Page 305 - 2
P. 305
˙·¢˙ יורה דעה ˙Âχ˘ ¯Ú
יש ללמוד סנגוריא על מ"ש המהרי"ל‰ÊÓ והרי הרשעי,נת כספו בנש שזה אינו חידוש כ"כ
אומרי אילו היה משה רבינו יודע מה ריוח יש
)בתשובה הנ"ל( וקרא תגר על המלוי מעות ולא,( ב,בדבר לא היה אוסרו ע"ש סו פירקי )עה
יתומי בריבית קצוצה דהש"ס לא התיר אלא קרוב משתבח קרא אלא במי שטע טעמא ויודע ריוח
ויש לומר דלפי הנ"ל אפשר ג יתמי לאו.'לשכר כו הדבר כגו הממוני על הקדש עניי ות"ת והלוה
בני מיעבד מצוה א תלוה נינהו ולא נאסר מעות בריבית קצוצה לפי הנ"ל דע"כ קרא אריבית קצוצה
ונהי.בריבית כלל ואפי' כקט אוכל נבילות לא הוי קאי ואפ"ה כספו הוא דלא נת בנש אבל כס אחר
בחמ וכה"ג אסור לית לו משו דאתי למיסר
משא"כ הכא שאי הקט יודע כלו והאפטרופוס . נת עושה אלה לא ימוט לעול
¯Ó‡ ¯ÈÙ˘ Î"‡Â ,˘„˜‰Ï ‡Â‰ ¯ÎÓ‰ ˙‡ ‰ ÏΠ̉ ÂÏ ‡Ï ¯ÎÓ‰ ÈÓ„Â ÌÂÏÎ ÁÈÂ¯Ó Â È‡ ‡Â‰ ȯ‰˘ ,ÁÒÙ· ıÓÁÓ ‰ ‰ ÏÏη ‡Â‰„ ¯ÓÂÏ
‡ ·ÏÁ· ¯˘· ¯ÂÒȇ· ÂÏ ÂίÚ˙ ˙ÂÓ„ ‰Ó ,ıÓÁ„ ‰‡ ‰ ¯ÂÒȇ· ¯Â·ÚÈ˘ ÈÓ Ô‡Î Ôȇ„ ‡ˆÓ  ‡Â‰ ‰ÂˆÓ „·ÚÈÓ ¯· Â‡Ï ˘„˜‰„ È"˘¯
ÔÈ· ‰Ï¯Ú ˙¯ÈÙ ÏÂÎ‡Ï ‡Ï˘ „ÓÂÚ ¯‰ÊÂÓ ‰ÂˆÓ ¯· ‡Â‰Â ·ÏÁ· ¯˘· ‡ ‰Ï¯Ú Ï· ‡Â‰˘ ‡¯·‚„ ‡Ù˙· ÔÈ „  ‡„ ˘„˜‰„ ‰Ï¯Ú
˘„˜‰‰ ‡Â‰ ‰ ‰ ‰Â ,‰ ‰  ȇ ‰Ê‰ ¯ÎÂÓ‰˘ ˘„˜‰ Ï˘ ıÓÁ ˙¯ÈÎÓÏ ÔÈ Ú Â È‡Â ,‡ ÓÁ¯„ ‡¯ÓÈÓ ÏÚ ¯·Ú˘ ÏÚ ‰˜Ï  ËÂÈ„‰„ ÔÈ·Â ˘„˜‰„
