Page 125 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP

Dünyadan örnekler göz önüne alındığında Coğrafi İşaret olabilecek ürünler şu şekilde

sıralanabilir;
 Şaraplar,

 Diğer alkollü sert içkiler (Rakı, viski, konyak gibi),

 Aromatize içkiler (Nürnberger Glühwein, Vermouth di Torino gibi),

 Tarım ürünleri (Kayısı, elma, şerbetçiotu, havuç gibi),

 İşlenmiş gıdalar (Sosis, peynir, pastırma, şekerleme gibi),
 El işleri (Porselenler, çömlekler, dokumalar gibi),

 Madenler (Mermerler, yarı değerli taşlar gibi),

 Tartışmalı ürünler (Doğal kaynak suları, hayvanlar, enstrümanlar gibi).

Ürün ile ilgili belirtilmesi gereken bir diğer husus da bu bileşenle somut ürünlerin
kastediliyor olduğudur. Örneğin dünya çapında bir bölge, ülke veya sınırları belli bir coğrafi

saha ile anılıyor dahi olsa Coğrafi İşaret kapsamına girmeyecek hizmet ve uygulamalar

(etkinlikler) vardır. İsviçre Bankacılığı, Halk Oyunları, Yunan Mitolojisi bunlara verilebilecek
birkaç örnektir.

c. Ürünün Tarihi: Ne yazık ki Coğrafi İşaret uygulaması kapsamında üzerinde fazlaca
durulmayan konulardan birisi ürünlerin tarihi konusudur. Bir ürünün Coğrafi İşaret kapsamına

alınırken temel bileşen olan coğrafi sahanın tayininden sonra başvurulan konulardan birisi
esasında Tarih disiplinidir. Ürünün tarihsel süreçte ortaya konduğu saha veya sahaların tespiti,

söz konusu idari birimin ürün üzerinde hak edebilmesi noktasında tarih bileşeni çok önemli bir
vazifeye sahiptir. Esasında Coğrafi İşaretlerle ilgili olarak hazırlanan dosyalarda kısaca bile olsa

ürünün mazisinden bahsedilmekte ve geçmişte yaşanan önemli olaylara gönderme

yapılmaktadır. Buna karşılık bu husus Coğrafi İşaret bileşenleri arasında ayrıca sayılmamıştır.

Tarih bileşeni, Coğrafi İşaretli bir ürünün ilk olarak ne zaman ortaya konduğu, zaman

içerisinde ne gibi değişimlere uğradığı, varsa ürünle ilgili idari uygulamaların izahı (Çıkartılan
fermanlar, kanunlar vs.), sadece yazılı değil her türlü tarihi vesikanın (Gravürler, arkeolojik

buluntular, freskler gibi) incelenmesi gibi pek çok hususta Coğrafi İşaret niteliğindeki ürünü
aydınlatan bir bileşendir. Ayrıca ürünün geçmişinin ortaya konması, ürün ününe olduğu kadar

o ürünün pazar değerine de büyük ölçüde olumlu yansıması olan bir konudur. Bu açıdan Coğrafi
İşaret niteliğindeki bir ürünün uzun soluklu bir çalışma sonucunda ortaya konacak tarihi,