Page 22 - بررسی و شناسایی روش‌ها و رویکردهای کارآمد آموزش زبان‎فارسی برای اهداف عمومی زبان آموزان غیر‌ایرانی

‫پژوهشنامهی آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان‪ ،‬سال دهم‪ ،‬شمارهی دوم (پیاپی‪ ،)22‬پاییز و زمستان ‪39/1400‬‬

‫فعالانه وارد عمل میشوند‪ .‬این روش متمایز از تدریس خصوصی است‪ ،‬زیرا در کلاس انجام میشود‪ ،‬توسط‬
‫مدرس پشتیبانی میشود و متمایز از آموزش زبانآموزان است که بخشی از آموزش معلم است‪.‬‬

‫یکی از راههای یادگیری با یاددهی‪ ،‬آموزش به یک موجود بیجان است‪ .‬مزیت این تکنیک این است که‬
‫یادگیرنده به حضور فرد دیگری نیاز ندارد تا موضوع را آموزش دهد‪ .‬با این روش فرصتی برای خلاقیت‪،‬‬
‫استقلال‪ ،‬اعتماد به نفس و توانشهای مهم‪ ،‬مانند توانایی کار تیمی‪ ،‬توانایی برقراری ارتباط‪ ،‬تفکر پیچیده‪،‬‬
‫مهارت در جستجو و پیدا کردن اطلاعات‪ ،‬رفتار اکتشافی‪ ،‬مهارتهای ارائه‪ ،‬توانایی ساختن اطلاعات و تولید‬
‫دانش‪ ،‬دقیق بودن‪ ،‬قابلیت اطمینان و صبر به زبانآموزان داده میشود‪ .‬تمام این مهارتها دارایی ارزشمندی‬
‫برای دانشآموختگان زبان هستند که وارد دنیای کار میشوند‪« .‬یاددهی شکل بسیار ارزشمند و مؤثری از‬

‫یادگیری است» )‪.(Stollhans, 2016‬‬
‫در یادگیری با یاددهی‪ ،‬نقش زبانآموز‪ ،‬آموزش دادن موضوعی است که مدرس پیشنهاد میکند‪ ،‬یا با‬
‫گروهی از زبانآموزان موضوعی را خودشان انتخاب کردهاند‪ .‬در این مرحله از زبانآموزان انتظار نمیرود که‬
‫موضوع را به طور مستقیم ارائه دهند و یادگیری با تدریس نباید با ارائهی سخنرانیها یا سخنرانیهای‬
‫زبانآموزان اشتباه گرفته شود‪ .‬انتظار نمیرود که زبانآموزان محتوای آموزشی خود را به همکلاسیهای خود‬
‫منتقل کنند‪ ،‬بلکه انتظار میرود که روشهای خود و شیوههای تدریس خود را اجرا کنند‪)Aslan, 2015( .‬‬

‫‪ .2 .5 .2‬مدرسمحور و متناسب با شرایط کلاس‬
‫برخی از پژوه شگران‪ ،‬همچون ریچاردز )‪ ،(Richards, 1990, p. 36‬بر این اعتقادند که پژوهشها ن شان‬
‫نمیدهد که روشیی بر روش دیگر برتری دارد و متغیرهای دیگری مانند اشیتیاق مدرس به آموزش‪ ،‬میتواند‬
‫متغیری چون روش را تحت تأثیر قرار دهد‪ .‬در دو دههی اخیر‪ ،‬برخی مفهوم روش را به چالش کشییییدند و‬
‫روشهای ذکر شیده را شییوههای متفاوتی برای یادگیری و یاددهی زبان تصیور نمیکنند و بر این باورند که‬

‫میان آنها از نظر نظری و کاربردی همپوشانی زیادی وجود دارد‪.‬‬
‫اما با آنکه برخی به مرگ روش و عدم کارایی نسبی آن اشاره میکنند‪ ،‬به نظر نمیرسد مفهوم روش کاملاً‬
‫از بین رفته باشد‪ .‬در حقیقت‪ ،‬به طرز ماهرانهای در کلاسهای آموزش زبان همچنان ماندگار باقی ماندهاند‪.‬‬
‫همانگونه که نتایج پژوهش بل )‪ (Bell, 2007, p. 43‬در نظرسنجی در میان مدرسان زبان نشان میدهد‪،‬‬
‫روشها دو باره تعریف شدهاند‪ ،‬اما مرده نیستند‪ .‬به نظر میرسد مدرسان از سودمندی روشها و لزوم فراتر از‬
‫آنها آگاه هستند )‪ .(Bell, 2007, p. 143‬در اینجا و در روش مدرسمحور و متناسب با شرایط کلاس‪،‬‬
‫مقصود بهرهگیری از ویژگی مثبت هریک از روشها برای حل مشکلات پیش روی مدرسان است‪ .‬در این روش‪،‬‬
‫گزینش با قضاوت شهودی فردی انجام میگیرد‪ .‬در این روش‪ ،‬با توجه به شرایط کلاس و فضای روانی فراگیران‬
‫و با در نظر گرفتن محتوای آموزشی‪ ،‬مدرس زبان میتواند از میان روشها و رویکردهای یادشده دست به‬