Page 216 - HATAM-1

˙·¢˙ ‫אורח חיי‬ ˙Âχ˘ ˜

‫ מ"מ‬,‫בדאורייתא אפילו א היה הקני המועיל‬ ‫לקרייתא פה והיה לי טיול ושעשועי בדברי‬
‫ ב' גו הקני אינו קני‬. ‫בדאורייתא אסור להערי‬ ‫קדשו אשר יצא לישע דברי זקנו הגאו בכור שור‬
‫ ונמצא בהמת ישראל‬,‫המועיל ואי עביד לא מהני‬ ‫בחי' פסחי כ"א ע"א האוסר הערמת מפטמי‬
‫ ובפסח‬, ‫בהמות שמוכרי אות קוד פסח לגוי‬
.‫מתפטמת בחמ בפסח‬ .‫בלילי חמ יאכלו ומחזירי לה אחר פסח‬
‫ והדרת‬.‫והגאו מקור חיי )סי' תמ"ח סקי"א( פליג‬
‫ על הראשו לומר דבדאורייתא אסור‬‰ ‰ ‫גאונו‡ עושה נפלאות גדולות להחזיק דברי זקנו‬
‫ ועיינתי והפכתי בדברי‬,·‫הגאו בכור שור ז"ל‬
‫ הנה תיבת ש הערמה לכאורה‬, ‫להערי‬ ‫ מ"מ לעשות‬,‫קדשו ואני איני כדאי להכניס ראשי‬
‫מורה לשו היתר כמ"ש רמב" וג תי"ט רפ"ה‬
‫ והערמה‬,‫ דש מרמה הונח על האיסור‬,‫דתמורה‬ .‫ יהי ה' עמנו‬,‫רצו קדשו חפצתי‬
‫ ובנדרי מ"ד ע"א מפני הרמאי ולא‬.‫על ההיתר‬
‫ והר" כתב ש כמה‬. ‫אמר מפני המערימי‬ ‫ דורשי תחלה לעיי בדברי בכור שור על מה‬Ô‰
‫ ולכאורה לא‬.‫פעמי שהיו מפקירי בערמה‬