.·Ëȉ ˜„‰ Ìȯ¯Â·Ó È"˘¯ Ì˘· È΄¯Ó‰ ȯ·„ ¯ÂÓ‡‰ ÈÙÏ ,ÏÏÎ ‰¯È·Ú ԇΠÔȇ ‡Â‰ ‰ÂˆÓ ¯· ‡τ ¯·ÂÚ Â È‡
Ï·˙ Ï··  ȇ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ˘ Ï΄ Ô È˘˜Ó„ ÌÂ˘Ó ‡Â‰„ ÈÂ‚Ï ÁÒÙ· ˘„˜‰ Ï˘ ıÓÁ ˙¯ÈÎÓ ¯È˙‰Ï Ò"˙Á‰ Ï˘ ˘„Á‰ ÂÓÚË ‰·¯„‡Â
˘„˜‰ Ï˘ ıÓÁ Ï·‰ Ë"‰Ó„ Ô ÁÂÈ '¯ ‰Ï ÌȘÂÓ ‰ ‰ (‡"Ú ËÎ Û„ ÌÈÁÒÙ) ‰· Ô ÈÓÈȘ„ ‡Ù‚ ‡È‚ÂÒ Í‰· ‰¯Â‡ÎÏ„ ,¯Â¯È· Íȯˆ ıÓÁ
˘È„ ÔÓ˜ ‡‰ Î"‡Â ,‰È ÈÓ ‡·¯„· ‰ÈÏ ÌȘ„ Ì¢Ó ˘„˜‰ ÈÓÂÏ˘˙Ó Â¯ËÂÙ ıÓÁ„ ˙¯Î ·ÂÈÁ„ ‰ ˜‰ Ô· ‡È ÂÁ '¯„ ÌÂ˘Ó ‡Â‰ ÏÚÓ ‡Ï „ÚÂÓ·
‡‰„ Ô È˜ÒÚ ˘„˜ ˙‚‚˘· ԇ΄ ‰Ê· ÏÙÏÙÏ ˘È„ Ì Ó‡ Ô‰ .‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ˘ Û‡ ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ˘È ˘„˜‰ Ï˘ ıÓÁ Ï·‰Ï ˙¯Î ·ÂÈÁ
ıÓÁ ‰È‰ ‡Ï ȇ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ˘È ¯ÈÙ˘ ‡˙˘‰Â ,ÔÈÏÂÁÏ ‡ˆÈ ÏÚÓ ˘„˜‰‰Ó ‰ ‰  ‰ÈÒÚÏ„ Ô„ÈÚÓ Î"‡Â ‚‚¢· ‡Ï‡ ‰ÏÈÚÓ Ôȇ„ Ï"ÈȘ
‡Ï ,˘„˜‰ ‡Ï ÚÏ· ‡˜„ ‡Â‰ ÔÈÏÂÁ ‰ÚÈÏ· ˙Ú˘· ‡‰„ .‰Ê ıÓÁ ˙ÏÈ· ÏÚ ‡Â‰ ˙¯Î ¯· ‡¯·‚ ȇ‰ ¯ÈÙ˘Â ıÓÁ Ï·˙ Ï·· Î"‚  ˘È ÔÎÏÂ
Ò"˙Á‰ ˘„ÁÓ ,‡Â‰ ˘„˜‰„ ‰¯ÈÎÓ ˙Ú˘·„ ,‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ˘ ÌÚËÓ ˘„˜‰ Ï˘· Ò"˙Á‰ ¯È˙Ó„ ÁÒÙ· ˘„˜‰ Ï˘ ıÓÁ ˙¯ÈÎÓÏ ÈÓ„
