Page 136 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 136
ดุลพาห
๓.๘ ประโยชน์ที่ศาลยุติธรรมจะได้รับจากการที่กระบวนการกำาหนดโทษอาญามี
ความโปร่งใสมากขึ้น
บัญชีอัตราโทษของไทยแม้จะมีที่มาและลักษณะที่แตกต่างไปจาก sentencing
guidelines ในอังกฤษ เวลส์ และสหรัฐอเมริกา แต่หากเทียบเคียงในแง่ของหน้าที่
(function) ของบัญชีอัตราโทษของไทยในระบบการกำาหนดโทษแล้ว ก็ทำาหน้าที่เดียวกับ
sentencing guidelines คือทำาหน้าที่จัดโครงสร้างของการกำาหนดโทษให้มีความชัดเจนกว่า
ที่ระบุไว้ในกฎหมาย เพื่อทราบว่าคดีประเภทใดควรลงโทษเท่าใดและด้วยหลักเกณฑ์อย่างไรบ้าง
ข้อแตกต่างประการสำาคัญของบัญชีอัตราโทษของไทยและ sentencing guidelines ของ
ต่างประเทศคือ เนื้อหาในบัญชีอัตราโทษของไทยเป็นความลับ ส่วนเนื้อหาของ sentencing
guidelines นั้นสาธารณชนสามารถเข้าถึงได้
การเปิดเผยให้บุคคลภายนอกทราบกลไกการทำางานและเนื้อหาของบัญชีอัตราโทษ
จะช่วยสร้างความมั่นใจให้แก่สาธารณชนว่าศาลไทยยึดมั่นในหลักนิติธรรม ใช้อำานาจอยู่ใน
กรอบของกฎหมายโดยเคร่งครัด มิได้กำาหนดโทษตามอำาเภอใจ แต่กำาหนดโทษตามหลักเกณฑ์
ที่กำาหนดไว้ล่วงหน้าอย่างเป็นภาวะวิสัย การกระทำาดังกล่าวจะยิ่งเป็นการเสริมสร้าง
ความเป็นอิสระของศาลยุติธรรม เพราะจะมีความชัดเจนว่าเมื่อการกำาหนดโทษเป็นไปตาม
หลักเกณฑ์ที่ชัดเจนแล้ว ย่อมไม่อาจถูกแทรกแซงได้จากบุคคลใดๆ และการเปิดเผยดังกล่าว
จะนำาไปสู่การวิพากษ์วิจารณ์บนพื้นฐานของข้อมูลที่ถูกต้อง เพราะการยืนยันว่าศาลมีความ
สุจริตคงไม่เพียงพอ หากบุคคลภายนอกไม่สามารถตรวจสอบได้
๓.๙ ประโยชน์ที่ประชาชนจะได้รับจากการทำาให้กระบวนการกำาหนดโทษอาญา
มีความโปร่งใสมากขึ้น
การกำาหนดโทษทางอาญาเป็นการใช้อำานาจรัฐที่กระทบกระเทือนต่อชีวิต ร่างกาย
และทรัพย์สินของประชาชนมากที่สุด จึงมีความชอบธรรมอย่างยิ่งที่ประชาชนในฐานะเจ้าของ
อำานาจรัฐต้องทราบว่าการใช้อำานาจดังกล่าวมีหลักเกณฑ์และขอบเขตอย่างไร หากประชาชน
ทราบว่าศาลกำาหนดโทษโดยยึดหลักเกณฑ์ที่แน่นอน ย่อมมีความเชื่อมั่นในกระบวน
การยุติธรรมมากขึ้น
กันยายน - ธันวาคม ๒๕๖๑ 125