‫דקדק יפה דקרו למרמה ערמה ]וצ"ל מ"מ כמה‬ ‫ והנראה מדבריו דאתי עלייהו‬,‫אדניו הוטבעו‬
‫פעמי שאסור להערי וממילא הוא מרמה‬ ‫ א' דעכ"פ אסור להערי‬, ‫משני טעמי‬

·Ò ‰·Â˘˙

.¯Â˘ ¯Âη‰  ˜Ê ˙‡¯Â‰ ·˘ÈÈÏ Â· Íȯ‡‰˘ Ï"ˆÊ Ó"ʇ¯‚‰Ï ÔÈ ˜Â ‰ ˜Ó Ò¯Ë Â˜ Ì‚ ‰‡¯Â .‚Ï 'ÈÒ Á"‡ Ìȯه ˙È· ˙"¢· .‡

,ÂÏ˘ ˙ÂÓ‰· ÁÒÙ‰ ̄˜ Ì"ÂÎÚÏ ¯ÂÎÓÏ ¯È˙‰Ï Â È ÓÊ È¯ÙÂÒ ˙ˆ˜ ¢„ÈÁ˘ ‰Ó ԇΠ¯ÈÎÊ‰Ï È˙ȇ¯ :‡ ,‡Î ÌÈÁÒÙÏ 'ÈÁ· ¯Â˘ ¯Âη‰ Ï"Ê .·

ÁÒÙ‰ ¯Á‡Â ÁÒÙ‰ ÈÓÈ ÏÎ ıÓÁ ÌÈÏ· ˙ÂÓ‰·‰Â Á"Ó˙ ÔÓÈÒ Á"‡· ¯ÎÊ ‰ ıÓÁ ˙¯ÈÎÓ Í¯„Î ‰ ˘‰ ˙ÂÓÈ ÏÎ ÏÂÎ‡Ï Ìί„˘ ıÓÁ Ì‚
ȉ ˙ÏÂÒÙ‰Ó ¯Î˘Â ˘"ÈÈ ıÓÁ ˙ÈÈ˘Ú· ‰È‰ Ì‰Ï˘ Ô˙Ó ‡˘Ó ·Â¯ ¯˘‡ ˙‡Ê‰ ¯ÈÚ· ˯ٷ ,ÍÎ È˙ȇ¯ ‡Ï ÈÓÈÓ .È‚‰Ó Ì˙‡ Á˜ÂÏ ¯ÊÂÁ
¯ÂÎÓÏ „Á ËÈÓ˙˘‡ ‡Ï Ó"Ó ‚‰ Î Ì"ÂÎÚÏ Ì‰Ï˘ ıÓÁ ÌȯÎÂÓ È‰ ÌÏÂ΢ Û‡ ÁÒÙ‰ ÈÓÈ ÚÈ‚‰Ó ‰ËÈÁ˘Ï ̉Ó ·ÏÁÏ Ì‰Ó ˙ÂÓ‰· ÈÓËÙÓ
‰‡¯Ó‰ ‰‡¯‡Â ‡ ‰¯ÂÒ‡ È˙¯Ó‡Â Ì ˙È‡Ï Â¯ÊÁ˘ ÁÒÙ‰ ¯Á‡ ˙ÂÚ·˘ ‰Êȇ „Ú „‡Ó ÌÈϘϘ˙ ˙ÂÓ‰·‰ Âȉ ıÓÁ ÌÏÈ·‰Ï ˙ÂÓ‰·‰ Ì‚
‰ ‰„ ÏÏÎ È„„‰Ï ÂÓ„ ‡Ï„ È˙¯Ó‡ ˙ˆ˜ ÔÂÈÚ‰ ȯÁ‡Â ‰· ˘È ÌÚË ‰Ó ıÓÁ ˙¯ÈÎÓÏ ÂÊ ‰¯ÈÎÓ ˙ÂÓ„Ï ÈÚ„È ‡Ï ÌÈ Â˘‡¯‰ ÈΠ‰Ê‰ Ï„‚‰