ÏÚÓ ‡Ï„ ¯·Ò„ Ô‡Ó„ Ë"Ó Î"‡„ ˜Ù˜ÙÏ ˘È Ï·‡ .ıÓÁ„ ‰‡ ‰ ¯ÂÒȇ · Ôȇ ÍÎÏ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ„ ÌÂ˘Ó ıÓÁ„ ‰‡ ‰ ¯ÂÒȇ ‡ÎÈÏ„
‰ÈÒÚÏ„ Ô„ÈÚÓ ‡Â‰ ˘„˜‰„ ‰ÏÈÚÓ ¯ÂÒȇ„ Ô È¯Ó‡ ‡‰„ ,˙Á‡ ˙·· ÌÈ·ÂÈÁ‰ È ˘ ÂÏÁ ‡Ï ‡‰ ,ÔÈÓÂÏ˘˙Ó Â¯ËÂÙ ıÓÁ„ ˙¯Î Ó"·ÏȘ Ô È¯Ó‡„
‰ÒÈÚÏ ÈÏ· ıÓÁ‰ ÚÏ·· ȯÈÈÓ„ Ï"ˆÎÚ ÏÚÓ ‡Ï„ ¯Ó‡„ ÔÂÈÎÓ ,Ó"·ÏȘ Ô È¯Ó‡ ‡Ï ˙Á‡ ˙·· Ìȇ· Ì È‡˘ ÏΠ,Â˙ÚÈÏ· ˙Ú˘· ‡Â‰ ıÓÁ ·ÂÈÁÂ
.‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ ‡‰ ˘„˜‰ Ï˘ ıÓÁ ÏÚ ·ÈÈÁ ȇӇ„ Ò"˙Á‰ ÏÚ Â ˙È˘Â˜ ¯„‰˙ Î"‡Â ˙Á‡ ˙·· ÔȯÂÒȇ‰ È ˘ ‡·„
ıÓÁ ÂÈÏÚ Ï·˙ ‡Ï ‡¯˜„ ‡˘˜È‰ ÌÂ˘Ó ‰ˆÓ ˙·ÂÁ È„È Ï·Ë· ÔȇˆÂÈ Ôȇ Ë"‰Ó„ (·"Ú ‰Ï Û„) ÌÈÁÒÙ· Ô È¯Ó‡„ ‡‰Ó ,¯¯ÂÚ‡ „ÂÚ ‡„Á
Ï· ÌÂ˘Ó ‡Ï‡ ıÓÁ Ï·˙ Ï· ÌÂ˘Ó Â¯ÂÒȇ Ôȇ˘ ‰Ê ‡ˆÈ ıÓÁ ÂÈÏÚ Ï·˙ Ï· ÌÂ˘Ó Â¯ÂÒȇ˘ ÈÓ ,˙ÂˆÓ ÂÈÏÚ Ï·˙ ÌÈÓÈ ˙Ú·˘
ÈÓ ,Ô ·¯ ‡ÓÈ˙ ÂÏÈÙ‡ ¯Ó‡ ‡ È·¯ ,‡"ÚÁ‡‡ ¯Ó‡„ ‡È‰ ˘"¯ È Ó ‡‰ ˙˘˘ ¯"‡ ‡Ïʇ ÔÎÈ‰Ï ıÓÁ„ ‡¯ÂÒȇ ‡¯Ó‚‰ ÍȯÙ ,Ï·Ë Ï·˙
È„ÈÓ ·Â˘ ÍȯÙ ,Ï·Ë Ï·˙ Ï· ÌÂ˘Ó Û‡ ‡Ï‡ „·Ï· ıÓÁ Ï·˙ Ï· ÌÂ˘Ó Â¯ÂÒȇ Ôȇ˘ ‰Ê ‡ˆÈ „·Ï· ıÓÁ Ï·˙ Ï· ÌÂ˘Ó Â¯ÂÒȇ˘
̇ ,‰Ê ˘˜È‰ ÁÎÓ ÈËÂÚÓÏ ‡ÎÈÏ Ô ·¯Ï Ï·‡ ˘"¯Ï ‡Ï‡ Ô ÈÙÏÈ ‡Ï ‡˘˜È‰ ȇ‰ ÁÎÓ„ ¯‡Â·Ó ,˙˘˘ ·¯„Î ‡˙¯ÂÂÁÓ ‡Ï‡ ,·È˙Î „·Ï·
Ï˘ ‰ˆÓ· Ì‚ ,‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ„ ·È˘Á ‰ÈÏÚ ÚÈ·¯„ ˘„˜‰„ ‡¯ÂÒȇ ÁÎÓ„ Ô È¯Ó‡ ˘„˜‰ Ï˘·„ ÂÓÎ Î"‡ 'Ê ‰ Ò"˙Á‰ ȯ·„Ï ‡˙ȇ
