Page 117 - Münip Dergisi 2.Sayı
P. 117

Hızır zamanlar üstü olduğunda bütün peygamberlerin   Ve yaraya dayanmak sanatı Eyyûb’un işi
             gelişine ve faaliyetlerine tanıklık etmektedir. Bu tarihi   Zülküfül’dür gün doğmada
             şahitliğe İlyas da ortaktır. Peygamberler kavmi arasında   Geri döneceklerin kefili
             geçenler onları çok ilgilendirmektedir. Şair bunu şöyle   Bu halkın hilesini en iyi Yuşa bildi”
             dillendirir:
                                                          Geçmişin bu yüceliğinin beyanından sonra, manzume
             “İsrail bir tarihi gece gezerek geçirdi      modern zamanların eleştirisine geri döner. Anlamın dış-
             Altını altın bildi                           lanması, eşyanın hâkimiyeti ve eğlencenin birçok erde-
             Elçiyi elçi bilemedi Sonra İsa geldi         min yerini alması eleştiriden nasibini alır:
             Önce çocuk olup dedi
                                                          “Günleri bıraktınız takvimle uğraştınız
             Sonra büyüyüp dedi
             İşte bütün bunları sen bildin bir de ben bildim   Suyu özlediniz de aramadınız
             Doğu birikti, birikti, birikti”              Tabutta demlenen şaraplar
                                                          Eski vergilerden damıtılmış viskiler
             Bu eşleşme, birliktelik kitabın devamında daha da geniş-  Bardakları kıran şampanyalar
             leşecektir. Hızır’ın birçok peygamberle olan birlikteliği   Bir kuyuya balık olmuş haydutlar
             yazımızın başında değindiğimiz “batın-zahir” birlikteli-  Mağaralara kapı olan duvar olan
             ğine uygun bir biçimde Hızır’ın rehberliğinin veya ön-  Kuyulara duvar olan
             derliğinin  vurgusunu şiddetlendirir. Burada konuşan   Örtü olan kayalar”
             yine Hızır’dır. Şöyle der:
                                                          Hızır’ın peygamberle olan tarihi yolculuğu, İslam coğ-
             “Nuh’un bir işçisiydim                       rafyasının uluları kabul edilen tasavvuf büyüklerini
             Günlüğümü biriktirdim tahta aralarında       kapsayacak şekilde yön değiştirir ve yakınlaşır. Hızır bu
             Bulursanız Nuh’un gemisinden bir parça kalas  öncü bu öncü şahsiyetlerin birebir şahidi hatta yönlen-
             İçinde altın vardır işte bu işarettir sana   diricisidir.
             …
             Ben Ibrahim’in sır kâtibi                    Hızır’ın evliyalarla ilk buluşma noktası Şam’dır. Bura-
             Yakub’un dedektifi                           da, Mevlana, Şems ve Muhyiddin Arabi'yle özdeşleşir.
                                                          Onların hayatına girenler ve yaptıkları Hızır’ın müdaha-
                                                          lesiyle oluşur. Evliyaların kerametlerine yapılan gönder-
             Yusuf’un hapishane arkadaşı
             Düş yorumu öğretmeni                         meler burada önemli yer tutmaktadır. Fakat yine bütün
             Ama görmedim yavuz bir öğrenci               bunların kaynağı Hızır’dır.
             Aydın kılıçların şelalesi                    “Şam’dayız
             Musa gibi”                                   Mevlana ve Mesnevi
                                                          Muhyiddin ve Yasin
             Bu değinmeler ve peygamber kıssalarının içinden geçen
             vurgular özelleştirilmiş değiştirmecelerle genişler. Bura-  Şems ve Füsus
             da kıssaların klasik anlatımıyla değil, özelleşmiş anlam-  Şems nasıl değiştirdi
             larıyla karşı karşıyayız.                    Bengisu sarnıçlarından geçirerek
                                                          Mevlana Celaleddin’i
             Hızır’ın bakış açısıyla peygamber kıssalarının hepsi de-  Ve Yasin bir delikanlı biçiminde
             ğil, bu hikâyede geçen motiflerle Batıni bir hava oluştu-  Ağır ölüm hastalığında
             rulmaktadır. Bir bakıma bu hikâyeleri bilenlerin dikka-  Nasıl iyileştirdi İbn-i Arabî’yi
             tinden kaçmış olabilecek vurgular ve anlamlar belirgin-  Mekke çatısında Füsus’un ve Fütuhat’ın yapraklarını ayık-
             leştirilmektedir.                            layan
                                                          Güneşin, yağmurun ve rüzgârın yardımcısı kimdi”
             “Fırtına Lut’a ait
             Yunus’a aittir balina                        Mevlana ile Şems-i Tebrizi’nin dostluğuna ve ayrılışları-
             Diş ve tarak Yunus’a aittir                  na dair birçok efsane, menkibe ve hikâye söylenegelmiş,
             Ve dert ve sabır ve yara                     yazılagelmiştir. Şairimizin çağrışım dünyasında iki dos-


                                                                                            2022/2   115
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122