Page 39 - Dimensi Baharu Zakat di Malaysia

© DIMENSI BAHARU ZAKAT DI MALAYSIA
ISBN 978-967-2959-04-5

harta (Ibid.,1985:11:34). Ketika mentafsirkan ayat 56 surah al-Nur,
beliau menyebut jiwa insan perlu dikuatkan dalam menghadapi
kehidupan, antara kaedah ialah dengan menunaikan zakat.
Ketika mentafsirkan ayat 24 dan 25 surah al-Ma’arij, beliau
menekankan bahawa antara perkara yang diperintahkan selepas
kewajipan solat ialah menyediakan sebahagian harta untuk
membantu orang lain seperti golongan yang meminta termasuklah
golongan yang berhutang dan “mahrum” iaitu individu yang tidak
memiliki apa-apa harta seperti orang yang rugi dalam perniagaan
(Ibid.,:29:112). Pembelaan ini dapat mengubah sifat bakhil yang
menjadi penghalang kepada sesuatu cita-cita yang baik
(Ibid.,1982:17:221). Perspektif HAMKA ini berupaya mengatasi
sifat ketamakan pada harta yang diistilahkan sebagai amalan ghairah
mengumpulkan kekayaan diri dan menggunakan kemegahan dan
kuasa bagi menekan insan yang lemah. Penyakit bakhil boleh
berlaku kepada sesiapa sahaja termasuklah orang Islam dan ilmuan
Yahudi dan Nasrani (Ibid.,1985:10:196).

Amalan Zakat Yang Cemerlang
Dalam pentafsiran ayat 267 surah al-Baqarah, HAMKA
mengemukakan pandangan bahawa pemberian yang dihulurkan
termasuk zakat perlu membabitkan item yang baik dan bukan item
yang buruk. Menurut al-Qaradawi (1985:127&139), para ulama
memperincikan suatu konsep bahawa sesuatu harta yang diwajibkan
zakat hendaklah bersifat halal, bersih, produktif, berkembang dan
berdasarkan pemilikan penuh.
HAMKA mendatangkan riwayat asbab al-nuzul ayat ini
daripada Ibn Jarir dan al-Hasan yang mengisahkan beberapa orang
telah mengasingkan hasil tanaman yang baik untuk dimiliki
manakala hasil tanaman yang buruk diserahkan kepada ‘amil.
Wahyu turun membetulkan keadaan (Ibid.,1982:3:51).
HAMKA telah mengemukakan contoh tanaman yang dikenakan
zakat ialah hasil padi. Contoh ini hampir dengan persekitaran
masyarakat Asia Tenggara yang mengusahakan padi yang menjadi
sumber beras utama dunia (Perpadian di Asia Tenggara,
http://pangan.litbang.pertanian.go.id/berita-435-perpadian-di-asia-

30
30