Page 18 - Publicationa15
P. 18
10 ศาสตราจารย์ ดร.วิษณุ เครืองาม
constitution บ้าง เพื่อเอาไว้จ�ากัดเหนี่ยวรั้งอ�านาจของผู้ปกครองไม่ให้เตลิด
จนเกินไป รัชกาลที่ 5 ท่านมีพระราชด�ารัสตอบชี้แจงตอนหนึ่ง ทรงอธิบายว่า
พระบรมเดชานุภาพพระเจ้าแผ่นดินสยามนั้นล้นพ้นนั้นหาที่สุดมิได้ ประโยคนี้
คือ เหนือฟ้าแล้วไม่มีฟ้า แต่ในทางที่เป็นจริง รับสั่งว่า แม้จะมีพระบรมเดชานุภาพ
อันล้นพ้นหาที่สุดมิได้ น่าแปลกที่ไม่เคยปรากฏว่าพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ใด
ในสยามประเทศจะกล้าใช้พระบรมเดชานุภาพอันล้นพ้นนั้นเลย แม้จะได้ชื่อว่า
เป็นพระเจ้าแผ่นดิน ก็ยังไม่เคยปรากฏว่ามีผู้ใดกล้าไปยึดเอาแผ่นดินของราษฎร
มาตามใจชอบ แม้จะเรียกว่า พระเจ้าอยู่หัว ก็ยังไม่เคยปรากฏว่า จะลุกขึ้นตัดหัว
ตัดศีรษะใครได้ตามใจชอบ ให้สมกับที่เรียกว่า พระเจ้าอยู่หัว แม้เรียกว่าเจ้าชีวิต
ก็ไม่เคยกล้าพรากชีวิตใครตามใจชอบ ซึ่งถ้าท่านไปดูในประวัติศาสตร์ก็จะ
เห็นจริง ว่าท�าไมในที่สุดคนอย่างพระพุทธเจ้าเสือจึงต้องยอมตัดหัวพันท้าย
นรสิงห์ แล้วท�าไมยกเว้นไม่ได้ เหตุการณ์หลายเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ที่
แสดงให้เห็นว่าสุดท้ายพระเจ้าแผ่นดินท่านก็ไม่กล้าใช้อ�านาจที่ล้นพ้นหาที่สุด
มิได้ น่าคิดว่าท�าไมเมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4)
ทรงประชวรใกล้สวรรคต ไม่กล้าตรัสมอบราชสมบัติให้แก่ผู้ใด หากแต่ทรง
เลียบเคียงกับเสนาบดีว่า ลูกที่ท่านรักมากคือ สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ อย่างมาก
ท่านพูดได้แค่นี้ แล้วท�าไมท่านไม่กล้าพูดว่าให้ยกเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ขึ้น
ครองราชย์ ท่านไม่กล้าสั่ง กลับสั่งว่าจงประชุมปรึกษากันเถิดว่าจะเลือกผู้ใด
สมควรขึ้นเป็นพระเจ้าแผ่นดินจะเป็นพี่เรา น้องเรา ลูกเรา หลานเรา คนใด
เราไม่มีข้อขัดข้องเลย แต่ให้รู้ไว้นะ ว่าลูกที่เรารักคือ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ท่านก็
ฉลาดนะ เพราะฉะนั้นถ้ามีการมอบราชสมบัติแก่ผู้อื่น แล้วต่อไปภายหลัง
สมมุติว่าเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ไม่พอใจ เกิดคิดผิดเป็นขบถ ก่อการยึดอ�านาจ
ถ้ารักเราก็ขอเพียงแค่เนรเทศพระองค์ท่านออกไปอยู่ที่อื่นเถิด อย่าถึงขั้นตัดหัว
ประหารชีวิตเลย ประโยคนี้แปลไทยเป็นไทย ว่าพระเจ้าแผ่นดิน ขอชีวิตลูก
เพราะอะไร เพราะว่ารักลูก แล้วท�าไมจึงไม่ตั้งเป็นพระเจ้าแผ่นดินเสียเลย
ก็ไหนว่าเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ไหนว่าเป็นราชาธิปไตย ไหนว่าเป็น
รัฏฐาธิปัตย์ ใช่ครับ ท่านเป็นทุกอย่างแต่ท่านไม่กล้าสั่ง เพราะว่าท่านยังเกรงใจ
ขุนนาง เกรงใจเสนาบดี เกรงใจนิติราชประเพณี เกรงใจ ทศพิธราชธรรม เกรงใจ
_17-0315(001-027)1.indd 10 4/27/60 BE 11:52 AM
