Page 154 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

như cái nong (2 câu đầu). Rươi xuất-hiện vào giữa tháng
chín và mười: “tháng chín đôi mươi, tháng mười mồng năm”,
đúng vào thời-kỳ quít chín cây, cho nên chả rươi, mắm rươi
là những món ăn tuyệt-hảo đặc-biệt của người miền Bắc cần
phải nêm vỏ quít cho thơm (tục-ngữ: “thả vỏ quít ăn mắm
rươi” hay “thả vỏ quít ăn mắm ngấu” ) cũng như món bún
thang không thể thiếu vị cay của con cà-cuống (“ăn bún
thang cả làng đòi cà-cuống”). Rươi xuất-hiện cũng vào lúc
tiết trời thay đổi nhiệt-độ, khí áp đột-ngột, khiến cho dông
bão nổi lên đây đó gây tai hại cho các vùng khác thành ra
tục-ngữ thường nói: “Kẻ ăn rươi, người chịu bão” (2 câu
cuối)
---------------------------------------------------------------------------------
* Cho nên ca-dao cũng kể lại như sau, việc bà mẹ
tuy đã đông con mà vẫn chưa hết lòng chồng, bà gọi đàn
con ra cho bà bước thêm bước nữa để bà kiếm thêm một
đàn con khác:
“Hỡi thằng cu lớn, cu bé
Cu Tí, cu Tị, cu Tỉ, cu Tì ơi!
Con dậy, con ăn, con ở với bà,
Để mẹ đi kiếm một và em thêm!”

* Hoặc nói: bé tẻo teo, bé tí teo, bé tí-tẹo. Cho nên
"bé teo" vẫn còn lớn hơn "bé tẻo teo":
Ao thu lạnh-lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo-teo.
(Thu Điếu, Nguyễn Khuyến)

* Nói "biết rồi!" vẫn không mạnh bằng "biết tỏng đi
rồi!". Trẻ em miền Bắc quen nói thế để chỉ việc "biết rồi" đã
153