Page 38 - รายงานประจำปี 2562
P. 38

นิติกรรม ๒ ประเภทอยู่ด้วยกัน คือ ประเภทแรกเป็น  เป็นหน่วยงานทางปกครอง และมีลักษณะเป็นสัญญา
                                                                      ั
                                                                                       ี
            “นิติกรรมทางปกครองฝ่ายเดียว” คือ การออกใบอนุญาต  ๔ ประเภทน้น ขยายไปถึงสัญญาท่หน่วยงานทางปกครอง

                                                                       ึ
            ประทานบัตร หรือใบอนุญาตให้เดินรถตามกฎหมาย  หรือบุคคลซ่งกระทำาการแทนรัฐตกลงให้คู่สัญญา

            เมื่อได้รับใบอนุญาตแล้ว จึงจะทำาสัญญา ๒ ฝ่าย เรียกว่า  อีกฝ่ายหน่งเข้าดำาเนินการหรือเข้าร่วมดำาเนินการบริการ
                                                                     ึ
                             ื
                                ี
                                                ี
                                                                                                        ั
            “สัญญาสัมปทาน” เพ่อท่จะกำาหนดสิทธิ หน้าท่ ผลประโยชน์  สาธารณะโดยตรงด้วย โดยเห็นว่า สัญญาลาศึกษาต่อน้น
                       ื
                                                                                     ึ
                                                                                     ่
                                                                                                      ั
                                                                                       ื
                                                             ู
            ตอบแทน เง่อนไขในการปฏิบัติตามใบอนุญาตต่อไป   ผ้รบทนจะกลบมารบราชการซงถอเป็นการ “ร่วมจดทำา
                                                                       ั
                                                                            ั
                                                                 ุ
                                                              ั
                                                          ี
            จะมีนิติกรรมสองอันซ้อนกันอยู่ ต้องพิจารณาให้ด   บริการสาธารณะ”  กับหน่วยงานจึงถือเป็นสัญญา
                                 ั
            หากเป็นคดีเพิกถอนคำาส่งก็จะฟ้องศาลปกครอง และ ทางปกครอง จะเห็นว่าที่ประชุมใหญ่ได้นำาแนวคิดที่เป็น
                            ั
            หากเป็นสัญญาสมปทาน หรือแสวงประโยชน์จาก ความหมายของสัญญาทางปกครองของประเทศฝรั่งเศส

