Page 35 - รายงานประจำปี 2562
P. 35

คณะกรรมการวินิจฉัยชี้ขาดอำานาจหน้าที่ระหว่างศาล




                                                                   ิ
                                                                                          ื
                                                                                                 ิ
                                                                                                ุ
                                            ี
                                                                          ็
               เพราะถ้าไปคณะกรรมการวินิจฉัยช้ขาดฯ ผมคิดว่าน่าจะ ให้เพกถอนกไปศาลปกครองหรอศาลยตธรรมแล้วแต่
                                                                                                 ี
                                                                                                          ่
                                                                                                          ื
                                            ื
                                                                                                 ้
                                                                                       ี
                                                                                     ็
                                                                           ั
                                                                                        ำ
                                                                                              ั
                                                                                            ิ
                                                                                          ิ
                                               ื
                                                  ี
               วินิจฉัยว่าเป็นสัญญาทางแพ่ง แต่เม่อเร่องน้ศาลปกครอง  ประเภทของสญญา แต่กมคาวนจฉยชขาดบางเรอง
               เห็นพ้องกับศาลจังหวัดมหาสารคามปัญหาก็จบไป       เช่น คำาวินิจฉัยชี้ขาดปี พ.ศ. ๒๕๔๖ คดีพิพาทเกี่ยวกับ
                                                                                          ๓
                                    ี
                      ประเด็นต่อไปท่จะกล่าวถึงคือ ศาลปกครอง    ทางด่วนสายบางนา – บางปะกง  เมื่อพิจารณาเนื้อหา
               กับศาลยุติธรรมมีอำานาจพิจารณาพิพากษาคดีพิพาท    ของสัญญาแล้วเห็นว่า เป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับสัญญาทาง
                                                                                       ิ
                                                                                             ้
                                                                                             ี
               เกี่ยวกับอนุญาโตตุลาการอย่างไร เนื่องจากเป็นประเด็น  ปกครอง แต่คณะกรรมการวนิจฉัยชขาดฯ ให้คดีอยู่ใน
                                                                                                    ึ
                                                                                                           ั
               หนึ่งในเรื่อง “สัญญาทางปกครอง” ในประเทศที่มีระบบ  อำานาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม ซ่งในคดีน้น
                                                                                                 ี
                                                                                    ื
               ศาลปกครอง ปกติแล้วจะห้ามมิให้ใช้วิธีอนุญาโตตุลาการ   ก็คือ ศาลแพ่งกรุงเทพใต้ เน่องจากเป็นคดีท่มีข้อเท็จจริงว่า
                                                                    ี
                                                                           ั
                                                                                              ั
                                                     ี
                           ี
               ในข้อพิพาทเก่ยวกับสัญญาทางปกครอง ท้งน้ เพราะม  ี  ขณะท่คู่ความต้งอนุญาโตตุลาการกันน้นยังไม่มีการจัดต้ง ั
                                                   ั
                             ั
               หลักกฎหมายท่วไปหรือกฎหมายลายลักษณ์อักษร         ศาลปกครอง ข้อพิพาทจึงเคยอยู่ในอำานาจศาลยุติธรรม
                                                                                                   ็
               ห้ามมิให้ใช้วิธีอนุญาโตตุลาการระงับข้อพิพาทในข้อ  มาก่อน โดยสรุปคือถ้าเป็นสัญญาทางแพ่งกไปศาลแพ่ง
               พิพาทเก่ยวกับสัญญาทางปกครองโดยเด็ดขาด เว้นแต่    ถ้าเป็นสัญญาทางปกครอง ก็ไปศาลปกครอง
                      ี
               มีกฎหมายยกเว้นไว้เป็นกรณีไป เหตุผลเพราะว่ารัฐ          ๓.  สัญญาทางปกครองตามนิยาม ในมาตรา ๓
                                                  ี
                              ื
               มีศาลปกครองไว้เพ่อแก้ไขปัญหาข้อพิพาทเก่ยวกับสัญญา แห่งพระราชบัญญัติจัดต้งศาลปกครองฯ และมติของ
                                                                                    ั
                                 ึ
               ทางปกครองแล้ว ซ่งสัญญาทางปกครองเป็นสัญญา ที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด
                                             ึ
                 ี
               ท่เก่ยวข้องกับบริการสาธารณะ ซ่งส่งผลกระทบต่อ           นิยามของ “สัญญาทางปกครอง” ตามมติของ
