Page 33 - Neşide Dergisi 5.Sayı E-Book
P. 33
Makale
lendirme, savunma, teknik ve duygusal destek ler. Dönüşümsel mentorlük bağlamında mentor-
yoluyla mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin ler yeni öğretmenlere okullarda var olmaları için
mesleki gelişimlerini sağlayabilirler. Mentor ders- destek verirken, kültüre uyum sağlamalarında
te model olabilir, mentee ile birlikte ders prog- öğretmenlere yardım etmek zorundadır. Bu ise
ramını planlayabilirler, öğretmenin branşına ve mentorler ve yeni öğretmenler için hassas bir
pedagojik bilgisine yönelik eğitim verebilir, iş- denge edimini gerektirir.
birlikçi yaklaşımla araştırma yapabilirler, öğrenci
3. Eğitimcilerle yeni bağlar kurmak: Mentorler
çalışmalarını inceleyebilirler, okulla ilgili konular
yeni rollerini üstlenirken, meslektaşlarıyla, üni-
hakkında konuşabilirler, sınıftaki eşitsizlikleri be-
versite yetkilileriyle ve yöneticilerle yeni bağlar
lirleyebilirler, farklı yaklaşımları kullanarak aday kurmaktadırlar. Bu ilişkilerin yaratılması karmaşık
öğretmenlere rehber olurlar (Achinstein ve Atha-
olmakla birlikte eğitim topluluğunun herhangi
nases, 2006: 6).
bir üyesini belirlemekten vazgeçiren mesleki kül-
Mentorler sınıf temelli destek sağlamakla bir- türün hakim olması, öğretmenlerin diğer öğret-
likte büyük oranda liderliği üstlenirler. Mentorler menlerle çalışmaları için sınıftan ayrılması ya da
ve yeni öğretmenler aracılığı ile bir değişim aracı onları diğer öğretmenlerden farklı kılan rolleri
olarak eleştirel bir bakış açısıyla mentorluk daha benimseme düşüncesini sürdürmesi ile öğret-
eşit öğretimi ve okul uygulamalarını teşvik ede- menler meslektaşlarını yalnız bırakırlar. Açık ileti-
bilir. Mentorler, aday öğretmenlerin kültürlenme- şim yeni bağlar kurmanın merkezindedir.
sini sağlamaktan ziyade öğrencilerin, öğretmen-
4. Potansiyel gücün bilincinde öğretmen li-
lerin ve okulların güçlenmesini ve dönüşmesini derler olarak rollerini değerlendirmek: Öğretmen
organize edebilirler. Ayrıca mentorler, aday öğ-
liderler ve değişim araçları olarak mentorleri
retmenler için nitelikli çalışma koşulları; öğrenci- geliştirmek, becerilerin iyileştirilmesi ile başlar.
ler için ise eşit öğrenme fırsatları sağlarken okul
Öğretmenlerin liderlik davranışlarının desteklen-
ve bölgesi içinde-dışında savunuculuk rollerinin mesi ve liderlik davranışı oluşturma misyonunun
sorumluluğunu alırlar. Mentorler okul bölgesi, yerleşmesi gerekmektedir.
yöneticiler, öğretmen meslektaşlar, sendikalar,
aileler ve toplum ile ilişkileri yapılandırırken aday Görüldüğü gibi mentorlerin eğitim kurumla-
öğretmenlere örgütsel bağlama ilişkin bilgi verir- rındaki görev süreçleri çok yönlü iletişim ağlarına
ler ve bu bağlamı onlar için dönüştürürler. Diğer ve uzmanlaşmaya dayanmaktadır. Öğretmenlik
mentorlerin gelişiminde rol oynayan veya uyum mesleğinin doğası da tıpkı mentorluk süreci gibi
programlarına yönelten mentorler, liderlik gö- çeşitli unsurlarla bir bütündür.
revini üstlenirler. Mentorler, dönüşümsel liderlik
vizyonunu, gelişim odaklı öğretimi, işbirlikçi karar SONUÇ
vermeyi, adil öğretimi ve öğrenme ortamlarını,
Teknolojik ve bilimsel değişimlerin takip edi-
öğretmenin nitelikli koşullarda çalışmasını be-
lemeyecek kadar hızla ilerlediği 21. yüzyıl küre-
nimsedikleri takdirde uzmanlık alanını ortak bir
sel dünyasında, çok yönlü niteliklere sahip olması
şekilde paylaşan liderler olurlar (Achinstein ve
beklenen bireyin her şeyi deneyimleyerek öğ-
Athanases, 2006: 10).
renmesi için zaman harcaması beklenmemelidir.
Gless (2006)’e göre mentorler okulların kül- Sahip olmadığımız deneyimleri paylaşan, bunları
türel değişimini sağlamak ve yüksek kaliteli sınıf yaşamış ve karşılaştığı güçlükleri ve çözüm yolları-
uygulamalarını yapılandırmak için aşağıda belirti- nı aktaran kişilere ihtiyaç duyarız. Bu perspektiften
len dört aşamayı yönetmek zorundadırlar (Gless, bakıldığında mentorluğun liderlik davranışları ile
2006: 165): ilişkili olduğunu ve takipçiyi etkilemekle birlikte
takipçiden de etkilendiğini söylemek mümkün gö-
1. Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin sınıf
rünmektedir. Etkili mentorlerin ve liderlerin davra-
uygulamalarına ve öğrencilerin öğrenme dene-
nışları büyük ölçüde birbirleri ile örtüşmektedir. Et-
yimlerine mentorluğu yerleştirmek: Dönüşümsel
kili bir liderin geleceği zihninde canlandırması ve
mentorlük sınıfın içinde başlar ve mentorlerin her
bir aday öğretmenin uygulama düzeyinin, mes- diğerlerini vizyona dahil etmesi ile paylaşılan bir
vizyon oluşturmaya çalışması gibi etkili bir men-
leki bağlamının ve öğrenci ihtiyaçlarının bilgisini
torde günden güne büyüyen küresel bir vizyona
geliştirmesini gerektirir.
sahiptir. Her ikisinde de organizasyonun ve bireyin
2. Okuldaki yeni ve kıdemli öğretmenler için gelecekte olması istenen yerini görme ve algılama
işbirliğine dayalı öğrenme ortamlarını geliştir- kapasitesi bulunmaktadır. Farklı bakış açılarının ya-
mek: İşbirlikçi okul kültürünün amacına rağmen şantıları, kazanımları, bir sonraki evre için biriktir-
kıdemli öğretmenler genellikle işbirliği yapma dikleri bu yaklaşımlar aracılığıyla aktarılmaktadır.
becerisini geliştirme fırsatına sahip olmayabilir- Destekleyici bir süreç olan mentorluk (Rhodes vd.,
31