Page 25 - Publicationa15
P. 25
ปาฐกถาพิเศษ โดย ศาสตราจารย์ ดร.วิษณุ เครืองาม 17
เขาไปตอกตะปูอีกสองตัวตรึงท่านไว้ ในมาตรา 219 และ 220 เขาไปตรึงไว้อีกใน
มาตรา 219 ศาลจะต้องตัดสินคดีในพระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย์ตาม
หลักนิติธรรม รัฐธรรมนูญ และกฎหมาย โปรดสังเกตนะครับว่าเขาเรียงล�าดับ
ว่าท่านต้องตัดสินคดีตามหลักนิติธรรมมาก่อนรัฐธรรมนูญ รัฐธรรมนูญมาก่อน
กฎหมาย ผมว่าทั้งหมดมีนัยส�าคัญ เขาเถียงกันมาแล้วว่า ศาลต้องตัดสินคดีตาม
รัฐธรรมนูญ เพราะเป็นกฎหมายสูงสุด ตามกฎหมาย และตามหลักนิติธรรม
ค�าตอบคือไม่ได้ เพราะนิติธรรมจะมาหลังสุด ต้องตัดสินคดีตามหลักนิติธรรม
ตรงนี้มีนัยที่ส�าคัญทั้งนั้น นี่คือตอกตะปูอีกตัวตาม มาตรา 219 และก็อีกตัวหนึ่ง
ตามมาตรา 220 เจ้าหน้าที่ทั้งหลายในกระบวนการยุติธรรม จะต้องท�าหน้าที่
ของตนตามหลักนิติธรรม รัฐธรรมนูญ และกฎหมาย นัยเหล่านี้อย่างนี้จะมี
ความหมายอย่างไรมันจะแสดงอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ต่อจากนี้ไป และเราจะได้เห็น
เมื่อถึงเวลามีคดีความเกิดขึ้น ศาลอาจจะหากฎหมายใดมาตัดสินไม่ได้ หรือถ้า
ใช้กฎหมาย การกระท�านี้มันจะถูกกฎหมาย แต่ถ้าใช้หลักนิติธรรมการกระท�านี้
จะผิด ผมเชื่อว่าจากนี้ไปศาลจะเดินหน้าตัดสินว่า จริงอยู่แม้การกระท�าดังกล่าว
อาจจะชอบด้วยกฎหมายแต่ก็เห็นได้ว่าไม่เป็นไปตามหลักนิติธรรม ดังบัญญัติ
เอาไว้ในมาตรา 217 ห้าข้อเมื่อกี้นี้นะครับ เมื่อควักขึ้นมาอาจตีความหาทางออก
ให้กับบ้านเมืองได้ ซึ่งแน่นอนเมื่อท�าเข้า ศาลก็อาจจะโดนด่าเข้าอีก วางหลัก
เอาไว้ให้ดีก็แล้วกัน
ในเวลาที่ผ่านมา ศาลรัฐธรรมนูญ ศาลปกครอง หรือแม้แต่ศาลยุติธรรม
ก็เคยตัดสินคดีโดยอ้างหลักนิติธรรมมาแล้วหลายเรื่อง คดีที่คลาสสิกมาก คือ
คดีที่ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินตามพระราชบัญญัติขายตรง พ.ร.บ. นี้ ออกมาจากสภา
และเขียนไว้ในมาตราหนึ่งว่า ในเวลาที่นิติบุคคลกระท�าผิด เช่นบริษัทไปท�าผิด
กรรมการทุกคนจะต้องรับผิดด้วย เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าตนไม่ได้มีส่วนรู้เห็น ที่จริง
ตอนเขียน เขาก็เขียนดีแล้วนะครับ ถ้าบอร์ดประชุมและลงมติฝ่าฝืน พ.ร.บ.ฉบับนี้
คือ พ.ร.บ.ขายตรง นิติบุคคล คือบริษัทต้องรับผิด บอร์ดที่ลงมติก็ต้องรับผิด
เว้นแต่บอร์ดคนใดที่สามารถพิสูจน์ได้ว่าตนไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้อง เช่นไม่อยู่ใน
ที่ประชุม หรือลงมติคัดค้านไม่เห็นด้วย แต่เริ่มต้นผิดก่อน มันก็มีการฟ้องร้อง
ด�าเนินคดีสิครับ คดีนี้ก็มีการกล่าวอ้างว่า พ.ร.บ. ขายตรง มาตรานี้ขัดรัฐธรรมนูญ
_17-0315(001-027)1.indd 17 4/27/60 BE 11:52 AM
