ngày xửa, ngày xưa, có một cô bé quàng khăn đỏ.
Bà nó cho nó một cái khăn quàng đỏ. Trông thật là
xinh, xinh xỉnh là xinh". Câu chuyện xảy ra ở thời xa-
xôi lắm lắm (ngày xửa ngày xưa) và cô bé đẹp ơi là
đẹp, xinh ơi là xinh, xinh không biết thế nào mà tả
cho hết cái đẹp xinh của cô (xinh xỉnh là xinh).
* Cũng là "bé", nếu bé lắm và mức độ bé mỗi lúc mỗi
tăng thì người ta nói: bé tí, bé tí ti, tí tị, tí tỉ tì ti. Như câu đố
dân-gian nói về con rươi, một đặc-sản của miền duyên-hải
vùng Châu-thổ Bắc- Việt:
“Con gì bé tỉ tì ti?
Mình đi dưới đất, bóng đi trên trời?
Một năm mấy bận đi chơi,
Đi thời lở đất, long trời mới yên.” (a*)
---------------------------------------------------------------------------------
(a*) Chú-thích: Rươi là một loài thuỷ-sinh-vật, mắt nhìn
giống như một loài sâu nhỏ -trông như con giòi- thân rươi
màu trắng xanh, gồm nhiều đốt vòng. Theo dạng biến hình,
rươi trồi lên mặt nước mặn, sinh-sản dày đặc từng mảng lớn
152