Page 813 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๘๐๑

ุ
ิ
ป่าสงวนแห่งชาติจ าเลยที่ ๑ จึงไม่มีเจตนากระท าผิด ที่ศาลอทธรณ์ภาค ๓ พพากษายกฟองจ าเลยที่ ๑ ชอบ
้
ุ
ิ
ิ
แล้ว ฎีกาโจทก์ฟงไม่ขึ้น แต่ที่ศาลอทธรณ์ภาค ๓ มิได้พพากษาแก้ค าพพากษาศาลชั้นต้นที่ให้จ าเลยที่ ๑ และ
ั
บริวารออกจากเขตป่าสงวนแห่งชาติที่ยึดถือครอบครองนั้นไม่ชอบเนื่องจากค าขอส่วนนี้เป็นค าขอใน
วิธีการอุปกรณ์ของโทษตามพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๗ มาตรา ๓๑ วรรคท้าย
(วรรคสาม) เมื่อศาลมิได้พพากษาว่าจ าเลยที่ ๑ กระท าความผิดตามบทมาตราดังกล่าวแล้ว ศาลจึงไม่มี
ิ
อ านาจสั่งตามที่โจทก์ขอได้ ศาลฎีกาเห็นสมควรแก้ไขเสียให้ถูกต้อง ปัญหานี้เป็นปัญหาข้อกฎหมายอันเกี่ยว

ด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน แม้จ าเลยที่๑ ไม่ฎีกา ศาลฎีกาก็มีอ านาจยกขึ้นวินิจฉัยเองได้”

หมายเหตุ เหตุผลแห่งค าวินิจฉัยของศาลฎีกาคดีนี้ สามารถแยกย่อยเหตุผลในเป็นปัญหาข้อ

กฎหมายได้เป็น ๒ ประการ ประการแรก ศาลฎีกาได้ให้เหตุแห่งค าวินิจฉัยว่าการยกขนอ้างเพอที่จะมีค าสั่ง
ื่
ึ้
ุ
ในเรื่องบทบัญญัติว่าด้วยโทษอปกรณ์นั้นถือเป็นปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย แม้จ าเลย
้
ที่ ๑ ไม่ฎีกา ศาลฎีกายกขึ้นอางได้ และปัญหาข้อกฎหมายนี้ถือว่าเป็นแนวบรรทัดฐานอยู่แล้ว ส่วนปัญหา
้
ประการที่สอง เมื่อศาลฎีกายกปัญหาข้อกฎหมายดังกล่าวขึ้นอางแล้ว แต่ได้ให้เหตุผลในส่วนบทบัญญัติว่า
ุ
ด้วยโทษอปกรณ์ตามมาตรา ๓๑ วรรคสาม โดยยกค าขอโจทก์ที่ขอให้จ าเลยที่ ๑ และบริวารออกไปจาก
เขตป่าสงวนแห่งชาติเสียด้วย

๔.๒.๒ แนวทางความเห็นที่สอง

แม้ศาลพพากษายกฟองเพราะจ าเลยขาดเจตนากระท าความผิด ศาลก็มีอานาจสั่งตามบทบัญญัติ
ิ

้
ว่าด้วยโทษอุปกรณ์ได้ เพราะปรากฏว่าจ าเลยยึดถือหรือครอบครองที่ดินในเขตป่าสงวนแห่งชาติตามฟอง
้
ค าพิพากษาศาลฎีกาที่ ๑๘๒๖๒/๒๕๕๗

โจทก์ฟองขอให้ลงโทษจ าเลยทั้งสองตามพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๗
้
มาตรา ๔, ๕, ๖, ๘, ๙, ๑๔, ๓๑ พระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ. ๒๔๘๔ มาตรา ๔, ๕๔, ๕๕, ๗๒ ตรี ประมวล
กฎหมายอาญา มาตรา ๘๓ และให้จ าเลยทั้งสอง คนงาน ผู้รับจ้าง ผู้แทน และบริวารของจ าเลยทั้งสองออก

จากเขตป่าสงวนแห่งชาติที่เกิดเหตุ

ั
ศาลฎีกาแผนกคดีสิ่งแวดล้อมวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงเบื้องต้นรับฟงว่า ในปี ๒๕๑๖ ได้มี
กฎกระทรวงฉบับที่ ๕๙๗ ซึ่งออกตามความในพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๗ ก าหนดให้ป่า
เกาะระ ในท้องที่ต าบลเกาะพระทอง กิ่งอาเภอคุระบุรี (อาเภอคุระบุรีในปัจจุบัน) อ าเภอตะกั่วป่า จังหวัด

ั
้
พงงา เป็นป่าสงวนแห่งชาติ ในวันเวลาเกิดเหตุตามฟอง เมื่อระหว่างวันที่ ๘ ธันวาคม ๒๕๕๒ ถึงวันที่ ๒๐
พฤษภาคม ๒๕๕๓ เวลากลางวันและกลางคืนต่อเนื่องกัน จ าเลยทั้งสองซึ่งเป็นสามีภริยาร่วมกันครอบครอง
พื้นที่เกิดเหตุเนื้อที่ ๓ งาน ๕๑ ตารางวา บนเกาะระ ...โดยศาลฎีกาวินิจฉัยใจความว่า แม้พื้นที่เกิดเหตุจะ

เป็นที่ดินที่ไม่มีบุคคลใดมีกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองตามประมวลกฎหมายที่ดินและอยู่ในเขตป่าสงวน

แห่งชาติตามกฎกระทรวงดังกล่าวก็ตาม แต่จากรับฟังพยานโจทก์และจ าเลยทั้งสองที่ให้การปฏิเสธต่อสู้คดี
ิ
ื้
ประกอบกันแล้ว ทางพจารณาที่ได้ความนับว่าเป็นพฤติการณ์ที่บ่งชี้ว่าจ าเลยทั้งสองไม่รู้ว่าพนที่เกิดเหตุอยู่