Page 131 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 131
haksız kazanç sağlanmasının önüne geçilmesidir. Sorunların izah edildiği bölümde detaylı bir
şekilde de izah edildiği gibi Coğrafi İşaret uygulaması da çoğu zaman bu gibi haksızlıkların /
tecavüzlerin önüne geçememiş, logo, hologram vs. kullanımının dahi sahteleriyle kayıt dışı
üretimler devam etmiş, pazarlarda Coğrafi İşaret logolu fakat niteliksiz ürünler yer almaya
başlamıştır.
d. Karakteristik: Bu kapsamda ürünün her nevi özellikleri detaylı bir şekilde ortaya
konmalıdır. Hammadde özellikleri, kimyasal özellikleri, organoleptik karakteri detaylı bir
şekilde izah edilmelidir. Tüm bu özellikler ortaya konduktan sonrada bu özelliklerinden
hangilerinin elde edildikleri coğrafi alandan kaynaklandığının belirlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca benzerlerinden (Coğrafi İşaret olsun ya da olmasın) ne gibi farklılıklarının olduğu da
mutlaka belirtilmelidir. Zira, uygulamanın bu aşamasında da ciddi tartışmalar söz konusudur.
Özellikle Coğrafi İşaret uygulamasına mesafeli olan ABD gibi ülkelerin yönelttiği eleştiri;
tüketiciler tarafından algılanamayacak düzeydeki ayırt ediciliklerin (Kimyasal özellikleri, besin
içeriği arasındaki fark gibi) bir ürünün Coğrafi İşaret olması noktasında öne çıkartılabilir bir
karakteristik olup olmadığı yönündedir. Gerçekten de bazı Coğrafi İşaretler arasındaki farkı
veya bir ürünü Coğrafi İşaret kapsamına dahil etmede çok küçük içerik farkları kullanılmaktadır
ki, insanların duyusal anlamda bunları fark etmeleri mümkün olmamaktadır. Bu açıdan
karakteristikler konusunda içerik analizleri yanı sıra daha somut ve tüketicilerce algılanabilecek
yönler de öne çıkartılmalıdır.
e. Üretim / Elde Ediliş Biçimi: Burada Coğrafi İşaretli ürünün özelliğine göre hem
hammadde üretimi hem de mamul maddenin üretimi, üretim süreci (Proses aşamaları) detaylı
bir şekilde ele alınır. Tüm bu süreçlerin de yine coğrafi alanla olan ilişkisi üzerinde durularak
ürün karakteristiği üzerindeki etkisi hususuna değinilir. Coğrafi İşaretlerin fonksiyonları
içerisinde de belirtildiği üzere söz konusu uygulamanın en önemli özelliklerinden birisi de
sadece ürünleri değil aynı zamanda tekniği, geleneği de koruma altına alarak bu alanda bir
devamlılığı sağlıyor olmasıdır. Böylece temelde maddi değerler olduğu kadar manevi değerler
de bir yönüyle korunmuş olmaktadır.
f. Nihai Ürün, Etiketleme ve Denetim:
Tüm bu bileşenler ortaya müstesna bir ürün kor ve ortaya konan bu ürün de sadece
sınırları belli bir alandan temin edilebilir niteliktedir. Elde edilen nihai ürünün taklitlerinden,
merdiven altı usulsüz üretimlerinden ayrılması için de Coğrafi İşaret uygulamasının birtakım
yaptırımları ve de uygulamaları vardır. Nihai ürünün ne şekilde depolanacağı, tüketiciye nasıl
sunulacağı, ambalajlama biçimi, kullanılacak logo, etiket, mühür vs. gibi tüm hususlar Coğrafi