Page 88 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

* Nói về nhân-vật thứ ba, tiếng Việt còn có từ "họ"

Họ giầu, họ nghinh hôn giá thú,
Hai đứa mình nghèo, dụ-dỗ nhau đi.
(ca-dao)

Ðem so-sánh câu ca-dao trên với câu sau này:

“Họ là những anh-hùng không tên tuổi,
Sống âm-thầm trong bóng tối mênh-mông.”
(Đằng Phương)

Cũng là một nhân-xưng đại-danh-từ chỉ ngôi thứ ba số
nhiều, song tiếng họ ở câu dưới thì mang ý-nghĩa kính-phục
ngưỡng-mộ vì giọng nói nghiêm-trang chững-chạc, rắn-rỏi,
vì mạch văn vốn là một sự ca-ngợi tán-dương.

Trái lại hai tiếng "họ" trong hai câu ca-dao trên mang ý-
nghĩa coi thường khinh-thị, vì giọng nói dè-bĩu suy-bì, than
thân tủi phận bởi giai-cấp xã-hội quá cách-biệt.

* Cũng là tiếng "thằng" tiếng "bọn", song tùy theo
giọng nói câu văn, ý-nghĩa đổi khác khi nói:

-"Bọn mình đi chơi đi!" thì ra cái ý thân mật.

-"Bọn ác-ôn tàn-bạo" thì rõ là giọng ghét
đắng ghét cay.

-"Ấy! thằng cả nhà tôi cũng sắp về" thì đúng
là giọng thân-thương tình-cảm.

87