Page 166 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 166
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
* Về lãnh-vực khoa-học kỹ-thuật, như toán-học
chẳng hạn ngoài yếu-tố đủ nghĩa, rõ-ràng còn cần phải cho
ngắn gọn, ta vẫn không nên thay những từ như "không-
gian, thời-gian, thời-điểm, ánh-xạ, phương-trình, hàm-số,
tốc-độ, gia-tốc v.v..."
Không thể thay sa-mạc bằng bãi cát, vì nghĩa của hai từ
tương-đối khác-biệt: sa-mạc vốn mênh-mông khô cháy còn
bãi cát thì nhỏ hơn nhiều. Có thể nói sân bay, máy bay thay
vì nói phi-trường, phi-cơ song những tiếng phi-trường phi-cơ
đã trở nên quá thông-thường vì vậy vẫn còn tồn-tại, sự duy-
trì những tiếng ấy chỉ làm giàu thêm cho ngôn-ngữ mà thôi.
Những tiếng đồng-nghĩa vẫn gỡ cho người viết khỏi phải rơi
vào lỗi "trùng-điệp" làm giảm giá-trị của một bài văn.
b) Du-nhập từ các ngôn-ngữ khác.
* Miền Nam theo chế-độ bảo-hộ của Pháp, chịu ảnh-
hưởng văn-hóa Pháp sớm nhất, sâu-xa nhất và lâu nhất.
Những từ-ngữ Pháp đã Việt-hóa được đưa vào ca-dao tục-
ngữ để truyền miệng như:
“Văn-minh gặp buổi Lang-Sa
Tri-âm thì ít, trăng-hoa thì nhiều.”
hoặc:
“Bánh ít đi, bánh quy lại.”
Lang-Sa là phiên-âm từ France là nước Pháp, bánh quy là
bánh bích-quy phiên-âm từ bisquit. Những tiếng như "cặp-
rằng" (caporal) phú-lít (police) xếp (chef) thầy đội xếp
(sergent chef) đồn bót (poste) đã một thời phổ-thông trong
dân-gian.
165