            ทรัพยากรธรรมชาติก็จะฟ้องศาลปกครองเช่นเดียวกัน  มาใช้โดยตรง โดยในประเทศฝร่งเศส นอกจากสัญญาทาง
                                                                                     ั
            แต่เป็นคดีคนละประเภท                            ปกครองท่กฎหมายเฉพาะกำาหนดแล้ว ความหมายของ
                                                                     ี
                                 ี
                                 ่
                                        ั
                    มข้อสงเกตเกยวกับสญญาทางปกครอง           สัญญาทางปกครองตามหลักกฎหมายทั่วไปคือ “สัญญา
                     ี
                          ั
                                                                     ี
                                                                       ี
                   ื
            ท่สืบเน่องมาจากการดำาเนินกระบวนการตาม           ใดก็ตามท่เก่ยวข้องกับบริการสาธารณะ” หรือเป็น
              ี
                                                                     ี
                                                                                     ึ
            ระเบียบพัสดุหรือกฎหมายว่าด้วยการจัดซ้อจัดจ้างฯ    “สัญญาท่มีข้อกำาหนดพิเศษซ่งไม่อาจพบได้ในสัญญา
                                                 ื
                                                                                                   ึ
                                                                     ั
              ึ
                                     ี
            ซ่งกระบวนการจัดหาคู่สัญญาน้ เป็นนิติกรรมทางปกครอง   ทางแพ่งท่วไป” คือ ขอให้มีลักษณะอย่างหน่งในสอง
            ฝ่ายเดียว เช่น ออกประกาศประกวดราคา การตัดสิน    ประเภทนี้ก็ถือว่าเป็นสัญญาทางปกครอง ซึ่งศาลจะเป็น
                                                                                       ิ
                                                                  ั
                                                             ู
                                                                                   ั
                                                               ี
                                                               ้
                                                                           ่
                                                                           ี
            การประกวดราคา ฯลฯ อยู่ในอำานาจศาลปกครอง แต่ใน   ผ้ชว่าสญญาใดเกยวข้องกบบรการสาธารณะ โดยใน
                                                                                        ั
            กระบวนการย่นซองจะมสัญญาประเภทหน่งท่ศาลฎีกา      มาตรา ๓ แห่งพระราชบัญญัติจัดต้งศาลปกครองฯ ก็เป็น
                                                ึ
                                                   ี
                        ื
                                 ี
                                                                           ี
            ตงชอว่า “สญญาประกวดราคา” ปัญหาว่าจะเป็น         เพียงนำาตัวอย่างเก่ยวกับสัญญาทางปกครองของประเทศ
                ่
                ื
              ั
              ้
                        ั
                                                              ั
                                                                                              ี
                                                                                 ั
            สัญญาประเภทใดน้น ซ่งอาจมีปัญหา เช่น การฟ้อง     ฝร่งเศสมากำาหนดไว้เท่าน้น โดยมติของท่ประชุมใหญ่ฯ
                             ั
                                 ึ
            เรียกหลักประกันคืน วิธีจำาแนกง่าย ๆ ให้ดูว่าเป้าหมาย   ครั้งที่ ๖/๒๕๔๔ ต้องการอธิบายความหมายของสัญญา
                                                                          ื
            นำาไปสู่การทำาสัญญาอะไร หากเป้าหมายนำาไปสู่สัญญา   ทางปกครอง เพ่อให้สอดคล้องกับการกำาหนดอำานาจ
                                                              ิ
                                                                                                 ่
                                                                    ิ
            ทางแพ่ง สัญญาวางหลักประกันซองก็เป็นสัญญาทางแพ่ง    พจารณาพพากษาของศาลปกครอง เพราะขณะรางกฎหมาย
                                                                ั
                                                                                              ื
            เพราะถือเป็นข้อพิพาทอุปกรณ์ อำานาจศาลในการ      จัดต้งศาลปกครอง ความรู้ความเข้าใจเร่องสัญญาทาง
            พิจารณาข้อพิพาทอุปกรณ์ย่อมเป็นไปตามอำานาจศาล    ปกครองยังมีจำากัด ไม่อาจบัญญัติเป็นหลักกฎหมาย
            ในข้อพิพาทหลัก                                  ทั่วไปได้ มาตรา ๓ จึงเป็นนิยามในเชิงยกตัวอย่าง นิยาม
                                                            ตามกฎหมายแคบเกินไป มติของท่ประชุมใหญ่ฯ ไม่ได้
                                                                                         ี
                           ี
                    ในส่วนท่เก่ยวกับการสร้างความชัดเจนของบท
                             ี
            นิยามคำาว่า “สัญญาทางปกครอง” ตามมติของที่ประชุม   ต้องการขยายเขตอำานาจศาล เพียงแต่ทำาความชัดเจน
                                                                                   ี
                                                                   ึ
            ใหญ่ฯ ครั้งที่ ๖/๒๕๔๔ เมื่อวันที่ ๑๐ ตุลาคม ๒๕๔๔   ให้เกิดข้นว่าถ้าสัญญาใดเก่ยวข้องกับบริการสาธารณะ
                                    ี
                                    ่
                                               ึ
                                               ่
            นน มีความเป็นมาจากการทองค์คณะหนงวนิจฉัยกรณ    ี  (Public service) หรือการใช้อำานาจมหาชน เรามีองค์กร
                                                 ิ
              ้
              ั
                                                                                                   ี
                                                                                                 ึ
                                                                         ี
                                                                                 ี
                                             ั
            ข้าราชการลาศกษาต่อแล้วจะกลบมารบราชการชดใช้      ศาลปกครองท่มีความเช่ยวชาญเฉพาะ ซ่งท่ผ่านมา
                         ึ
                                        ั
            ทุนว่าเป็นสัญญาทางแพ่ง แต่อีกองค์คณะหน่งวินิจฉัย  คณะกรรมการวินิจฉัยชี้ขาดฯ ก็ยอมรับแนวคิดนี้
                                                   ึ
                                      ึ
                                        ี
            ว่าเป็นสัญญาทางปกครอง ซ่งท่ประชุมใหญ่ตุลาการ           อย่างไรกตาม มข้อสงเกตว่าการตความของ
                                                                                                 ี
                                                                                      ั
                                                                                  ี
                                                                           ็
            ในศาลปกครองสูงสุดได้วินิจฉัยโดยวางหลักว่า จาก  คณะกรรมการวินิจฉัยช้ขาดฯ บางกรณีตีความเกินกว่า
                                                                                ี
            องค์ประกอบ ๒ ประการ ตามมาตรา ๓ แห่งพระราชบัญญัต  ขอบเขตของสัญญาทางปกครอง เช่น การนำาเกณฑ์
                                                          ิ
                                                                                                   ิ
                                                                                                      ี
                                ี
                                                         ึ
                                                                             ั
            จัดต้งศาลปกครองฯ ท่ว่า คู่สัญญาอย่างน้อยฝ่ายหน่ง  การพิจารณาที่ว่าสญญาใดเป็นสัญญาจัดซื้อส่งท่เป็น
                ั
              กิจกรรมของสำ�นักง�นเลข�นุก�ร
       32     คณะกรรมก�รวินิจฉัยชี้ข�ดอำ�น�จหน้�ที่ระหว�งศ�ล
                                                       ่
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43