                   ี
               ประชาชนหรือการดำาเนินการของหน่วยงานของรัฐ       ท่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด คร้งท่ ๖/๒๕๔๔
                                                                ี
                                                                                                  ั
                                                                                                     ี
               กับเอกชน จึงจะให้อนุญาโตตุลาการ คือ ตุลาการเอกชนมา  เม่อวันท่ ๑๐ ตุลาคม ๒๕๔๔ เห็นชอบให้กำาหนด
                                                                       ี
                                                                 ื
               วินจฉัยข้อพิพาทไม่ได้ แต่ของไทยกลบมีกฎหมายรองรบ  คำาอธิบายเกี่ยวกับสัญญาทางปกครองไว้ว่า
                                                           ั
                  ิ
                                             ั
                                     ๑
               ไว้ให้มีอนุญาโตตุลาการได้  และเม่ออนุญาโตตุลาการ
                                             ื
               วินิจฉัยข้อพิพาทแล้ว คู่กรณีไม่ว่าจะเป็นฝ่ายแพ้หรือ
                                          ี
               ฝ่ายชนะอาจเสนอคดีต่อศาลท่มีเขตอำานาจเหนือตัว
                        ๒
                                                           ั
                      ั
                                          ี
               สัญญาน้น โดยให้ดูว่าสัญญาท่มีอนุญาโตตุลาการน้น  ๓    ค�ำวินิจฉัยช้ขำดอ�ำนำจหนำท่ระหวำงศำล ท่ ๑/๒๕๔๖ คดี
                                                                                       ี
                                                                                                  ี
                                                                           ี
                                                                                           ่
                                                                                     ้
                                                          ื
                                                      ั
                                                             ี
               เป็นสัญญาทางปกครองหรือสัญญาทางแพ่ง ฉะน้น เม่อม  ท่ร้องขอให้บังคับตามคาช้ขาดของอนุญาโตตุลาการ ตามพระราช
                                                                               ำ
                                                                ี
                                                                                 ี
                ำ
                  ิ
                      ั
                            ุ
                                  ุ
                    ิ
                                                         ี
                                                         ่
                                          ื
                                                ั
                                          ่
               คาวนจฉยของอนญาโตตลาการในเรองของสญญา ฝายทชนะ     บัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. ๒๕๔๕ นั้น จะต้องพิจารณาลักษณะ
                                                      ่
                                                                                                 ู
                                                                                                         ำ
                                                                 ื
               จะไปยื่นคำาร้องขอให้บังคับ หรือฝ่ายแพ้จะยื่นคำาร้องขอ   เน้อหาแห่งประเด็นข้อขัดแย้งหรือข้อพิพาทระหว่างค่สัญญาเป็นสาคัญ
                                                                              ี
                                                                                                        ี
                                                                                                        ่
                                                                ่
                                                               วาเป็นคดีแพ่งหรือคดปกครอง แล้วจึงจะพิจารณาข้อตกลงเกยวกับ
                                                                                                        ื
                                                               อนุญาโตตุลาการโดยมิต้องแยกออกต่างหากเป็นอีกส่วนหน่ง เม่อคดีน ้ ี
                                                                                                      ึ
                                                                             ู
                                                                                          ำ
                                                                                            ี
               ๑                                               เป็นการขอบังคับให้ค่สัญญาปฏิบัติตามคาช้ขาดของอนุญาโตตุลาการ
                  พระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรา ๑๕ บัญญัต ิ  อนเนองมาจากสญญาจางเหมาออกแบบรวมกอสรางโครงการทางดวน
                                                                              ้
                                                                                                           ่
                                                                ั