Î"‡Â ,‰ È ÌÈÓ˘ È„È· ‰˙ÈÓ„ ‡·ÂÈÁ È · Ì‰È ˘ ˘„˜‰ ˘"ÓÂ Ï·Ë ˘"Ó„ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ„ ‰ÈÏ ÈÂ˘Ó Ï·Ë„ ‡¯ÂÒȇ„ ÍÎ ¯Ó‡ Ï·Ë
¯Ó‡Ï Â Ï ˘È ·Â˘ ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ȇ Ï·Ë Ï˘ ıÓÁ˘ ÔÂÈÎÓ ,ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ȇ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ˘ Ï΄ ¯Ó‡ Ï·Ë Ï˘ ıÓÁ·
 ȇ Ò"˙Á‰ ȯ·„Ï ‡‰ ,‡Ïʇ ÔÎÈ‰Ï ıÓÁ„ ‡¯ÂÒȇ ÍÈ¯Ù È‡Ó Î"‡Â ,„·ÚÈ„· ÂÏÈÙ‡ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ȇ˘ Ï΄
Ï· ̘·  ȇ˘ Ï΄  ¯Ó‡˘ ÂÓΠ‡ÁÈ Ô ·¯Ï Ì‚ ‡‰ ˘"¯„ ‡·Èχ ‡˜Â„ ‰Ï Ô ÈÓ˜ÂÓ ‰ÓÏ ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ȇ ·Â˘Â ‰ˆÓ Ï· ̘·
‰ˆÓ„ ‰˘Ú· · ‡ˆÂÈ Â È‡ ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ȇ˘ Ï΄ ‡˘˜È‰· Ô ÈÙÏÈ ·Â˘ ıÓÁ Ï·˙ Ï··  ȇ˘ ÔÂÈÎÓ ,ıÓÁ Ï·˙ Ï·· ‡˙ÈÏ ‰ˆÓ
Ï· ̘·  ȇ˘ Ï΄ Ò"˙Á‰ Ô ‚Ò· ‰Ê ÔÈ ÚÏ ˘˜È‰‰ Ï·˜˙ ‡Ï„ ÁÎÂÓ ‰¯Â‡ÎÏ ‰ ‰Â .Ú"Â΄ ‡·Èχ Ï·Ë Ï˘ ‰ˆÓ· ‡ˆÈ ‡Ï „·ÚÈ„· Û‡Â
.Ó"· Ï·‡ ‰Ê· „ÂÚ Íȯ‡‰Ï ˘È , ÓÓ ıÓÁ ¯ÂÒȇ ÈÓ Ú˜ÙÈ ‰ˆÓ
‡Ï ·Â˘ ,‡˜Â„ ˘„˜‰Ï ‰‡ ‰· ¯˙ÂÓ ˘„˜‰ Ï˘ ·ÏÁ· ¯˘· È΄ ‰Ê Ô ‚Ò· ‰ÂÓ˙Ï ‡È‰ Ò"˙Á‰ ˙ Â΄ ¯Ó‡ ̇„ ÛÈÒ‰ ÒÓϘ È"¯‚‰Â
