Page 45 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 45
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
trong khi Pháp-ngữ phân-biệt: "Je vais, tu vas, il va, nous
allons, vous allez, ils vont".
Về thời-gian của động-từ, tiếng Anh tiếng Pháp phân-biệt
mỗi thời-điểm, mỗi tính-chất của thời-điểm do đó cách chia
động-từ cũng mỗi khác, chưa kể chỉ-định-cách (mode
indicatif) khác với điều-kiện-cách và bàng-thái-cách (mode
conditionnel et mode subjonctif), khi ấy động-từ cũng biến-
thể luôn, và biến-thể theo mỗi thì, mỗi ngôi-vị của chủ-từ
nữa. Tiếng Việt thì đơn-giản hơn nhiều, vẫn giữ nguyên
động-từ, chỉ thêm một số các phụ-từ liên-hệ để diễn-tả thời-
điểm hay trạng-huống của động-từ. Ví dụ:
Tôi đi bây giờ. Tôi đang đi trên đường phố. Tôi sắp đi
trong giây lát. Tôi sẽ đi vào ngày mai. Hôm qua tôi
đã đi chợ rồi. Tôi đã từng đi trên con đường này suốt
thời niên-thiếu. Tôi vẫn từng đi trên đường này. Tôi
vẫn đi...
Nói về giống, thì người Pháp nói "un écolier" phân-biệt với
"une écolière", "Le maître" với "La maîtresse", "Le boeuf" với
"la vache". Tiếng Việt thì không biến-đổi hay thay-thế từ gốc
như tiếng Pháp, giản-dị chỉ thêm phụ-từ thích-hợp để chỉ
giống đực hay giống cái cho danh-từ chỉ người hay vật mà
thôi (danh-từ chỉ sự-vật không có giống). Chẳng hạn:
- Cậu học trò phân biệt với cô học trò
- Nam-sinh phân biệt với nữ-sinh.
- Thầy giáo phân biệt với cô giáo.
- Bò đực phân biệt với bò cái.
- Gà trống phân biệt với gà mái.
- Heo đực phân biệt với heo nái.
44