                                                                                             ่
                                                                   ่
                                                                   ื
                                                                                                ้
                                                                          ั
               ว่า “ในสัญญาระหว่างหน่วยงานของรัฐกับเอกชนไม่ว่าเป็นสัญญาทาง  สายบางนา – บางพลี – บางปะกง ซึ่งมีวัตถุประสงค์เป็นการจัดทำา
               ปกครองหรือไม่ก็ตาม ค่สัญญาอาจตกลงให้ใช้วิธีการอนุญาโตตุลาการ  บริการสาธารณะ จงถอวาสัญญาดงกล่าวเปนสญญาทางปกครอง
                               ู
                                                                                       ั
                                                                             ึ
                                                                                              ็
                                                                               ื
                                                                                 ่
                                                                                                ั
               ในการระงับข้อพิพาทได้ และให้สัญญาอนุญาโตตุลาการดังกล่าวมีผล  ฉะน้น การขอให้มีการบังคับตามคาช้ขาดของอนุญาโตตุลาการใน
                                                                  ั
                                                                                       ำ
                                                                                         ี
               ผูกพันคู่สัญญา”                                 เรื่องนี้จึงควรอยู่ในอำานาจของศาลปกครอง  แต่อย่างไรก็ตาม ในการ
               ๒
                                                                                                  ำ
                                                                ำ
                  พระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการ พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรา ๙ บัญญัติ ดาเนินการตามพระราชบัญญัติอนุญาโตตุลาการฯ จาเป็นต้องมีศาล
               ว่า “ให้ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง หรือ ท่มีเขตอานาจเหนือคดีน้นมาแต่เร่มแรก เพ่อรองรับการใช้สิทธิของ
                                                                                             ื
                                                                                ั
                                                                ี
                                                                                      ิ
                                                                     ำ
               ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศภาค หรือศาลท่ม บุคคล และคดีน้ค่กรณีเสนอข้อพิพาทต่ออนุญาโตตุลาการ เม่อวันที่
                                                             ี
                                                            ี
                                                                           ู
                                                                          ี
                                                                                                        ื
                                       ่
                                       ู
                                                      ู
                                                     ี
                                                     ่
                                                           ่
                                                       ิ
                                                      ่
                                ุ
               การพิจารณาชนอนญาโตตลาการอยในเขตศาล หรือศาลทคพพาทฝาย ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๔๓ ซึ่งศาลปกครองยังไม่เปิดทำาการ ทั้งคู่กรณีได้
                         ้
                            ุ
                         ั
                                                                          ำ
               ใดฝ่ายหนึ่งมีภูมิลำาเนาอยู่ในเขตศาล หรือศาลที่มีเขตอำานาจพิจารณา ขอให้ศาลแพ่งทาการออกหมายเรียกพยานให้แก่ตนด้วย จึงถือได้ว่า
               พิพากษาข้อพิพาทซ่งได้เสนอต่ออนุญาโตตุลาการน้น เป็นศาลท่มีเขต ศาลแพ่งเป็นศาลท่ใช้อานาจเหนือคดีน้มาโดยตลอด คดีจึงอย่ในอำานาจ
                                                         ี
                                                 ั
                                                                                        ี
                             ึ
                                                                           ี
                                                                              ำ
                                                                                                      ู
               อำานาจตามพระราชบัญญัตินี้”                      ของศาลยุติธรรม
                                                                             กิจกรรมของสำ�นักง�นเลข�นุก�ร
                                                                                                     ่
                                                            คณะกรรมก�รวินิจฉัยชี้ข�ดอำ�น�จหน้�ที่ระหว�งศ�ล    29
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40