Page 251 - thphanvantriq1_1105581_1ho-chi-minh-bien-nien-tie
P. 251
251
CUTUYARIÊ, Pôn Vayăng (1892 - 1937), một trong những người sáng lập
Đảng Cộng sản Pháp, nguyên nghị sĩ Quốc hội Pháp, cựu Chủ nhiệm
báo L'Humanité, là người giới thiệu Nguyễn Ái Quốc vào Đảng Xã hội Pháp
(1919).
Tại Đại hội Tua năm 1920, Pôn Vayăng Cutuyariê là một trong những
người đấu tranh bảo vệ chủ trương Đảng Xã hội Pháp gia nhập Quốc tế Cộng
sản và ủng hộ bài phát biểu của Nguyễn Ái Quốc ở đại hội này. Ông còn là
người tích cực giúp đỡ Nguyễn Ái Quốc khi Người thoát khỏi nhà ngục Hồng
Kông lên Thượng Hải, bắt liên lạc với tổ chức để đến Liên Xô.
D
DÉTKIN, Clara (1857 - 1933), nữ chiến sĩ cách mạng Đức, nhà hoạt động nổi
tiếng của giai cấp công nhân Đức và phong trào phụ nữ quốc tế. Bà là đảng viên
Đảng Xã hội dân chủ Đức, đứng về phía Xpáctaquýt và có những cống hiến
tích cực vào việc thành lập Đảng Cộng sản Đức.
DINÔVIÉP, Rađômưxlơxki G.E (1883 - 1936), gia nhập Đảng Công nhân dân
chủ - xã hội Nga năm 1901. Sau Cách mạng Tháng Mười, là Chủ tịch Xôviết
Pêtơrôgrát, Uỷ viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản
(b) Nga, Chủ tịch Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản. Hai lần bị khai trừ khỏi
Đảng Cộng sản và được phục hồi; năm 1934, bị khai trừ hẳn khỏi Đảng Cộng
sản.
DUY TÂN (1900 - 1945), tức Nguyễn Vĩnh San, vua thứ 11 nhà Nguyễn từ
năm 1907 đến năm 1916. Duy Tân là ông vua yêu nước và có tinh thần dân tộc.
Năm 1916, ông cùng với Thái Phiên và Trần Cao Vân trong Việt Nam Quang
phục hội định dựa vào số binh lính bị mộ sang Pháp, tổ chức khởi nghĩa ở Huế
và miền nam Trung Kỳ. Công việc bị bại lộ, khởi nghĩa không thành. Duy Tân
bị thực dân Pháp đày sang đảo Rêuyniông (châu Phi). Ông là người ham học và
có ý chí. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Duy Tân gia nhập quân đội Đồng
minh chống phát xít. Năm 1945, mất vì tai nạn máy bay ở châu Phi.
Đ
ĐÁCLƠ, Ôguytxtơ Êđua (1875 - 1940), cử nhân văn chương. Năm 1906, sang
Đông Dương vào ngạch 4 quan cai trị. Đáclơ làm Công sứ tỉnh Thái Nguyên,
đã chủ trương đàn áp đẫm máu cuộc nổi dậy của binh lính người Việt do Đội
Cấn (Trịnh Văn Cấn) và Lương Ngọc Quyến lãnh đạo, tháng 8-1917.
ĐUME, Pôn (1857 - 1932), Nghị sĩ Quốc hội Pháp (phái cấp tiến) năm 1888 -
1895. Bộ trưởng Bộ Tài chính năm 1895 - 1896, 1921 - 1922. Toàn quyền Đông
Dương năm 1896 - 1902. Chủ tịch Thượng viện năm 1927. Tổng thống Pháp
năm 1931. Tác giả cuốn sáchIndochine - Française (Đông Dương thuộc Pháp
hay Đông Pháp). Bị ám sát năm 1932.
ĐUYCLÔ, Giắccơ (1896 - 1975), Phó Chủ tịch Quốc hội Pháp từ năm 1946
đến năm 1952, Thượng nghị sĩ Pháp năm 1946 đến năm 1952; Thượng nghị sĩ
Pháp năm 1959; Uỷ viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Pháp từ năm 1931. Ông