Page 382 - สารานุกรมพืช ในประเทศไทย (ฉบับย่อ) เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ E-BOOK โดย พระครูโสภณวีรานุวัตร, ดร. วัดป่า สุพรรณบุรี.

ย่านขน
สารานุกรมพืชในประเทศไทย

พบที่อินเดียรวมหมู่เกาะอันดามัน บังกลาเทศ พม่า กัมพูชา คาบสมุทรมลายู ชวา
บอร์เนียว และฟิลิปปินส์ ในไทยพบทางภาคกลางและภาคตะวันออกที่เขาใหญ่
จังหวัดนครนายกและปราจีนบุรี ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบแล้ง
ที่ค่อนข้างชื้น และป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 900 เมตร
เอกส�รอ้�งอิง
Ashton, P. (1982). Dipterocarpaceae. In Flora Malesiana Vol. 9: 291-326.
Li, X.W., J. Li and P.S. Ashton. (2007). Dipterocarpaceae in Flora of China Vol.
13: 48-49.
Pooma, R. and M. Newman. (2001). Checklist of Dipterocarpaceae in Thailand.
Thai Forest Bulletin (Botany) 29: 119-140.
Smitinand, T., J.E. Vidal and P.H. Hô. (1990). Dipterocarpaceae. Flore du
Cambodge, du Laos et du Vietnam 25: 16-45.

ยำงบูเก๊ะ: กิ่งและใบแก่เกือบเกลี้ยง หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลมีสันตื้น ๆ 5 สัน (ภาพ: บันนังสตา ยะลา - MP)

ยำงกรำด: โคนใบเว้าตื้น ช่อดอกแยกสองง่าม หลอดกลีบเลี้ยงมีครีบเป็นปีกพับไปมา (ภาพดอก: ศรีสะเกษ - PK;
ภาพผล: ภูวัว บึงกาฬ - RP)
ยำงยูง: กิ่งเกลี้ยง มีไข แผ่นใบเกลี้ยง ช่อดอกยาว ดอกเรียงห่าง ๆ หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลมีสันครีบ 5 สัน เป็นปีกกว้าง
(ภาพ: ยะลา - MP)

ยำงขน: ส่วนต่าง ๆ มีขนกระจุกยาวสีน�้าตาลแดงหนาแน่น หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลเรียบ (ภาพซ้าย: กาญจนบุรี - MP;
ภาพขวา: ชุมพร - RP)

ยำงวำด: หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลเรียบ (ภาพซ้าย: เทพา สงขลา - MP); ยำงเสียน: หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลเรียบ
ปีกสั้นขอบพับกลับ (ภาพขวา: นราธิวาส - MP)
ย่�นขน
Lepistemon binectariferum (Wall.) Kuntze
วงศ์ Convolvulaceae
ชื่อพ้อง Convolvulus binectariferus Wall.
ไม้เถาล้มลุก ยาว 1-3 ม. น�้ำยำงสีขำว มีขนยำวสีน�้ำตำลตำมล�ำต้น แผ่นใบ
ก้ำนใบ ช่อดอก และกลีบเลี้ยง ใบเรียงเวียน รูปหัวใจกว้าง ยาว 5-18 ซม. ขอบเรียบ
ยำงแข็ง: กิ่งและแผ่นใบเกลี้ยง เส้นแขนงใบเรียงจรดกันใกล้ขอบใบ กลีบดอกบิดเวียน หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลเรียบ
(ภาพ: ยะลา - MP) หรือจักเป็นพูตื้น ๆ ปลายแหลมหรือแหลมยาว ก้านใบยาว 3-16 ซม. ช่อดอก
แบบช่อกระจุกคล้ำยช่อซี่ร่ม ก้านช่อสั้น ใบประดับขนาดเล็ก ร่วงเร็ว ก้านดอก
ยาวได้ถึง 7 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ ยาว 5-7.5 มม. ปลำยแหลมยำว ขยายเล็กน้อย
ในผล ดอกสีครีม รูปคนโทคอดเว้ำ ปลายบานออกเป็นแฉกตื้น ๆ 5 แฉก ปลายกลีบ
ด้านนอกมีขนสั้นนุ่ม มีแถบขน เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดใกล้โคนหลอดกลีบ ก้ำนชูอับเรณู
โคนแผ่กว้ำงคล้ำยเกล็ด โค้งเหนือรังไข่ มีปุ่มกระจาย อับเรณูมีหนำมละเอียด
จานฐานดอกรูปถ้วย จัก 5 พู รังไข่มี 2 ช่อง ออวุลมี 4 เม็ด ก้านเกสรเพศเมียสั้นมาก
ยอดเกสรจัก 2 พู ผลแห้งแตก รูปไข่ ยาว 6-8 มม. ปลายเป็นติ่งแหลม เมล็ดสีด�า
มีขนละเอียด
พบที่อินเดีย บังกลาเทศ พม่า จีน ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ฟิลิปปินส์
และหมู่เกาะแปซิฟิก ในไทยพบมากทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ และภาคใต้ ความสูง
ยำงนำ: ตายอดมีขนหนาแน่น โคนใบเว้าตื้น หลอดกลีบเลี้ยงหุ้มผลมีสันครีบคล้ายปีก 5 สัน (ภาพดอก: ปราจีนบุรี - PT;
ภาพผล: อุบลราชธานี - PK) ถึงประมาณ 900 เมตร

362

59-02-089_293-398_Ency new1-3_J-Coated.indd 362 3/1/16 6:13 PM