Page 20 - Publicationa15
P. 20
12 ศาสตราจารย์ ดร.วิษณุ เครืองาม
วิกรม ก็ไม่ใช้ค�าว่า นิติสดมภ์ ก็มีคนอื่นเสนอค�าแทนอีกหลายค�า ท่านอาจารย์
จิตติ ติงศภัทิย์ อาจารย์หยุด แสงอุทัย อาจารย์ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ท่านบัญญัติ
ค�าว่า Rule of Law ในภาษาไทยว่า หลักกฎหมายบ้าง หลักพื้นฐานของ
กฎหมายบ้าง หลักทั่วไปแห่งกฎหมายบ้าง ไม่มีใครใช้ตาม ทุกคนมีมติเห็นพ้อง
ต้องกันว่า ไม่ทันสมัย ล้าสมัย ก็เลยกลับไปใช้ทับศัพท์ The Rule of Law เรื่องนี้
ผมเคยไปเล่าเทียบเคียงหลายครั้งว่า วันนี้ก็อยากจะเล่าเทียบเคียงเมื่อครั้งที่
ท่านนายกชวน หลีกภัย เป็นนายกรัฐมนตรี ในการประชุม ก.พ. คราวหนึ่ง
มีคนพูดถึง Good Governance ท่านก็เริ่มเปรยขึ้นว่า Good Governance
เป็นของดี แต่ใจคอไม่คิดจะบัญญัติศัพท์เป็นภาษาไทยบ้างหรือ คนที่คุ้นกับ
ท่านนายกชวนจะรู้อย่างหนึ่งว่าท่านร�าคาญคนที่พูดภาษาไทยปนภาษาอังกฤษ
ตัวท่านเอง ไม่พยายามจะใช้เลยค�าว่า โอเค ท่านยังไม่ใช้เลย ต่อมาก็มี
คณะกรรมการบัญญัติศัพท์ทางรัฐศาสตร์ รับไปบัญญัติให้เวลาผ่านไปสัก
ระยะหนึ่ง คณะกรรมการบัญญัติศัพท์ ทางรัฐศาสตร์ ตอบมาว่า Good
Governance บัดนี้ให้เรียกว่า สุประศาสนการ โดยให้ความหมายว่า Good
แปลว่า ดี Governance แปลว่า การปกครอง ค�าเพราะๆ ของการปกครอง
คือค�าว่า ประศาสน์ เช่นการปกครองรัฐก็เรียกว่ารัฐประศาสนศาสตร์ สมัยก่อน
ต�าแหน่งอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หลวงประดิษฐ์มนูธรรม เรียกว่า
ผู้ประศาสน์การ เพราะฉะนั้น Good Governance เรียกว่า สุประศาสน์การ
ตอนน�าเข้าคณะรัฐมนตรี คุณไตรรงค์ สุวรรณคีรี ท่านถามว่า แปลว่าอะไร
ผมชี้แจงว่า แปลว่าการปกครองที่ดี มีคนท้วงว่าเห็นจะใช้ไม่ได้หรอกค�านี้ มันยาก
ต้องแปลไทยเป็นไทย ลองไปถามราชบัณฑิตดู ผมก็มีจดหมายไปถาม
ราชบัณฑิตๆ ตอบกลับมาว่า ให้เรียกว่าการปกครองที่ดี พอน�าเข้า ครม. ก็มี
มติเอกฉันท์ว่า เรียบง่ายเกินไป ไม่ไพเราะกินใจจึงไม่ใช้ กลับมาใช้ Good
Governance อย่างเดิม เพราะฉะนั้น The Rule of Law มันก็มาอย่างนี้
แต่ Good Governance ได้ค�าภาษาไทยในเวลาต่อมา เพราะในการประชุม
ก.พ. คราวหนึ่ง ท่านนายกชวน หลีกภัย ถามว่าท�าไมไม่คิดอะไรสักค�าขึ้นมาให้
ง่ายๆ ปลัดกระทรวงการคลังตอนนั้น ชื่อ ม.ร.ว. จัตุมงคล โสณกุล ท่านก็เสนอ
ค�าว่า ธรรมาภิบาล ทุกคนใน ก.พ. ก็เห็นว่าดี ก็เป็นธรรมาภิบาล เป็นต้นมา
_17-0315(001-027)1.indd 12 4/27/60 BE 11:52 AM