Ôȇ ‰Ê ÍÎ ˙ ˜Ï ÌÏÂÚÓ 'ÈÁ¯Â‡„ ‡¯·˜ Â‡Ï ‰ ˜‰ ‰Ê˘ ‡·ÂË ‰Ó¯Ú‰„ ‡˙ÏÈÓ ‡ÁÎÂÓ ‡Ï‰ ‚‰ ‰ ıÓÁ‰ ˙¯ÈÎÓ ÏÚ ‡Î¯ÈÙ ‡ È„„ ‡¯˜ÈÚÓ
ÔÂÈÎ Ï" ‡Ï‡ ‡·ÂË ˙ÂÁΉ ¯‡˘Â ËÚÂÓ ¯·„· ÌȯÎÂÓ Ôȇ˘ ‰˙Ú ‚‰ Î ıÓÁ ˙Â‡Ó ‰Óη ‰ Â˜Â È Ú ‡Â‰ ‰ ˜‰ ·Â¯‰ ÏÚ ÍÎ ¯ÂÎÓÏ Âί„
˙"Ï ÏÚ ¯Â·ÚÈ ‡Ï 'È ÂÓÓ ÏÎ Ô˙ÈÏ Íȯˆ„ 'ȘÒÂÙ‰ ˘"ÓÎ ÌÏ˘ ·Ï· ˆÓÁ ÏË·Ó ‡"ÎÂ È‚Ò ‡ÓÏÚ· ÏÂËÈ·· 'ȯ‡„Ó„ ‡Â‰ Ô ·¯„Ó ¯ÂÒȇ‰„
‰‡È·‰ '˙ÙÒÂ˙· ˘"ÓÎ ÂÊ ‰¯ÈÎÓ ¯È˙‰Ï ¯Ӈ ̉ ¯Ӈ ̉ 'ÏÂÚ‰ ÔÓ Â¯Ú·Ï Íȯˆ˘ Ô ·¯„ ¯ÂÒȇ ‡"Î ¯‡˘ ‡Ï ‰ÊÎ ¯ÂÓÁ ¯ÂÒȇ ˘"ÎÂ
¯·Î ‰Ù‚ ‡˙ÙÒÂ˙‰ ÔÂ˘Ï ‡Â‰˘ Ì˘ ·˙Î Á"·‰Â ÌȯÚÈ ‡Ï˘ „·Ï·Â ÂÊ ‡˙ÙÒÂ˙‡ ÌÈÈÒ˘ ‚"‰· Ì˘· È"·‰ Ì˘ ·˙΄ ‚"ڇ ¯ÎÊ ‰ ÔÓÈÒ È"·‰
Á"·‰ Ì‚ 'ÈÙ ‰Ê ÔÈÚΠ'ÈÙ· ‰¯ÈÎÓ‰ ÏÂËÈ· ¯Ó‡È ‡Ï˘ 'È٠ȇ ˙ ÏÚ ¯ÂÎÓÈ ‡Ï˘ ı¯È˙ ÂÊ ‡È‰ ‰Ó¯Ú‰ ȇ„ ‡‰ ‰˘˜‰Â ‰Ê ÏÚ È"·‰ ¯¯ÂÚ˙‰
˜ÒÙ‰ ‰È‰È˘ ˜Á„‰ ˙ÓÁÓÂ Ô ·¯„ ¯ÂÒȇ ÚÈ˜Ù‰Ï ‰Ê ÏÎ Ì Ó‡ ˘"Ú ‡ˆÂÈΠÌ˙ÂÁ È"Ú ıÓÁ‰ ÏÚ Ï‡¯˘È‰ ÁÎ ÁÒÙ· ¯‡˘È˘ ÔÙ‡· ‰˘ÚÈ ‡Ï˘
χ¯˘È ˙ÂÓ‰· ÏÈ·‰Ï  Èȉ„ ‡˙Èȯ‡„ ¯ÂÒȇ ÚÈ˜Ù‰Ï Ï·‡ ËÚÓÏ ·¯ ÔÈ· ‚ÈÏÙ ‡Ï Ï" ‰ ÔÙ‡· ¯ÂÎÓÏ Â¯È˙‰Â ̈ÓÁ ÏÎ Â¯Ú·È˘Î ·¯Â Ï„‚
Ô È¯Ó‡„ ‡‰‡ ·"Ú Ë"Ϙ Û„ ˙·˘· 'ÈÙ˘ Ï"Ê È"˘¯ 'ÏÓ ÁÎÂÓ ÈΉ ÍÎ ÁÈ ‰Ï ‡Ï ÏÈ·‰Ï ˜¯ Â˙ ÂÂ΢ ÚÂ„È˘ ‰¯ÈÎÓ È ‰Ó ‡Ï ÁÒÙ· ıÓÁ
