Page 68 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 68
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
Cũng có khi là một thái-độ từ chối quyết-liệt, vì hờn vì giỗi,
vì thực bụng không ưa, nên cun-cút bỏ đi, hay lắc đầu lia-lịa.
Ðấy là "nguây-nguẩy".
"Cô ấy khó tính quá! mời ở lại nhưng cứ nguây-nguẩy".
Hoặc:
"Chẳng hiểu có điều gì phật ý mà chẳng nói chẳng
rằng, cô ấy cứ nguây-nguẩy bỏ đi".
Cũng là tiếng khóc, song tiếng khóc khi thì sụt-sịt thút-thít,
lúc lại rưng-rức, nức-nở. Cũng là tiếng sóng nước khua
động, song sóng biển thì vỗ dạt-dào, mà trên sông thì sóng
vỗ ỳ-ọp, trong khi mái chèo khua bì-bõm. "Dạt-dào" vì sóng
biển từ ngoài khơi đuổi nhau xô mạnh, ào tràn lên bãi cát
thoai-thoải mênh-mông. "Ỳ-ọp" vì trên kênh rạch sông hồ,
sóng nhỏ va vào bờ dốc đứng, vội dội ngay, chạy ra mặt
nước chẳng lấy gì làm bát-ngát mênh-mông, tiếng dội nghe
đục, thong-thả, ngắn-ngủi như tiếng rút chân lên khỏi vũng
bùn sâu, chứ không âm-vang dàn trải như sóng đại-dương
hùng-hổ xông lên bãi cát. "Bì-bõm" vì rời-rạc, chậm-rãi, đều
đều như tiếng lội nước mò lươn bắt cá đêm khuya. Ðó là
những đặc-từ biểu-hiện hình-ảnh, âm-thanh và cảm-xúc
riêng. Rõ là mỗi thứ mỗi khác, có nét riêng-biệt, phải có
cảm-xúc mới tưởng-tượng ra được. Lối phát-âm hợp với cách
sắp-xếp cung giọng đã lột hết được tình-trạng riêng của mỗi
âm-thanh họ ghi nhận và cảm-xúc.
* Nói bông hoa nở toét, hình như chưa vừa ý, người
bình-dân Việt-Nam còn bồi thêm một biểu-từ làm trạng-từ
để nhấn mạnh: nở toét tòe-loe. Chỉ đường cho ta đi, người
67