Page 22 - Neşide Dergisi 6.Sayı

insan-dışılaşarak—olgulara yamuk bakarak— belir- narsistik bir özgüvenle tekrâr işinize koyuluyorsu-
sizliğin ve şiddetin bâzen taşıyıcısı, bâzen nesne- nuz. Tâ ki herhangi bir Kişisel Gelişim veya NLP
si, bâzen de öznesi ve uygulayıcısı olmak dereke- seminerinden almış olduğunuz bu kör hızla kont-
sine düşürülüyor. rolü kaybederek bir yerlere toslayana kadar…
Asıl sorun tüm çıplaklığıyla ortada ki, böyle bir İşte post−modernizm, “insân olmak” biricikliğin-
psiko−sosyal ortamda kişiliğini örüntüleyen mo- den önce epistemeye vurgu yapıyorken; aslın-
dern insâna, rûh−bilimciler olarak bizler neyi, da, kişiliğimizi ve farkındalık düzeyimizi borsa
neye ve nasıl ircâ ederek psikoterapi seanslarını dengelerindeki kırılgan mutlâkların eline teslîm
uygulayacağız veya uygulamalıyız? ediveriyor. Böylece, bireyler olarak sürekli aşa-
ğılandığımızı ve değer kaybına uğradığımızı
Spekülatif düşüncenin reelle yer değiştirdiği bu
duyumsuyor, bunu aşabilmek için de daha fazla
hastalıklı zamânlarda bir danışana/hastaya, reeli
rekãbet yaratıyoruz / yaratmaya koşullanıyoruz.
sunarken karşılaşabileceğimiz direnci düşündü-
ğümüzde, aslında biz psikoterapistlerin içerik Bir zamân sonra muzaffer oluyor, karşımızdakini
bakımından değil de; danışanımızda uyandırdı- eziyor, zafer kazanmış kumandan edâsı ile gezi-
ğımız direnç bakımından bizzat patolojiyi temsîl niyorken ve tam da eşsiz zaferimizin tadını çıka-
ediyor ya da hatırlatıyor olmamız çok hazîn bir racakken; bu kez rakibimiz karşı bir atraksiyonla
tablo değil midir? bizi alt ediveriyor, rekorumuzu egale ediyor ve
bizi tekrâr hazîn bir şekilde değersizliğin ve dep-
Yâni imge olarak bile, danışanımızın kafasında
resyonun gayya kuyusuna tepe takla atıveriyor.
modernizmin veya post−modernizmin taşıyıcı
pespaye annesi gibi gözükmediğimizi kim garan- Bu durumu, yâni geçim derdini ve bilgiyi ya da
ti edebilir ki? üretimi ve kârı, “insân olmak” biricikliğinin önüne
yerleştiren post−modern zamânlardaki bireyler;
Yâni, post−modern epistemoloji teoriler arası
sırf bu nedenle, kendini kaybetmekten çok işini
ortak geçerliliği olan doğruların geçerlilik ve gü-
kaybetmenin var−oluşsal anksiyetesini yaşıyorlar.
venirliliklerini kabul etmeyerek; ve hiçbir −ama
hiçbir zamân− epistemolojinin tümüyle tutarlılı- Demek ki bireyler olarak yukarıda örneklediğim
ğını ve bütünselliğini kabûl etmeyerek en baştan bu yapı−söküme ve yapı−bozuma uğrayan danı-
patolojiyi zâten kendisi yaratıyor mu? şanlarımız; zamân zamân tükendiklerini ve terk
edildiklerini hissettiklerinde, hemencecik bize
Böylece insân−teki ve beşer, yaşam döngüsünün
başvurarak üzerlerindeki bu kasvetli bulutları he-
merkezinden kovularak, bir metâıya ya da çanak
mencecik dağıtmamızı ve sonuç olarak onlara bî-
anten misâlî kaba bir alıcıya (receiver) dönüştürü-
10
zar yalnızlıklarını unutturmamızı; böylece onları,
lüyor.
hasret kaldıkları onaylayıcı, onurlandırıcı, yüceltici
İnsânın yerine oturtulan “epistemeler” ise kültür epistemelerle kutsamamızı, son aşama da onları
emperyalizminin ve kişiler arası ilişkilerdeki yoz- “Günah Yiyiciler” gibi psikolojikman arındırmamı-
laşmanın, borsada inip çıkan uzun vâdeli tahvil zı bekliyorlar.
bonolarına benziyor.
Yukarıda değinmiş olduğum, episteme ile bi-
Size aktarılan bilgi; size, kötü, yetersiz, başarısız reyin özde ve temelde yer−değiştirmesi ve so-
olduğunuzu söylüyorsa, uzun vâdeli plânlarınız, nuç olarak epistemenin bireyden önce gelecek
kişiliğiniz, benliğiniz, değerleriniz ve hobileriniz kadar değer kazanması, tâ en baştan psikote-
(psiko−borsa’nızdaki tahvil bonolarınız) değer rapinin kitlenmesini de salık veriyor. Çünkü bu
kaybediyor. Sonuç olarak, duygusal olarak iflâs kurgu; terapistler olarak bizleri kabaca episteme
11
etmiş bir şekilde kendinizi bir ânda majör dep- (bilgi) verici, ya da şövalye (savaşçı) ilân edici ,
resyonun eşiğinde buluveriyorsunuz. arındırıcı ve de affedici olan tembel rûhbanlara
dönüştürüyor.
Ya da tam tersi, aynı şekilde insân ile episteme yer
değiştirdiği oranda, size gelen episteme (bilgi), Demek ki; bu mizânsende olduğu gibi büyük
size; başarılı, etkin, yetkin ve seçkin olduğunuzu spekülatörlerin, her şeyin değeriyle oynadığı
vaâz ediyorsa, o zamân duygusal banka hesabı- insân−dışılaşmış bu psiko−sosyal yapıda, bireyle-
nızdaki bono kâğıtlarınız değer kazanıyor ve ken- rin aidîyet noktalarını ve var−oluşsal referansları-
dinizi o zamân “tam−tüm−güçlü” duyumsuyor ve nı yitirmesinden daha doğal ne olabilir ki?

10 Bkz., M. Özodaşık, Modern İnsanın Yalnızlığı, Çizgi Yay., Konya, ©2001.

20