Page 58 - Het staatsrecht van het Mangkoenagarase Rijk
P. 58
rakende huwelijken, echtscheidingen, boedelscheidingen, erfopvol
ging bij versterf en bij uiterste wil en alle daaruit voortsprui
tende geschillen.
De Sentanarechtbank beslechtte alle geschillen tussen Senta-
na's, en die, in welke de Sentana's als gedaagden voorkwamen.
Aan de M. N. rechtspraak waren in dat staatsblad onttrokken:
de onderdanen van den pangeran adipati, die als medeplichtigen
van onderdanen van het Gouvernement enig misdrijf pleegden;
zij, die enig misdrijf op gouvernementsgrondgebied pleegden; zij,
die in gemeenschap van onderdanen van Z. H. de Soesoehoenan
op Soenansgrondgebied enig misdaad pleegden; zij, die enig
misdaad alleen dan wel in gezelschap met Soenans-onderdanen
pleegden, waarop de doodstraf stond en zij, die de pachtvoor-
waarden overtraden. Behalve bij de gevallen van conexiteit met
Soenansonderdanen op Soenansgrondgebied en van misdaden
waarop de doodstraf stond, kwamen die onttrokken onderdanen
terecht voor de Residentieraad.
Naast de bovengenoemde rechtbanken hebben we volgens
Staatsblad 1848 no. 9 voornoemd nog de rechtspraak der Hoofd-
goenoengs. In geldkwestiën, welke de som van f 50.—niet over
schreden en in geringe overtredingen, kleine vechtpartijen zonder
wapenen, ongeoorloofde spelen en andere van gelijksoortige
aard, mochten deze politie ambtenaren over-eenkomstig het be
paalde bij hun instructie uitspraak doen.
Deze Mangkoenagaranse rechtspraak is bij Staatsblad 1874
no. 211 gewijzigd en uitgebreid. In de afdeling Wanagiri werd
een Pradata Kawadanan ingesteld. Zij sprak recht omtrent alle
civiele zaken, behalve die, bedoeld bij art. 8 en 9 van Staatsblad
1848 no. 9 (zaken, welke tot de competentie van de Soerambi
en de Sentanarechtbank behoorden) en omtrent alle misdrijven,
met uitzondering van de volgende:
le. misdrijven, gepleegd door ambtenaren en bloedverwanten van
de Pangeran Adipati Aria Mangkoenagara, hoe gering ook die
misdrijven mochten wezen;
2e. moord, moedwillige doodslag, mensenroof, brandstichting,
het bedriegelijk namaken, vervalsen of besnoeien van muntspe
ciën, wettige koers hebbende in Nederlands Indië, of wel het
met kennis in omloop brengen van zodanige nagemaakte, ver
valste, of besnoeide muntspeciën; het bedriegelijk namaken of
vervalsen van bankpapier of enig op hoog gezag in omloop ge-
52