ÏÏÎ ‰Ó¯Ú‰ Ô È¯˘ ‰Â‰ ‡Ï '‡„ ȇ„ ‡Óχ Ï"ÎÚ 'ÂÎÂ Ô ·¯„ ‡¯ÂÒ‡· ‡Ï‡ ‡È‰ '‡„ ‡¯ÂÒȇ· Â‡Ï ‰Ó¯Ú‰ ͉ Ï"Ê ‡È‰ Ô ·¯„ ‰Ó¯Ú‰ Ì˙‰
'‡„ Â‡Ï ÈÓ Ì˙‰ ‰Ó¯Ú‰ È"Ú „ÚÂÓ Ï˘ ÂÏÂÁ· ¯Î˘ ÔÈÏȘӄ Ì˙‰ 'ȯӇ„ ‡‰Â ÔÈÓȯÚÓ Ôȇ ‡˙ÏÈÓ ‡ÁÎÂÓ„ ‡Îȉ Ì˙‰ 'ȯӇ Ô ·¯„· 'ÈÙ‡Â
È ˘ ¯˘ÚÓ ÏÚ ÔÈÓȯÚÓ È·‚ ‰"Ò Û„ ÔÈËÈ‚· ÔΠÊ"Ș Û„ È·˙Î Ï΄ ‡È‰‰ ı¯˙Ï ˘È ÔΠÌÈÎÓÁÏ ‡Ï‡ Ó"‰Á ˙·ÏÓ ·Â˙Ή ¯ÒÓ ‡Ï„ ‡Â‰
˙˜ʉ ¯‡˘Â ‰ÏÂÁ 'ȉ ‡ ÌÂÏÎ ÂÏ ÌÏ˘Ó È‚‰ Ôȇ ‰Ó‰·‰ ÔÓ ˙ÂÓÈ È΄ ÈÙË ‰Ó¯Ú‰„ ‡˙ÏÈÓ ‡ÁÎÂÓ ‡Î‰„ Â˙ .˘"Ú ‡Â‰ Ô ·¯„· ÈÓ Ì˙‰„
Â˙ .ÂÏ ˘È˘ ˙ËÚÂÓ ‰‡ ‰ ÏÈ·˘· ‰Ê‰ Ï„‚‰ ˙ÂȯÁ‡‰ ÂÈÏÚ Ï·˜Ó È‚‰ Ôȇ„ ‡ËÈ˘Ù · Ï„˙˘Ó χ¯˘È‰ ÁÈÈ Á ÈÓ„ ıÓÁ·Ó ÈÙË ÈÁÈ΢„
ËÚÂÓ „ÒÙ‰ ÏÈ·˘· ÂÈ˙ÂÓ‰· ¯ÂÎÓÏ ÂÏ ‰ÓÏ ‡Î‰ Ï·‡ ‰ ˜Ó ¯Ó‚„ Ô È¯Ó‡ ¯Ú·È˘ ‡ ¯ÂÎÓÈ˘ ‡ ‰"‡Ï· È‚Ò ‡Ï„ ÔÂÈÎ ıÓÁ ˙¯ÈÎÓ· ‡ÓÏ˘·„
· ‰˘ÚÈ ÈÂ‚Ï ÒÂÒ ¯È΢‰Ï Ôȇ„ ·"Ú Á"È Û„ ˙·˘· ˘"‡¯‰Â 'Â˙‰ ˘"ÓÏ ÈÓ„Â Ì ˙È ‡Ï ˘Ï˘Â ÌÈ˙˘ ‡ Ú·˘· ÌȯÊÂÁ ‰Ó ÔÓÊ ÂϘÏÂ˜È˘
ÈÎ ˙Ó‡· Â‰Ï ¯˜ÙÓ ÈΉÏ 'ÈÙ ¯Á‡ ÔÈ Ú· ¯˘Ù‡ ‡Ï Ì˙‰„ ÌÂ˘Ó Â‰Ï ¯˜ÙÓ„ È"Ú È¯˘„ ‰¯„˜Â ˙È‚È‚Ï ÈÓ„ ‡Ï ¯ȘÙÈ˘ È"Ú ˙·˘· ‰Î‡ÏÓ
