Page 133 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP

coğrafi alanla özdeşleşmiş ekseri manevi değerler, somut / mamul Coğrafi İşaretlerle bütüncül

bir şekilde değerlendirilebilirliği noktasına da değinmek gerekir. Örneğin Bursa ile özdeşleşmiş

Karagöz ve Hacivat, Akşehir (Konya) ile özdeşleşmiş Nasrettin Hoca, yine Konya ile
özdeşleşmiş olan ve dünya çapında tanınan Mevlana verilebilecek birkaç örnektir. Sayılan ve

Türkiye’de buna benzer pek çok örneğin bulunduğu bu gibi değerlerle ilgili görseller, vecizler
Coğrafi İşaretlerde de işlenebilir. Öte yandan bazı kurumlar ve yöre halkları, manevi yönü ağır

basan şahsiyetlerle ilgili herhangi bir emarenin, ticari mallarda işlenmesi veya bu adlarla
anılmasını uygun bulmamaktadır. Örneğin; Coğrafi İşaret niteliğinde olan ve bu alanda

çalışmaların tamamlandığı Mevlana Şekeri ile ilgili ticari bir ürünün Mevlana Hz. gibi birisinin

adıyla anılmasının uygun olmayıp Konya Peynir Şekeri veya Konya Kaba Akide Şekeri olarak
Coğrafi İşaret olması gerektiğine işaret edilmiştir.

4. Dünyadan Coğrafi İşaretli Çilek Örnekleri
Coğrafi İşaret kapsamı ve uygulamanın bileşenlerinin izahından sonra çilek öznesi

özelinde konuyu ele aldığımızda günümüzde uluslararası coğrafi işaret tanınırlığı olan 3 tane,
ülkelerin kendi bünyesinde tanımış oldukları 10 civarında çilek bulunmaktadır. Uluslararası

tanınırlığa sahip çileklerden 2 tanesi Fransa’ya, 1 tanesi de Polonya’ya aittir. Ulusal ölçekte

coğrafi işaretli çilekleri olan ülkeler Türkiye, Rusya ve Hindistan’dır. Japonya’nın “Beyaz
Çilekleri” ise coğrafi işaret kapsamına alınmamış olmakla beraber ürünün tanıtım ve pazarlama

şekliyle coğrafi işaret uygulamasına benzer uygulamalar dikkati çekmektedir.

Fransa’da her ikisi de Mahreç İşareti olan çileklerden Fraises de Nîmes, Güney

Fransa’nın Akdeniz kıyısındaki Nimes’de, Fraise du Périgord ise Fransa’nın güneybatısındaki
Nouvelle-Aquitaine idari bölgesine bağlı Périgord’da yetiştirilmektedir. Bunlardan Fraises de

Nîmes Ciflorette ve Gariguette çeşidi, Fraise du Périgord ise Gariguette, Charlotte, Elsanta,

Cigaline, Cirafine, Darselect çeşidi çileklerdir. Fraises de Nîmes veya Nimes Çileği olarak da
ifade edebileceğimiz ürün çeşit özelliğinden de anlaşılacağı üzere uzun meyve tipiyle dikkat

çekmektedir. Bu açıdan diğer çileklerden kolaylıkla ayırt edilebilmektedir. Fransa’nın Gard
Bölgesi’nde esasında çok sınırlı ve de marjinal sahalarda bu tipte çilekler yetiştirilmekte (Şekil

3) olup 1960’lara kadar çok sınırlı olan üretim sonrasında kooperatiflerin ve yerel yönetimlerin

desteğiyle çok ciddi ölçüde artış göstermiştir. Belirgin bir yaz kuraklığının görüldüğü yarı nemli