ÏÚ ;È Â‚ ȯ˙· ˘¯Ù˙Ó ˘˜‰‰„ ,‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ˘ ÌÂ˘Ó ‡ˆÈ ‡Ï Ï·Ë·„ ‡ÓÈ „ Ï·ËÓ Ò"˙Á‰ ÏÚ È˙È˘˜‰˘ ‰Ó ‰˘˜È
ȇ Ô ·¯Â ˘"¯ È‚ÈÏÙ ıÙÁ‰ ÏÚ ‰ ‰Â ,'ÂΠ ˘È ‰ˆÓ Ï· ̘·  ˘È˘ ÈÓ„ ‡¯·‚‰ ÏÚ 'ÂΠÏ· ̘·  ˘È˘ ‰ÂˆÓ ÏÎ Â Èȉ„ ,ıÙÁ‰
ÏÚ ÛÈÏÈ„ Ò"˙Á‰ ¯Ó‡˜ ¯ÈÙ˘ Î"‡Â ,(‡ˆ Û„) ÌÈÁÒÙ· ‡˙ȇ„ ÂÓÎ ‡˘˜È‰ ͉ Â‰Ï ˙ȇ ‡ÓÏÚ ÈÏÂÎÏ ‡¯·‚‰ ÏÚ Ï·‡ ‡˘˜È‰ ͉ Ô È¯Ó‡
.˘˜È‰ ͉ Ô È¯Ó‡ ‡Ï Ô ·¯Ï ‡ˆÙÁ‡ Ï·‡ ˘„˜‰ ÏÚ ÔΠ ˘È˘ ˘È‡ ÏÎ Â Èȉ„ ‰ˆÓ Ï· ̘·  ˘È˘ ÈÓ„ ˘„˜‰
͉ Î"‡ ‡¯·ÒÓ È‡Â ‰ˆÓ Ï· ̘·  ȇ ˘„˜‰„ Ô ÈÚ„È ÔÈ Ó ˘˜È‰„ ‡˙ÂÙÏÈ ÍÈÈ˘ ‰Ó „ÂÚ ˘˜È‰Ï Ò"˙Á‰ Íȯˆ ‰ÓÏ Î"‡„ È˙‰Ó˙Â
‡Ï ıÓÁ Ï·˙ Ï·„ ËÂ˘Ù ‡ÓÈ ‰ˆÓ Ï· ÌÂ˜Ó ıÓÁ Ï·˙ Ï· ÛÏÈÓÏ ˙ÈÊÁ ȇÓ ıÓÁ Ï·˙ Ï·„ ˙"Ï· ÍÈÈ˘ ‡Ù‚ ‡¯·Ò
.Ô‡ÎÏ ˘˜È‰ ÍÈÈ˘ ‰Ó ˘„˜‰· ÍÈÈ˘
˙ˆӷ ˘„˜‰ ·ÈÈÁ˙È˘ Ï·‡ ,¯ÂÒȇ ÔÈ„Ó ˘„˜‰ ‡ÈˆÂ‰Ï Ôȇ ÔȯÂÒȇ ÔÈ ÚÏ„ ‡È‰ Ò"˙Á‰ ˙¯·Ò„ ,˜"ȯ‚‰ ȯ·„ ˜ÊÁÏ ¯˘Ù‡˘ È˙·˘ÈÈ˙ ·Â˘
Ï"‰ ‡¯·Ò‰ „ˆÓ„ ,Ò"˙Á‰ ÏÚ È˙È˘˜‰˘ ‰Ó ÏÎ ·˘ÂÈÓ Ê"ÙÏ ,˙ÂˆÓ ˙¢ÚÏ ˘„˜‰ ÏÚ Èˆ ‰È‰ ‡Ï„ ¯·˙ÒÓ„ ¯˙ÂÈ ÂÏ ËÂ˘Ù ‰Ê
ıÓÁ ¯ÂÒȇ ÔÎÏ ‰˘Ú ˙ˆÓÏ ¯ÂÒȇ‰ ˘˜È‰ ˘È ıÓÁ·„ ‡Ï‡ ÔȯÂÒȇ‰ ÏΠ¯˙‰ ‡Ï˘ ÂÓΠıÓÁ„ ‰‡ ‰ ¯ÂÒȇ ¯˙‰ ‡Ï ˘„˜‰Ï„ ¯ÓÂÏ
ÔȯÂÒȇ· ‰ÂˆÓ  ȇ ˘„˜‰„ ÌÂ˘Ó ˘„˜‰„ ‰‡ ‰ ȯÂÒȇ ˙¯ÈÎÓ ¯ÂÒ‡Ï ÏÏÎ ˘"Ï„ ‡¯·ÒÓ ˜„˜„Ï ‡Ï‡ ÈÏ ¯‡˘ ‡Ï ,ÔȯÂÒȇ ÏÎÓ È ‡˘
. ȷ¯ ȯ·„· Ô„˘ ‰Ó Ï"ˆÊ ‚ˆ¯‰ ‡"ȯ‚‰ ˙·Â˘˙· ·˜ 'ÈÒ ÔωÏ ̇¯ ‰Èχ ˙¯„‡ 'ÈÚ .Ï"ÎÚ .˙ˆӷ ÂÓÎ