˘"‡¯‰Â 'Â˙‰ ÏÚ ÔȘÏÂÁ ÔȘÒÂÙ ˘È„ ‚"ڇ 'ËÚÂÓ '‡ ‰ ÏÈ·˘· Â˙Ó‰· ¯È˜Ù‰Ï ÂÏ ‰ÓÏ„ ¯ÂÓ‚ ¯˜Ù‰Ï Â˙ ÂÂÎ Ôȇ ÒÂÒ· Î"‡˘Ó ‰"Ï· È‚Ò ‡Ï
‡"‡˘ Ô‚Π‰Ó¯Ú ‡Ï· ¯È˜ÙÓ˘  Èȉ„ ÌȘÒÂÙ‰ ˙Ú„ ÚÓ˘Ó Ó"Ó 'ÏÁ˙ÎÏ 'ÈÙ‡ ȯ˘ '‚ È Ù· ¯È˜ÙÓ Ì‡„ Á"·‰ Ù"ΠÂ"Ó¯ ÔÓÈÒ È"·‰ ˘"ÓÎ
ÁÈ È È‚‰Â ˙·˘‰ ÌÂÈ· ¯Á‡ · ‰ÎÊÈ Ì‡˘ Â˙Ú„· ËÈÏÁ‰Ï ‡Â‰ Íȯˆ Ê"ÈÚ ˙·˘· 'ÈÙ‡ Âίˆ ÏÎÏ ÈÂ‚Ï ¯ÈÎ˘È˘ ‡Ï ̇ Â˙Ó‰·· ¯Î˙˘‰Ï ÂÏ
ÍÏ Ôȇ˘ Ï"ÊÂ Ì˘ ' ˘ È"·‰ 'ÏÓ ÁÎÂÓ ÈΉ ˙Ó‡· ‰¯È˜ÙÓ ‡Â‰ ȯ‰ ÈÂ‚Ï Â˙Ó‰· Ïȇ˘‰Ï Á¯ÎÂÓ˘ ‡"Î ÂÏ È‚Ò ‡Ï ȇ 'Èه ÂÏ˘ ‡Â‰ ȯ‰ ÂÏ
ÌÈ Â¯Á‡Â ÌÈ Â˘‡¯‰ ·Â¯ ˙Ú„ ÚÓ˘Ó '˙‰ 'Èه 'ÈÏÚÓ ¯˜Ù‰ 'ÈÚ·„ Ï"Ò„ ‡Óχ Ï"ÎÚ '·˘· ÈÂ‚Ï 'Ïȇ˘‰Ï È„Î '‚ È Ù· Â˙Ó‰· ¯È˜ÙÓ˘ '„‡
‰Êȇ ÏÚ ÍÂÓÒÏ ‡˙¯ÂÙ ‰Ïˆ‰ ‰˘ÚÈ ˙¯Á‡ ‰Ïˆ‰ ÂÏ Ôȇ ʇ„  ¯È˜ÙÈ ˙·˘· ‰·ÎÈÚ ÈÂ‚Ï Ïȇ˘‰ ‡ ¯È΢‰ ¯·Î˘ „·Ú„· ‡"Î Á"·Î ‡Ï„
¯·„‰ Ú˜˙˘È ÔÎÏ ¯„Á· ÈÁÈÈ Á ÈÓ„ ıÓÁÏ ÈÓ„ ‡Ï ԇΠÈÓ ÍÈÈ˘ Ôȇ '‡„Ó ‡Â‰˘ Ì˘ 'È˙„ È ˘‰ ÌÚË Ì‚ .‰ÏÁ˙ÎÏ ‡Ï Ï·‡ „ÈÁÈ ˙¯·Ò
ÌÎÈ˙·‡ ÂÏ·˜ ¯·Î 'ȯӇ„ ' Û„ ‚‰ ˘ ÌÂ˜Ó 'Ù„ ‡Â‰‰Ï ÈÓ„ ‡ÓÏÚ· ‡¯ÓÂÁ ÌÂ˘Ó ‡"Î ÔÎ Ì„˜Ó ‚‰ ‡Ï ȇ 'Èه χ¯˘È· ÔÎ ‰˘ÚÈ ‡ÏÂ

.ÂÙÂÒ· ˙ÈÚÈ·˘ ı¯‡ È „ÚÓ·Â Ï"ˆÊ Ê"˘¯‚‰Ï ÁÒÙ‰ ¯„Ò '¯Â .Ê"È˜Ò ÁÓ˙ 'ÈÒ ˙"Ú˘ 'ÈÚ .˘"ÓÎ ¯ÂÒ‡Ï ˘È ‡ È„Ó„ ˘"Î 'ÂΠ̉ÈÏÚ